Tüberkülozlu ailelerin 0-16 yaş grubu çocuklarının `tüberküloz` açısından yeni tanı yöntemlerinin de katkısı ile araştırılması

Abstract

92 ÖZET Bu çalışma, Şubat 1998-Mayıs 1999 tarihleri arasında Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı, Radyoloji Ana Bilim Dalı, Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı ve Kayseri Verem Savaş Dispanseri 'nin işbirliği ile yapıldı. Verilerin toplanmasına Şubat 1998'de başlandı, Mayıs 1999'da tamamlandı. Çalışmaya, Kayseri bölgesinde ikamet eden ve 1997 yılı içerisinde yetişkin aile bireylerinden herhangi birine aktif akciğer tüberkülozu tanısı konulan ailelerin 0-16 yaş grubu 173 çocuğu dahil edildi. Çocuklara; PPD deri testi konuldu, akciğer grafileri çekildi ve eritrosit sedimantasyon hızı tayinleri yapıldı. Balgam tarif eden çocuklarda, balgamda ARB bakıldı ve Lowenstein- Jensen besi yerine ekim yapıldı. Serum TB IgM ve TB IgA düzeyleri çalışıldı. Tüberküloz lehine yorumlanabilecek semptom ve/veya bulguları olan olguların toraks bilgisayarlı tomografileri çekildi ve serum TB IgG düzeyleri çalışıldı. Kontrol grubu olarak tüberkülozu düşündüren hiçbir bulgusu olmayan, yaşlan ve cinsiyetleri çalışma grubuna uygun 42 çocuk, toraks bilgisayarlı tomografi kontrol grubu olarak çalışma93 grubunda olup hiçbir semptom ve/veya bulgusu olmayan 12 çocuk alındı. Serum TB IgM düzeyleri % 48.91, serum IgA düzeyi % 2.92 oranında pozitif bulundu. Tüberküloz IgM pozitifliği oranı; 0-5 yaş grubunda % 22.3, 6-16 yaş grubunda % 77.6 bulundu. Kontrol grubunda hiçbir olguda serum TB IgM, IgA ve IgG pozitifliği saptanmadı. Toraks bilgisayarlı tomografisi çekilenlerde patolojik bulgu saptanma oranı % 70.83 bulundu. Toraks bilgisayarlı tomografi kontrol grubundaki 12 çocuğun iki'sinde (% 16.67) 3-5 mm'lik lenf nodu büyümeleri (patolojik olmayan ?) saptandı. On'unda ise (% 83.3) herhangi bir patolojik veya şüpheli bir bulgu saptanmadı.. Çocukların 22'sinde (% 12.72) akciğer grafilerinde şüpheli nodüler ve/veya infiltratif görünümler tespit edilmiş ise de akciğer grafisi bulguları ile hiç bir olguya tüberküloz tanısı konulamadı. Temaslılarda PPD deri testi 10 mm ve üzerinde pozitif kabul edildiğinde (DSÖ'nün önerisi) sadece PPD deri testi ile tüberküloz enfeksiyonu sıklığı % 73.41 bulundu. Temaslı olma dışında, tüberküloz lehine yorumlanabilecek hiçbir klinik ve/veya laboratuvar bulgusu olmayan çocukların sayısı 19 (% 10.98), temaslı olma durumunda; semptomatik olma, PPD pozitifliği, akciğer grafisinde şüpheli patolojik bulgular olması, sedimantasyon değerlerinin 21 mm/saat'in üzerinde olması, serum TB IgM veya IgA'nın pozitif olması bulgularının birinin varlığında tüberküloz enfeksiyonu sıklığı % 89.02 olarak bulundu. Semptomatik çocukların % 70.8'ine tüberküloz hastalığı (minimal aktif hastalık), semptomatik olguların % 29.2'si ile asemptomatik olguların % 16'sına tüberküloz enfeksiyonu tanısı konuldu. Tüberküloz enfeksiyonu veya hastalığı tanısı konulanlara INH94 veya INH + Rifampisin tedavileri verildi. Semptomatik olgularımızın semptom ve bulguları; altıncı aydaki kontrollerinde düzelmiş veya çok azalmış olarak değerlendirildi. Çalışmamız, tüberküloz IgM pozitifliğinin temaslıları gösterme konusundaki özgüllüğünün ve pozitif prediktif değerinin % 100 olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bulgudan TB IgM pozitifliğinin temaslı çocukları belirlemede kullanılabilecek değerli bir test olduğu, tüberküloz şüphesi ile araştırılan çocuklarda anlamlı kabul edilmesi ve tüberküloz enfeksiyonu ve/veya hastalığı lehine yorumlanması gerektiği sonucu çıkarılabilir.

95 SUMMARY This study is done in Department of Pediatrics of Medical Faculty of Erciyes University in cooperation with Kayseri Verem Savaş Dispanseri and departments of Microbiology and Radiology. Data collection started in February 1998 and completed in May 1999. Onehundredseventythree children at ages 0-16 years from 88 Families with at least one adult member diagnosed to have active pulmonary tuberculosis in 1997 were included in the study. PPD skin test and ESR were performed together with chest radiography. Sputum was examined for ARB when available and cultured in Lowenstein- Jensen medium. Tuberculosis IgM and TB IgA levels were studied in serum. In those who have symptoms and/or findings96 in favor of tuberculosis, thorax computed tomography was performed and was tested for tuberculosis IgG levels in serum. Fourty-two age matched healty children without family history of tuberculosis served as controls for serologic testing. Twelve of the children from the study group who do not have any sympthoms and/or findings of tuberculosis were chosen as thorax tomography control group. Serum tuberculosis IgM levels were % 48.91 and tuberculosis IgA levels were % 2.92 in the study group. Serum tuberculosis IgM positivity rate was found to be % 40.54 in 0-5 age group and % 52 in 6-16 age group. We could not detect serum tuberculosis IgM, IgA and IgG positivity in control group. The rate of pathological finding was % 70.83 in thorax tomography group. Lymph node enlargement of 3-5 mm (which is not pathological?) was found in two (% 16,67) of the twelve children in tomography control group. There was no pathological sign or suspected finding intenofthem(%83.3). Although suspected nodules and/or infiltrative images has been detected in 22 of the children itwas insufficient to diagnose tuberculosis with chest radiography. When PPD > 10 mm is accepted as positive in tuberculosis exposed persons (WHO criteria) tuberculosis infection rate with only PPD skin test was % 73.41 among study group. The number of children only exposed to tuberculosis but who do not have any clinic and/or laboratory finding in favor of tuberculosis was 19 (% 10.98). On the other hand in case of being exposed to tuberculosis, plus any of the following present (a state of symptomatic, PPD positivity, pathological sign on chest radiography, erythrocyte sedimantation rate over97 2 1 mm/hour and serum tuberculosis IgM or serum tuberculosis IgA positivity) the rate of tuberculosis infection was found to be % 89.2. The diagnosis of tuberculosis disease (minimal active disease) was considered in % 70.8 of symptomatic children and tuberculosis infection was considered in % 29.2 of symptomatic and % 16 of asymptomatic cases. Those who have been diagnosed to have tuberculosis infection or tuberculosis disease were given INH or INH + Rifampisin therapy. Symptoms and findings of symptomatic cases during the six months control period was found to be decreased or disappeared. Our study showed that spesicifity and positive predictivity of the serum tuberculosis IgM test was % 100. By using these findings it can be predicted that the positivity and predictivity of tuberculosis IgM is a valuable test in detecting exposed children, who are being searched for tuberculosis and this test is most accepted as in favor of the infection and/or disease.