Barsak iskemi-reperfüzyon hasarının multipl organ yetmezliğindeki rolü

Abstract

ÖZET Bu deneysel çalışma, barsak iskemi-reperfuzyon(I/R) haşarıyla multipl organ yetmezliği (MOY) arasındaki ilişkiyi saptamak amacıyla, Aralık 1993-Temmuz 1994 tarihleri arasında Erciyes Üniversitesi Deneysel Cerrahi Araştırma Merkezinde yapıldı. Her biri 20 adet rattan oluşan iki grup rat çalışmaya alındı. Çalışma grubundaki raflarda A. mesenterika superior kan akımı bir mikrovasküler klemp yardımıyla 60 dak. süreyle durdurulup, ardından 30 dak. süreyle reperfuzyon işlemi gerçekleştirildi. Kontrol grubuna ise laparotomi dışında herhangi bir işlem yapılmadı. Çalışma sonrası hayvanlar, kan ve doku örnekleri alındıktan sonra öldürüldü. Barsak I/R hasan sonrası oluşan MOY' de açığa çıkan serbest oksijen radikallerinin önemli rol oynaması nedeniyle, eritrosit içi ve karaciğer dokusunda lipid peroksidasyonuna bakmak amacıyla MDA seviyeleri ölçüldü. Çalışma grubunda eritrositiçi ve karaciğer dokusunda ölçülen MDA seviyeleri, kontrol grubuna oranla yüksek bulundu(p<0.05). I/R hasan sonrası barsakta oluşan histopatolojik değişimleri incelemek için, barsak dokusundan alınan biyopsiler Grade 0-V arasında derecelendirildi. Kontrol grubu hayvanların hepsinde Grade 0 değişiklikler gözlenirken, çalışma grubunda yüksek oranda grade 3-4 değişiklikler tesbit edildi. Barsak I/R hasarının böbrekte yaptığı hasan incelemek amacıyla ölçülen BUN, kreatinin değerleri çalışma grubunda kontrol grubuna oranla yüksek bulundu(p<0.05). Biyokimyasal değişiklikleri incelemek amacıyla çalışılan AST, ALT, Amilaz, LDH değerleri kontrol grubuna oranla daha yüksek bulunurken(p<0.05), alkalen fosfataz ve bilüribin değerlerinde bir fark tesbit edilmemiştir (p>0.05). Hemogram sonuçlarından lökosit değerleri kontrol grubuna göre çalışma grubunda yüksek bulunurken(p<0.05), Hb değerleri karşılaştırıldığında iki grup arasında bir fark bulunamadı(p>0.05). Barsak I/R hasan sonrası bakteriyel translokasyon olup olmadığım incelemek amacıyla kan ve MLN nodunda aerobik, anaerobik kültürler alındı. Çalışma grubunda %41 oranında GIS florasında bulunan aerobik ve anaerobik mikroorganizmalar üretildi. Sonuç olarak barsak I/R hasan, açığa çıkan serbest oksijen radikalleri ve bakteriyel translokasyon aracığıyla MOY gelişimine neden olduğunu söyleyebiliriz.

SUMMARY This experimental study was performed in Erciyes University Surgical Research Center between December 1993 and July 1994 to determine the relation between multiple organ failure(MOF) and intestinal ischemia-reperfusion(I/R) deterioration. Two groups, consisting of 20 rats for each, were studied. In the rats of the study group, blood flow in superior mesenteric artery was closed with a microvascular clamp for 60 minutes and than reperfused for 30 minutes. No procedure apart from laparotomy was carried out for the control group. Animals were killed after obtaining blood and tissue samples. Since the released free oxygen radicals in MOF after intestinal I/R destruction play important role, MDA levels were measured to determine the lipid peroxidation in the liver tissue and erythrocytes. MDA levels within erirhrocytes and in the liver tissue were found to be higher than those of the control group(p<0.05). 64The specimens obtained from intestinal tissue were graded between Grade 0 and Grade 5 to study the histopathological changes in the intestines after I/R destruction. Most of the animals in the control group had Grade 0 changes while those in the study group showed Grade 3-4 changes. BUN and creatinine levels were higher in the study group than the control group(p<0.05), demonstrating the renal involvement of the intestinal I/R destruction. In terms of biochemical changes, AST, ALT, LDH and amylase levels were higher in the study group(p<0.05) while there was no difference of alkaline phosphatase and bilirubin levels between the two groups(p>0.05). In comparing the hemogram results, leukocyte counts were found to be higher in the study group(p<0.05), whereas there was no difference between the two groups when hemoglobin levels were concerned(p>0.05). To determine the existence of bacterial translocation after intestinal I/R destruction, aerobic and anaerobic cultures were obtained from blood and MLN. In the study group, aerobic and anaerobic microorganisms found in normal gastrointestinal system flora were shown in the cultures with a rate of 41%. As a result, intestinal I/R destruction can cause devolopment of MOF through released free oxygen radicals and bacterial translocation. 65