Hakkari ili ballarında polen analizi

Abstract

Hakkari ili Merkez, Çukurca, Yüksekova ve Şemdinli ilçelerinin 63 farklı yöresinden 2010 yılı Temmuz, Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında toplanan bal örneklerinde polen analizi yapılmıştır. Bu örneklerin 10 gramında bulunan toplam polen sayısı (TPS-10 g) ve bu polenlerin ait olduğu bitki taksonları tespit edilmiştir. Hakkari ili ballarında 27'si familya, 76'sı cins düzeyinde olmak üzere, toplam 103 taksonun poleni teşhis edilmiştir. Bu polenlerin çoğu Apiaceae, Asteraceae, Boraginaceae, Brassicaceae, Caryophyllaceae, Fabaceae, Hypericaceae, Lamiaceae, Rosaceae, Plantaginaceae ve Poaceae familyasına aittir. Balda polenlerine en yüksek oranda rastlanan takson ise yörenin doğal bitkilerinden olan Astragalus'dur. Hakkari ili ballarının, genelde çok bitki kaynaklı olduğu tespit edilmiştir. Polen analizi sonucunda 4 bal örneğinde Astragalus, 2 örnekte Centaurea ve birer bal örneğinde ise Hypericum, Taraxacum ve Xeranthemum polenleri dominant olarak tespit edilmiştir. Sekonder miktarda polenine rastlanan taksonlar ise 19 örnekte Astragalus, 8 örnekte Plantago, 6 örnekte Lotus, 5'er örnekte Xeranthemum ve Chaerophyllum, 4 örnekte Trifolium, 2'şer örnekte Centaurea, Helichrysum ve Gypsophila, 1'er örnekte Anthemis, Cirsium, Crepis, Onosma, Glycyrrhiza, Lamiaceae ve Stachys'dir. Yapılan analizler sonucunda, Astragalus yöre balları için başlıca nektar ve polen kaynağı olarak belirlenmiştir. Hakkari bal örneklerinin TPS-10 g'ının 8.563 ile 1.385.472 arasında değiştiği görülmüştür. TPS-10 g miktarlarına göre gruplandırıldığında, 63 bal örneğinden 5 tanesi poleni çok zengin (TPS-10 g 500 000-1 000 000 arası), 15 tanesi poleni zengin (TPS-10 g 100 000-500 000), 34 tanesi poleni normal (TPS-10 g 20 000-100 000) ve 9 tanesi de polence fakir (TPS-10 g < 20 000) ballar olarak belirlenmiştir.

Pollen analysis was carried out from the honey samples collected from 63 different regions in the province of Hakkari, and districts of Çukurca, Yüksekova and Şemdinli in July, August, September and October 2010. Total pollen count per gram (TPN-10 g) in 10 gram of these samples and plant taxa of these pollens were found. A total of 103 pollen taxon including 27 in family, 76 in group level, were identified in Hakkari honey. Most of these pollen belong to the family of Apiaceae, Asteraceae, Boraginaceae, Brassicaceae, Caryophyllaceae, Fabaceae, Hyperiaceae, Lamiaceae, Rosaceae, Plantaginaceae and Poaceae. The taxon found in honey pollen at the highest rate is Astragalus, one of the area's natural herbs. Honey of the province of Hakkari was found to be usually of plant origin. As a result of the pollen analysis, Astragalus in 4 samples of honey, Centaurea in 2 samples, and Hypericum, Taraxacum and Xeranthemum in one sample for each sample, have been identified as the dominant pollen. Taxa found in secondary amounts of pollen were Astragalus in 19 samples, Plantago in 8 samples, Lotus in 6 samples, Chaerophyllum and Xeranthemum in 5 samples for each, Trifolium in 4 samples, Centaurea, Helichrysum ve Gypsophila in 2 samples for each, Anthemis, Cirsium, Crepis, Onosma, Glycyrrhiza, Lamiaceae and Stachys in 1 sample for each. As a result of the analysis carried out, Astragalus was identified as the major source of nectar and pollen for honey of the region. It was found that TPN-10 gram of Hakkari honey samples varied between 8,563 and 1,385,472. When grouped according to the amounts of TPN-10 gram, 5 of 63 honey samples were determined as very rich in pollen (TPN from 500,000 to 1,000,000), 15 of them as pollen-rich (TPN 100,000 to 500,000), 34 out of them as normal pollen (TPN 20000-100000) and 9 of them as pollen-poor honey (TPN <20 000).