Türkiye`deki su kabak (Lagenaria siceraria)`larında kabak sarı mozayik virüsüne (ZYMV) dayanıklılık kaynaklarının belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, TÜBİTAK tarafından desteklenen iki farklı proje kapsamında ülkemizin farklı noktalarından toplanmış olan ve morfolojik karakterizasyon sonucuna göre çekirdek koleksiyonu oluşturulmuş su kabaklarının Kabak Sarı Mozayik Virüsü [Zucchini Yellow Mosaic Virüsü(ZYMV)] hastalığına karşı taranması amacıyla yapılmıştır. Su kabağı çekirdek koleksiyonunda bulunan genotiplerin hastalığa tepkilerini ortaya koymak amacı ile 2015 yılında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü'nde serada mekanik bulaştırma ve arazide doğal bulaşma ile hastalığa karşı genotiplerin tepkileri belirlenmiştir. Bu çalışmalar ayrı ayrı değerlendirilmiş ve hastalığın genotiplerdeki enfeksiyon oranları ayrı ayrı gözlenmiştir. Araziden toplanan virüs simptomu gösteren bitki örnekleri, öncelikle ELISA ve RT-PCR yöntemi ile testlenmiş ve genotipler arasında dayanıklı, duyarlı ve tolerant olanlar tespit edilmiştir.İlk bulaştırma sonuçlarına göre dört genotip 63-05, 66-02, 07-42 ve USA23 hem arazide hem de serada virüslü bitkilerle iç içe girdiği halde hiçbir hastalık belirtisi göstermemiştir. Yapılan DAS-ELISA testleri sonucunda çalışmada kullanılan populasyon içerisinde ZYMV yanında Watermelon Mosaic Virus(WMV)'de tespit edilmiştir. Populasyon kabakgillerde görülen diğer virüsler açısından temiz bulunmuştur. Çalışmanın devamında hassas ve dayanıklı genotiplerin tohum kabuğu, embriyo, kotiledon yaprak ve gerçek yaprakta yapılan RNA izolasyonundan sonra yapılan RT-PCR sonuçlarına göre 791 bp bant aralığında 32 genotipin %46,5'i ZYMV primerlerinde bant vermiştir.

This study was carried out to screen Turkish bottle gourd germplasm whose core collection was formed according to morphologic characteristic within frame work of two different projects supported by TÜBİTAK's to Zucchini Yellow Mosaic Virus(ZYMV). The reactions of bottle gourd genotypes were determined by mechanic transmission in greenhouse and natural contaminationin open field in Alata Horticultural Research Institute of The Ministry of Food, Agriculture and Livestock in summer season of 2015. These studies have been evaluated separately. Plant samples which show the virus symptoms collected from the field have been tested by DAS-ELISA and RT-PCR methods susceptible and tolerant genotypes have been detected. Possibility of seed transmission of ZYMV has been tested by RT-PCR in seeds (seed coat and embryo), cotyledon leaf and true leaf of selected genotypes.According to results, four genotypes 63-05, 66-02, 07-42 and USA23 were found tolerant in both mechanical and natural contamination studies. In open field study, Watermelon Mosaic Virus (WMV) was also in bottle gourd population and the population was found clean in terms of other viruses. In seed transmission test study, seed transmission of ZYMV in bootle gourd is possible.