Nitrik oksitin glomerülonefritlerdeki durumu ve renal zedelenmedeki rolü

Abstract

50 ÖZET Nitrik oksit (NO) çeşitli fizyolojik ve patofizyolojik süreçlerde önemli bir mediator olarak bilinmektedir. İntrarenal hemodinaminin çok güçlü bir düzenleyicisidir. NO'nun intrarenal yapımı endotel hücrelerinin yanısıra mezangial ve inflamatuar hücreler tarafından da olmaktadır. Böbrek hastalıklarında NO aktivitesinin hem artmış hem de azalmış olduğuna ilişkin kanıtlar bulunmuştur. Glomerülonefritlerin(GN) patofizyoloj isinde NO'nun rolü tam açıklığa kavuşturulmuş değildir ve buradaki etkilerinin yararlı mı yoksa zararlı mı olduğu henüz belirlenememiştir. Bu çalışmada kronik glomerulonefritli (KGN) çocuklarda NO düzeylerinin ve NO'nun renal zedelenmedeki rolünün belirlenmesi amaçlandı. KGN'li 14 çocukta böbrek dokusu, plazma ve idrardaki nitrat (NO.f). nitrit (NÜ2~ ) ve N03~ + N02~( NOx) düzeyleri ölçüldü. Plazma ve idrar NO3``, N02~ ve NOx düzeyleri 17 sağlıklı çocuktan elde edilen sonuçlarla karşılaştırıldı. Hasta grubunda plazma endojen N02~ düzeyleri kontrol grubunun değerlerine göre anlamlı derecede yüksek bulundu(p<0.05). Doku, plazma ve51 idrar NO parametrelerinden hiçbiri arasında bir korelasyon tesbit edilmedi. Bununla birlikte plazma NÜ2-, NO3- ve NOx düzeyleri ile proteinüri arasında anlamlı pozitif bir korelasyon saptandı(sırasıyla r=0.64, r=0.62, r=0.65). Plazma NO3- düzeyleri ile BUN düzeyleri arasında da pozitif bir korelasyon vardı(r=0.54). Doku NOx.düzeyleri plazma kreatinin düzeyleri ile negatif, glomerüler fıltrasyon hızı(GFR) ile pozitif bir korelasyon gösteriyordu(sırasıyla r=-0.54, r=0.57). Sonuç olarak, KGN'de olasılıkla indüklenebilen NO sentazın (iNOS) yol açtığı artmış plazma NO düzeylerinin böbreklere potansiyel zararlı etkilerinin ve yapısal NO sentaz(cNOS) tarafından yapılan doku NOx düzeylerinin ise böbrekler için önemli bir koruyucu rolünün olabileceği düşünüldü.

52 SUMMARY Nitric oxide(NO) is recognized as an important mediator in various physiological and pathophysiological processes. It is a very potent regulator of intrarenal hemodynamics. Intrarenal production of NO is not limited to the endothelium, but also extends to mesangial as well as inflamatory and other cells. In renal diseases, evidence for both excessive and deficient activity of NO pathway has been found. A role for NO in the pathophysiology of glomerulonephritis(GN) has not been clearly defined and as yet it has not been possible to predict whether the modulatory effects of NO on GN are predominantly protective or cytotoxic. The present study was designed to determine the status of NO production and the role of NO in the renal injury in children with chronic glomerulonephritis (CGN). The nitrate (N03~), nitrite (N02`) and N03` + N02~( NOx) levels of renal tissue, plasma and urine were measured in 14 children with CGN. Plasma and urine N03~ and NO2` levels were compared with the results obtained from 17 healthy children. It was found that plasma endogenous N02~ concentrations were significantly higher in the patient group as compared with those of the control group (p<0.05). No53 correlation was found between any tissue, plasma and urine NO parameters. However, there were significant positive correlations between plasma NC^-, NC>3~ and NOx levels and the degree of proteinuria (r=0.64, r=0.62, r=0.65, respectively). Plasma NC>3~ levels were also positively correlated with BUN levels (r=0.54). Tissue NOx levels showed a negative correlation with plasma creatinine concentrations, and a positive correlation with glomerular filtration rate(GFR) (r=-0.54, r=0.57, respectively). In conclusion, we thought that increased plasma levels of NO, which are possibly produced via inducible NO synthase(iNOS), may have potential harmful consequences and, on the other hand, tissue NOx levels, which are possibly produced via constitutive NO synthase(cNOS), may play an important renoprotective role in the CGN.