TÜİK yaşam memnuniyeti anketleri üzerine veri madenciliği uygulaması

Abstract

Mutluluk ve yaşam memnuniyeti kavramları, dünya genelinde felsefe kapsamında çok eskiden bu yana, çeşitli boyutlarıyla ele alınan bir konudur. Mutluluk kavramı, yıllar içinde bireylerin maddi veya manevi değerleriyle kendi içinde duyduğu öznel beğeniden, toplumun takdirini kazanacak değerlere sahip olmasına, bunların çeşitli oranlardaki bileşimine, sürdüğü yaşam biçiminden hoşnutluğa kadar çeşitli görünümleriyle ortaya konulmuştur. Oysa günümüzde algılanan mutluluk, bireyin kendi içindeki, kendine özgü değerlendirmenin bir çıktısı olarak kendisini mutlu olarak hissedip hissetmemesidir. Veri toplama yöntemiyle mutluluk düzeyi ölçümü, dünyada 1940'ların ikinci yarısında başlamıştır. Bu alandaki teorik ve uygulamalı çalışmalar `World Data Base of Happiness` veritabanında yer almaktadır. Ayrıca, yaşam memnuniyeti ile ilgili `Journal of Happiness Studies` adında bir süreli yayın da mevcuttur. Resmi istatistik olarak Türkiye'de yapılan, mutluluk konusunu ele alan ilk araştırma, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından `Yaşam Memnuniyeti Araştırması` (YMA) adıyla 2003 yılında gerçekleştirilmiştir. YMA, TÜİK' in toplumsal içerikli ve aynı zamanda öznel öğeler içeren ilk araştırması olma özelliğini taşımaktadır. Araştırmada bireylerin mutluluk, umut, temel yaşam alanlarındaki genel memnuniyeti ve bu alanlardaki kamu hizmetlerinden memnuniyeti ölçülmektedir.Bu tez kapsamında, TÜİK tarafından 2012 yılında fert ve hane bazında yapılan yaşam memnuniyeti anketi ham verileri üzerinde sınıflandırma uygulaması Weka yazılımı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Öncelikle, anketler üzerinde hedef değişken(ler) ve bu değişkenleri etkileyebilecek girdi değişkenleri belirlenmiştir. Daha sonra Veri Madenciliği (VM) çalışmalarının zamansal olarak en büyük kısmını kapsayan, veri bütünleştirme, kayıp değerlerin doldurulması, tutarsız ve aşırı uç değerlerin temizlenmesi gibi veri önişleme işlemleri gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veri kümeleri ile sınıflandırma algoritmaları çalıştırılarak veri kümelerini ifade eden sınıflandırma kuralları belirlenmiştir. Ayrıca, elde edilen sınıflandırma doğruluklarını artırmak ve hedef değişkenini etkilemeyen girdi değişkenlerini elimine etmek için nitelik indirgeme işlemi gerçekleştirilerek, oluşturulan yeni veri kümeleri ile tekrar sınıflandırma yapılmıştır. Sınıflandırma çalışmaları kapsamında 5 sınıflandırma algoritması ele alınmış, uygulama sonucunda `EĞER … O HALDE …` şeklinde kural kümeleri oluşturulmuş ve sonrasında ise algoritmaların doğruluk düzeyleri ve performansı kıyaslanmıştır. Sınıflandırma işlemleri sonucunda ortalama % 70 doğruluk değerlerine ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar düşük gibi görünse de gerçek hayat uygulamaları için kabul edilebilir değerlerdir ve elde edilen kurallar yeni örneklerin sınıflandırılması amacıyla kullanılabilir.Anahtar kelimeler: Veri Madenciliği, Sınıflandırma, TÜİK, Yaşam Memnuniyeti

Since the very ancient times, the concept of happiness and life satisfaction have been issues which have been taken up in utter detail. Throughout the years, the concept of happiness has been argued in various forms with the economic and spiritual values of the individuals, from the subjective credit of the individuals' economic and spiritual values in himself to the possession of the values appreciated by the society,the combination of those in various proportion and the pleasure of the lifestyle he experiences. However, happiness regarded today in individual himself is whether to feel happy or not.The level of happiness estimate with the data collection method started in the second half of the 1940s in the world. The theorotical and practical studies in this field takes place 'World Data Base'. Furthermore, a periodical journal called 'Journal of Happiness Studies' related to life pleasure is also available. As the official studies conducted in Turkey, the first research handling the subject of happiness, was carried out by Turkish Statistic Institution (TÜİK) named 'Life Satisfaction Research' (YMA) in the year of 2003. The first researh concerning the subject of happiness,YMA, is the first research of TÜİK regarding the social and also subjective and objective content. In the research, the individuals' happiness, expectations, the overall pleasure in the fundemental public utilities in such fields are evaluated.Within the framework of this thesis , the life pleasure questionaire conducted by TÜİK in 2012, the classification application on raw data was fulfilled by Weka Software. Primarily, the objective and the input variables that can influence such variables were estimated. Later on, data unification that chronologically include a great deal of Data Mining (VM), the refilling of lost values, and the purifying of such extreme values were realized.Having studied the algorithm classification with the gathered data sets, the classification rules representing the data sets were determined. In addition, in order to increase the accuracy of the collected data sets and to eliminate the input variables that didn't impact the objective variable by the realization of the quality degradation process, reclasification was made with the newly formed data sets. With regard to the classification studies, five classification algorithms were handled, and as a consequence of that, condition sets; 'if…, in that case….' were formed and following that, the accuracy levels and the performance of algorithms were compared.As a result of the classification process, roughly 70 percent of accuracy was reached. Even though the obtained results seem to be low, they are reasonable values regarding the real life applications and also with the aim of new samples' classification, such rules can be used.Key words: Data Mining, Classification, TÜİK, Life Satisfaction