Eksternal ajanların sekonder yara iyileşmesine etkisi

Abstract

ÖZET Çeşitli etkenlere bağlx deri yaralanmalarında epitelizasyonu etki leyen pek çok ajan bulunmaktadır. Yara iyileşmesinde epitelizasyonu hız landırdığı öne sürülen topikal ilaçların ve nötr krem bazının etkileri nin karşılaştırılması amacı ile bu deneysel çalışma yapılmıştır. Erciyes tJhiver sitesi Tıbbi ve Cerrahi Araştırma merkezi laboratuva- rından sağlanan 24 adet erişkin Swiss albino fare üzerinde punch- ile oluşturulan deri yaraları üzerinde nötr krem bazı, krem bazı içinde çin ko, asiaticoside ve silver sulfadiazin'in etkileri makroskopik ve histo- patolojik olarak incelenmiştir. Her farede 4 mm'lik punch ile oluşturu lan deri defektleri üzerine yukarıda belirtilen ilaçlar günde bir kez yara üzerine tamamen kapatacak şekilde sürülmüş ve lezycnların makrosko pik görünümü bir hafta süre ile her gün izlenerek fotoğraflarla tespit edilmiştir. Ayrıca lezyonlardan 1, 2, 4, 8. günlerde biyopsi alınarak ya ra iyileşmesinin histopatolojik aşamaları incelenmiştir.60 Makroskopik olarak birinci günde bütün lezyonlarda kontraksiyon ve hafif kurut oluşumu görülmüş ve gruplar arasında belirgin bir fark göz lenmemiştir. Bunu izleyen günlerde silver sulfadiazin'in diğerlerine gö re daha çabuk epitelizasyonu sağladığı, bunu sırası ile nötr krem bazı, çinko ve asiaticoside'nin izlediği saptanmıştır. Mikroskopik incelemede makroskopik bulgulara paralel olarak silver sulfadiazin diğer topikal ajanlara göre daha etkili bulunmuş, epiteli- zasyonun birinci günde parçalarının hakim olduğu akut iltih^bi infilt- rat, ikinci günde mononükleer hücrelerde artış ve kapiller oluşumları, dördüncü günde epitelizasyonun arttığı ve sekizinci günde epitelizasyo- nun tamamlanması şeklinde klasik bulgulara uygun bir eıra izlediği sap tanmıştır. Bu deneysel araştırmamızın sonucunda silver sulfadiazin'in kurut oluşumunu engellemesi ve re jenerasyonu hızlandırmasına bağlı olarak en erken ve hızlı epitelizasyonu sağladığı, bunu diğer ilaçların izlediği sonucuna varılmıştır.