Deneysel olarak rat dişlerinde oluşturulan lüksasyon tipi yaralanmanın pulpa ve periodontal dokulardaki etkisinin histopatolojik olarak değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada kök ucu gelişimi devam eden (3 haftalık) ve gelişimi tamamlanmış (14 haftalık) iki ayrı rat grubundaki dişlerde oluşturulan sublüksasyon tipi yaralan manın, dişlerin pulpa ve periodonsiyumlarındaki etkisi his- topatolojik olarak araştırılmaya çalışılmıştır. Bu amaçla dişlerde yaralanma oluşturmak üzere özel bir mekanik aparey geliştirilmiş, böylece her rata eşit zamanda, eşit kuvvet verilebilmiştir. Travmadan 1 saat, 1,2,4 ve S ha-Fta sonra histopatolojik kesit alınarak ışık mikroskobunda incelenmiştir. Travmadan 1 saat sonra, periodontal ligamentdeki en belirgin değişiklik, -fi farillerde düzensizlik, kan damarla rında hemoraji ve konjesyon ol muştur. Fibril düzensizliği, periodontal ligament in hem gerilim hem sıkışma sahasında gözlenirken, damarsal değişiklikler ise daha çok gerilim tarafındaydı. Yara 1 anmadan 4 hafta sonra periodontal ligarnentde fibroblast proliferasyonu görülmesi ile birlikte periodonsiyumda iyileşmenin başladığı tespit edilmiştir. Kök uçlarının gelişimini n perıodontal iyileşmeyi etki emeditji gözlenmişti r- Travrnanın pulpada oluşturduğu etki damarsal düzeyde olup, hiperemik karakter dey di. Bu etki kök ucu kapanmış dişlerin pul pal arında daha şiddetli göz 1 endi. Ancak her iki grupta da bu bulguların deney sonuna kadar kaybolmaması nedeniyle 2 ay sonunda bile tam bir iyileşme bulunamamıştır. Bu nedenle dişlerin pulpal prognozlarının şüpheli olduğunu ve uzun süre kontrollerinin yapılması gerektiğini hatırlat makta yarar görmekteyiz. - 51 -

SUMMARY In this study, we histologically tried to examine the e-ffect o-F subluxation type o-f trauma on the pulp and periodontium o-f the mature and immature rat teeth (3-week-ol d and 14 -week -old rats). For this reason, we contrived a rat molar luxation device by which bilateral upper -first molars were to be pushed horizontally toward the palate to cause a constant amount o-F di s 1 ocat i on. The pushing -Force was control led with regard to strength, direction and dura tion. The rats were killed at the -following intervals: 1 hour,l, 2, 4 and B weeks a-Fter the procedure. An hour after the injury, the most conspicuous change in the periodontal ligament was periodontal -Fi bers ran most irregularly especially on the buccal side, also hemorrhage and congestion were seen. Although fibril irregularity was seen in both the tensile and compression side, hemorrhage and congestion wer£_Dnly._ seen in the tensile side of the periodontal ligament. It was decided that 4 weeks after the trauma healing of periodontal ligament started with the proliferation of the fibroblast.lt was concluded that the maturity of the tooth root apex didn't e-ffect the healing o-F the periodontal ligament. --- The trauma developed for this study caused hyperemia - 52 -in the teeth pulps. The pulps o-f mature teeth were more severely a-F-fected than immature teeth pulps. But these symptoms didn't disappear until the end o-F experiment. So, no healing was observed even at the end o-F 8 weeks. For this reason, we suggested that -Follow-up controls should be done after the tooth trau ma, even the trauma is diagnosed as concussion or subl uxat i on. Because, this prognosis o-F the pulps o-F teeth e-F-fected by the trauma is suspicious. - 53 -