Fibromyaljili hastalarda hipotalamo-pitüiter adrenal aksın incelenmesi

Abstract

39 ÖZET Fibromyalji; yaygın kas iskelet ağrısı, tutukluk, yorgunluk, anksiyete, uyku bozukluğu, baş ağrısı ve irritabl barsak semptomlarıyla karekterizedir. Daha önce yapılan çalışmalarda FM'nin bir nöroendokrin bozuklukla ilgili olduğu öne sürülmüştür. Bu çalışmada 20 FM'li hasta ve 20 sağlıklı kişide düşük doz ACTH stimülasyon testine ve standart doz ACTH stimülasyon testine kortizol cevapları karşılaştırıldı. Hasta grubunda bazal kortizol seviyeleri kontrol grubuna göre önemli derecede düşüktü. Hasta grubunda, kontrol grubuna göre düşük doz ve standart doz ACTH stimülasyonuna karşı elde edilen pik kortizol cevapları daha düşüktü. Düşük doz ACTH stimülasyon testine karşı elde edilen pik kortizol cevapları hastalarda standart doza karşı elde edilen pik kortizol cevaplarından önemli derecede düşüktü. Dört hastada düşük doz ACTH stimülasyon testine yetersiz adrenal kortizol cevabı alınırken, standart doz ACTH stimülasyon testine normal kortizol cevabı alındı. Bu çalışma FM'nin düşük doz ACTH ile ortaya çıkarılırken, standart dozla ortaya çıkarılamayan az aktive olmuş HPA aksı ile karekterize olduğunu açıkça göstermiştir.

40 SUMMARY Fibromyalgia is characterised by chronic widespread musculoskeletal aches, pain and stifness accompained by fatique, anxiety, poor sleep, headache and irritabl bowel complaints. Previous studies suggested that fibromyalgia is related to a neuroendocrin disorder. In this study, we have compared the kortizol responses to low dose (1 mg) ACTH stimulation test with the values obtained after standart dose (250 mg) ACTH stimulation test in 20 patients with fibromyalgia (age, mean + SD, 37+ 10,1) and in 20 healthy subjects (age, mean + SD, 38.7+7.6). Basal kortizol levels were significantly lower in the patient group (304.4+ 90.6 nmol/1) than in the control group(542.5+ 189.1 nmol/1) (pO.0001). Peak kortizol responses to both low dose and standart dose ACTH stimulation were lower in the patient41 group(598.0+ 105.2 nmol/1; 763.5+ 144.7 nmol/1, respectively) than in the control group (997.1+ 333.1 nmol/1; 1205.3+363.8 nmol/l)(p<0.0001). Peak kortizol responses (598.0+ 105.2 nmol/1) to low dose ACTH were significantly lower than the values (763.5+ 144.7 nmol/1) obtained after standart dose ACTH in the patients (pO.001). Four patients showed insufficient adrenal kortizol responses to low dose ACTH, but normal responses to standart dose ACTH. This study clearly shows that fibromyalgia is characterised by underactivated HPA axis detected by low dose but not standart dose ACTH.