Servikal spondilozda klinik ve somatosensorial uyarılma potansiyelleri bulgularının değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada servikal spondilozu bulunan 50 hastada median sinir stimülasyonuyla erb noktası (N9), boyun(N13) ve skalptan(N20) ve tibial sinir stimülasyonuyla da skalptan(P40) SUP kayıtları elde ettik, bulgularımızı 20 sağlıklı denekten elde ettiğimiz verilerle karşılaştırdık. Hasta ve kontrol grubunda radyolojik incelemelerin yanısıra alt ve üst ekstiremitelerde periferik sinir lezyonlarını tespit etmek amacıyla duyusal ve motor ileti hızı ölçümlerini yaptık. Hasta ve kontrol grubunda motor ve duyusal sinir ileti hızlarının normal olduğunu ve her iki grubun birbiriyle karşılaştırılması sonucu sinir ileti hızları açısından alalarında anlamlı bir fark bulunmadığını tespit ettik. Hasta grubunu klinik bulgulara göre 3 gruba ayırdık: Birinci grup nörolojik defisiti olmaksızın boyun ağrısı bulunan 20 hastadan oluştu. Bu grupta N20 latansının amplitüdünde anlamlı bir azalma olduğunu bulduk, bu bulgunun servikal korddaki subklinik bir etkilenmeye işaret edebileceğini düşünüyoruz.Radikülopatili 26 hastadan oluşan 2. grupta N13 ve N20 potansiyel latanslarında gecikme ve N9-N13 interpik latansında uzama tespit ettik. N9 normal bulunurken N13 patolojisinin varlığı lezyonun dorsal kök ganglionunun proksimalinde olduğunu düşündürmektedir ve bu bulguyu N9-N13 interpik latansında tespit ettiğimiz uzama desteklemektedir. N20 potansiyelinin latansındaki uzama ise N9-N13 interpik latansındaki uzamaya bağlıdır. Bu grupta N13 ve N20 potansiyellerinin amplitüdlerinde azalma olmamasının sefalik referanslar kullanmamız nedeniyle olduğunu düşünüyoruz. Radikülopatili hastalarda tibial SUP'da kortikal potansiyel latansında elde ettiğimiz gecikme ise subklinik myelopati varlığına işaret ediyor olabilir. Myelopatili 4 hastadan oluşan 3. grupta N9, N13, N20 potansiyellerinin latanslarında uzama ve N13, N20 potansiyellerinin amplitüdlerinde azalma bulduk. N9 potansiyelinin latansındaki anlamlı uzama myelopatik değişikliklere yol açan kord hasarına bağlı retrograt dejenerasyon nedeniyle olabilir. N13 amplitüdündeki azalma servikal dorsal homlardaki harabiyeti N20 amplitüdündeki anlamlı azalma ise dorsal kolonun da etkilenmiş olduğunu göstermektedir. Tibial SUP'da kortikal potansiyel latansındaki anlamlı uzama spinal kordda duyusal yollardaki ileti uzamasına işaret etmektedir. Myelopatili grupta medulla spinalisteki ileti hızı azalması median SUP'da tespit edilemediği halde bu bulgu tibial SUP ile ortaya çıkarılmıştır. Servikal spondilozlu olgularda SUP kayıtlarının elde edilmesi servikal spondiloz tanısında faydalı bilgiler sağlamakta ve spinal kordun fonksiyonel durumu hakkında bilgiler vermektedir.Ûzellikle subklinik myelopatinin tespitinde tibial SUP önemli katkılar sağlamaktadır.

63 SUMMARY In this study, we obtained SEP( somatosensory evoked potentials) recordings through median nerve stimulation from Erb point (N9), neck (N13) and scalp(N20), through tibial nerve stimulation from scalp (P40) in 50 patients with cervical spondylosis. We compared our findigs with the findings of 20 healthy persons. We got sensory and motor conduction time measurements to determine peripheral nerve lesions in lower and upper extremities along with radiologic examinations in patient and control groups. We have determined that motor and sensory conduction times were normal in patient and control groups and after comparison of two groups, there were no significant difference from the view of nerve conduction times. The patient group was divided in to three subgroups according to clinical findings: First group was consist of 20 patients with neck pain but no neurologic deficits. We found significant decrease in the N20 potentials amplitude in this group. We suggest that this finding may be a sign of subclinical servical cord injury.64 We found a delay in N13 and N20 potential latency and prolongation in N9-N13 interpeak latency in the second group consist of 26 patients with radiculopathy. While N9 was normal, pathology in N13 suggesting that the lesion is in the proximal of dorsal root ganglion and this finding is supported by the prlongation in N9-N13 interpeak latency. Prolongation in N20 potentials latency is due to prolongation in N13 interpeak latency. We suggest that no decrease in N13 and N20 potentials amplitude in this group may be due to use of cephalic references. The delay that we obtained in cortical potential latency through tibial SEP in patients with radiculopathy may indicate subclinic myelopathy. We found prolongation in N9, N13, N20 potential latencies and decrease in N13 and N20 potentials amplitudes in the third group consist of 4 patients with myelopathy. Significant prolongation in N9 latency may be due to retrograde degeneration caused by cord injury leading to myelopathic changes. Decrease in N13 amplitude indicates cervical dorsal horn injury, significant decrease in N20 amplitude indicates that dorsal column has been affected. Significant prolongation in cortical potential latency through tibial SEP shows the conduction delay in sensorial pathway of spinal cord.Altough the decrease in conduction time of medulla spinalis could not been found out with median SEP, this finding has been brought up out through tibial SEP in myelopathic group. SEP recordings supply us useful information about the diagnosis of patients with cervical spondylosis and supply us information about the functional condition of spinal cord. Especially, tibial SEP gives important contributions in determining of subclinic myelopathy.