Geleneksel yöntemle korunan kadınların modern yönteme geçişini sağlamada eğitimin etkisi

Abstract

Bu çalışma modern korunma yöntemlerinin seçilmesi konusunda verilen eğitimin etkisini saptamak amacıyla planlanmıştır. Çalışma kentsel alanda 74862 nüfuslu Fevzi Çakmak Sağlık Ocağı bölgesinde yürütülmüştür. Araştırma ve kontrol grupları oluşturulurken iki ayrı ebe bölgesi sağlık ocağına uzaklık, sosyoekonomik durum, eğitim düzeyi, halen kullandıkları aile planlaması yöntemleri gibi faktörler, yönünden eşi eştiril erek çalışma kapsamına alınmıştır. Araştırmaya alınan bölgelerden rastgele seçimle birisi araştırma diğeri ise kontrol bölgesi olarak belirlenmiştir. İki bölgede 15-49 yaş grubunda toplam 194 kadına ön anket uygulanmıştır. Daha sonra araştırma grubundaki kadınlar sağlık ocağına davet edilerek eğitilmiş ve eğitim sonunda broşür verilmiştir. Sağlık ocağına gelemeyenlerin evlerine gidilerek aynı eğitim onlara da verilmiştir. Kadınlar üç ay izlendikten sonra her iki gruba yeniden anket uygulanmıştır. Eğitim öncesinde çalışmaya katılan kadınların büyük çoğunluğu gebelikten korunma yöntemleri hakkında yeterli bilgiye sahip olmayıp, bu konuda daha çok bilgi almak istemektedir.Kadınlar gebelikten korunma yöntemleri hakkında bilgi almak için en çok bayan sağlık görevlisini ve yöntemi elde etmek için de sağlık ocağını tercih etmektedir. Çalışmaya katılan kadınların tümü eğitim öncesinde herhangi bir yöntemi bilmektedir. Hap, RİA ve kondom gibi modern yöntemler kadınların tümü tarafından bilinirken, diyafram en az bilinen yöntemdir. Norplant ve hormonal enjeksiyon gibi yöntemler ise düşük oranda bilinmektedir. Geleneksel yöntemler içinde geri çekme en iyi bilinen yöntemdir. Eğitim sonrasında araştırma grubunda, hem eğitim öncesine hem de kontrol grubuna göre modern ve geleneksel yöntemleri bilme bakımından anlamlı artış olmuştur. Eğitim sonrasında araştırma grubundaki kadınların hap, RİA ve kondom gibi yöntemlerin kullanımı sırasında oluşabilecek sorunları bilmelerinde de anlamlı bir artış saptanmıştır. Eğitim verildikten sonra araştırma grubundaki kadınların % 61.8, kontrol grubundakilerin ise % 20.6 ' sı modern bir yönteme geçmişlerdir. Araştırma ve kontrol grupları arasında modern yönteme geçme bakımından fark var iken, seçtikleri modern yöntemlerin dağılımı acısından fark bulunmamıştır. 25 ve üzeri yaş gruplarında, eğitim düzeyi ilkokul ve üzerinde olan kadınların eğitimden sonra modern yönteme geçme oranları daha yüksektir. Hem çekirdek hem de geniş aile tipinde modern yönteme geçme eğitim alan grupta daha fazladır. Yöntem kullanmaya engel durumu olmayan kadınlar arasında eğitim alan grupta modern yönteme geçme daha yüksek oranda bulunmuştur. Başka yöntem kullanmayı isteyen kadınlar içinde modern yönteme geçmenin eğitim alan grupta kontrol grubundan daha fazla olduğu saptanmıştır. İleride başka çocuk isteyen ve istemeyen her iki grupta da eğitim verilen kadınların daha çok yöntem değişikliği yaptıkları tesbit edilmiştir. Sadece erkek veya herikicinsiyetten yaşayan çocuğu olan kadınların daha çok modern yönteme geçtikleri saptanmıştır. 91

8. SUMMARY The aim of this study has been to determine the impact of education on the selection of modern contraceptive methods. This research has been carried out in urban health centre area with the population of 74862. Two different districts have been chosen considering the distant factor, socio-economic situation, educational level and current use of family planning methods. One of these districts selected research group and the other group control by randomly. A questionnaire has been given to the 194 women in 15-49 aged group at the beginning of the study. The representatives in the research group invited to education programme and group education was given and brochure has been distributed to them. An individual education was given to women who had not participate the group education programme. After the 3 months period following this programme final questionnaire has given to women in both groups whether there was differences between the two groups.It has been found out that a majority of the women hasn't enough knowledge about contraceptive methods and they desire to get knowledge. They prefer women health personnel to get education about contraceptive methods and to go primary health organisations to get contraceptive methods. All of the women had some idea about at least one method. While modern contraceptive methods like oral contraceptives, IUD and condom are known by all the women, norplant and hormonal injcktablcs are known less and diaphragm hasn't known yet. Among the traditional methods, withdrawal is the most widely known method. When the pre- education and post-education were compared, in a research group it has been found out that the knowledge of. the modern and the traditional methods have been significantly increased. There was an siginificantly increase of knowledge for the problems related to using oral contraceptives, IUD and condom after education. After the education 61.8 % of women in the research group, 20.6 % of women in the control group had started to use modern methods. While there was a significant difference for begin to use modern methods in both group, but there wasn't an important difference for the selection qf methods. The women in 25 and over aged group, primary and above educational level are more likely to begin using modern contraceptive methods. It has been observed that among nucleus family and large families the level of starting to use modern methods are high in the research group. When the total women in both groups who didn't a handicap to use modern methods is examined, educated women was the higher levels of the use modern contraceptives. The women who wanted to use the other modern methods had also highest level of using modern methods in the research group. It has been found that educated women in both groups who want and do not want another child in the future have tried modern methods. The women who had only male child or both of gender child had begun to use modern contraceptive methods more than the others. 93