Diabetik hastalarda eritromisin ve domperidonun mide boşalma zamanı ve dispeptik semptomlar üzerine etkisi

Abstract

ÖZET Diabetes mellituslu hastalarda üst gastrointestinal semptomlar sıklıkla görülür. Mide boşalmasının gecikmesi çeşitli radyolojik ve sintigrafik görüntüleme yöntemlerinin yardımı ile gösterilebilmektedir. Diabetik hastalarda gelişen dispepsinin tedavisinde amaç, üst gastrointestinal semptomların önlenmesi ve iyi diabetik kontrolün sağlanmasıdır. Sn etkili yaklaşım ise mide boşalma hızını arttıran ilaçların kullanılmasıdır. Bu amaçla kullanılan domperidon, gastrokinetik etkisini midedeki periferal dopamin reseptörlerine bağlanıp onları antagonize ederek gösterir. Ayrıca 4. ventrikülün zeminindeki kemoreseptör trigger zon üzerine de minimal antidopaminerjik etki gösterdiğinden, gastrokinetik ve antiemetik özellikleri metoklopramide benzer. Kan beyin bariyerini metoklopramide göre daha az geçtiğinden, merkezi sinir sistemine ait yan etkilerinin daha az görülmesi bir avantajdır. Antimikrobiyal kullanımda gastrointestinal yan etkilere neden olduğu bilinen eritromisinin son yıllarda antibiyotik özelliklerine bağlı olmaksızın gastrointestinal motor fonksiyon üzerinde etkili olduğu gösterilmiştir. Eritromisin gastrointestinal etkilerini motilin reseptör47 agonisti olarak göstermektedir. Yüksek amplitüdlü antral kontaksiyonlar oluşturan, oldukça güçlü yeni bir gastrokinetik ilaçtır. Bu çalışmada dispeptik semptomu olan diabetik hastalarda domperidon ve eritromisinin MBZ ve semptomlar üzerine olan etkileri incelenmiştir. Çeşitli dispeptik semptomları olan 56 diabetik hasta seçildi. Hastalar rasgele iki gruba ayrılarak, bir ay süreyle bir gruba domperidon, diğer gruba eritromisin verildi. Tedavi sonrasında MBZ ve DSS yeniden değerlendirildi. Her iki ilacın MBZ'nı hızlandırdığı ve DSS'nu azalttığı saptandı. Ayrıca her iki ilacın hem AKŞ hem de HbAıc değerlerinde anlamlı azalmaya neden olduğu gösterildi. MBZ ve DSS üzerine her iki ilacın etkinliği karşılaştırıldığında birbirlerine üstünlükleri görülmedi. Her iki ilaca bağlı önemli bir yan etki gözlenmedi. Maliyet açısından değerlendirildiğinde eritromisin daha ekonomik bulundu. Sonuç olarak, diabete bağlı üst GİS semptomu olan hastalarda domperidon ve eritromisinin MBZ ve DSS'nda anlamlı azalmaya neden olduğu ve bu arada kan şekeri regülasyonunun sağlanmasında da olumlu etkileri olduğu gösterildi.

48 SUMMARY Upper gastrointestinal symptoms frequently occur in patients with diabetes mellitus. Delayed gastric emptying can be shown by various radiologic and scintigraphic methods. For the treatment of dyspeptic symptoms in diabetic patients, the main goal is both preventing the upper gastrointestinal symptoms caused by various factors and providing favorable diabetic control. The most effective approach to obtain this goal is using prokinetic agents. Domperidone is used for this purpose and its gastrokinetic effect depends on dopamine antagonism, by attaching to peripheral dopamine receptors in the stomach. As domperidone also has antidopaminergic effects on the chemoreceptor trigger zone placed on the base of fourth ventricle, its gastrokinetic and antiemetic properties resemble metoclopramide. Domperidone cannot pass readily through blood-brain barrier so doesn't have significant central nervous system side effects. In recent years, erythromycine which is known to have gastrointestinal side effects, is shown to influence gastrointestinal motor functions without relating to its antibiotic49 properties. Gastrointestinal effects of erythromycine are provided by motilin receptor agonism. It's a new gastrokinetic drug that produces antral contractions with high amplitude. In this study, the effects of domperidone and erythromycine on gastric emptying time (GET) and dyspeptic symptoms in diabetic patients were examined. 56 diabetic patients with various dyspeptic symptoms were enrolled. The patients were randomly assigned into two groups. One group has taken erythromycine and the other has taken domperidone for one month. The GET and symptom score (SS) were studied again after the therapy. Both drugs were found to reduce GET and SS. Also, they were shown to reduce both blood glucose levels and HbA[C. As their effects on GET and SS were taken into account, none of the drugs were found to be superior to other. No important side effects were observed in both drugs. Erythromycine was found to be more cost effective. As a result, erythromycine and domperidone were found to reduce SS and GET in diabetic patients with upper GİS symptoms, and to have positive effects on glucose regulation.