Behçet hastalığında serum ve idrar neopterin düzeyleri

Abstract

58 ÖZET Behçet hastalığı sistemik bir vaskülittir. Klinik özellikleri iyi tanımlanmış ancak etyolojisi ve immünopatogenezi kesin olarak belirlenememiştir. Tam ve takibinde karşılaşılan zorluklardan en önemlisi; aktivitesini belirtecek özel bir laboratuar yönteminin olmamasıdır. Hastalığın aktivitesinin belirlenmesinde klinik bulgular ve akut faz yanıtları kullanılır. Başka sistemik hastalıkların takibinde de kullanılan akut faz yanıtları yol göstericidir fakat Behçet hastalığının aktivasyonunu belirlemede çoğu zaman yetersiz kalırlar. Bu nedenle aktivite klinik bulgulara dayanan çeşitli hesaplamalarla değerlendirilebilmektedir. Behçet hastalığında genetik yatkınlığı olanlarda, muhtemelen enfeksiyöz ajanın tetiklediği, hücresel immünitenin daha baskın olmak üzere, immünolojik olayların sonucunda gelişen nötrofılik vaskülit söz konusudur. Hastalığın kliniğinde çok çeşitli semptomlar ve her hastaya özgün değişik kombinasyonlar karşımıza çıkmaktadır. Oral aft, genital ülser, deri lezyonları, göz tutulumu ve eklem tutulumuna59 sık rastlanırken, nörolojik tutulum, GÎS, kalp-büyük damar ve akciğer tutulumu daha nadirdir. Behçet hastalığında hücresel immünite aktivasyonunun baskın olarak Thl sitokinleri aracılığı ile olduğu iyi bilinmektedir. Behçet hastalarında Thl sitokinlerinden olan INF-y'nın serum düzeylerinin yükseldiği hatta Behçet hastalığının INF bağlantılı hastalıklar grubunda değerlendirilebileceği ileri sürülmektedir. Hücresel immunitenin aktivasyonu ile yalandan ilişkisi olan NPT INF-y tarafından uyarılan monosit ve makrofajlardan salgılanmaktadır. Dolayısıyla Behçet hastalığının immünopatogenezinde NPT' in yer alabileceği düşünülebilir. Çalışmamızda Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Behçet Polikliniği'ne başvuran ve Dermatoloji Servisi'nde yatırılarak tedavi gören, Uluslararası Behçet Hastalığı Çalışma Tam Kriterleri ile tam konulan 48 Behçet hastası çalışmaya alınarak hasta grubu oluşturulmuştur. Hastalar klinik bulgularına göre 24' i aktif, 24' i inaktif Behçet hastası olarak iki gruba ayrılmıştır. Kontrol grubu olarak; 24 sağlıklı kişi çalışmaya dahil edilmiştir. Hasta ve kontrol grubunun serum ve idrar NPT düzeyleri araştırılmıştır. Ayrıca hastaların tam kan sayımı, sedimantasyon ve CRP değerleri ölçülmüş ve EBDCAF skorları hesaplanmıştır. Behçet hastalarının serum ve idrar NPT değerleri kontrol grubundan anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. Aktif Behçet hastalarının serum NPT ile idrar NPT değerleri inaktif hastalarınkinden yüksek olsa da bu fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Hasta ve kontrol gruplarının idrar ve serum NPT değerleri arasında anlamlı korelasyon bulunmuştur. Hastaların yaş, hastalık süreleri, Hb, BK, sedimantasyon, CRP ve EBDCAF skorları ile NPT değerleri arasında korelasyon saptanamamıştır.60 NPT'nin yüksek düzeyleri klinisyene kesin olarak bir hücresel immün aktivasyonu düşündürür ancak spesifik bir etken ya da hastalığa işaret edemez. Çalışmamız sonuçları NPT'nin Behçet Hastalığı'nın etyopatogenezinde yer aldığım göstermektedir. Burada önemle üzerinde durulması gereken; tedavi ile gelişen imrnün süpresyonun ve özellikle kolşisinin in vitro ve in vivo olarak NPT salınımını inhibe ettiğidir. Böylelikle aktif ve inaktif hastalarımız arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeylerde fark bulunmaması tedaviye bağlı olabilir. Bu nedenle NPT tedavi alan Behçet hastalarında aktivite kriteri olamaz. Tedavi almayan aktif ve inaktif hastaların ve ayrıca tedavi öncesi ve sonrası NPT değerlerinin karşılaştırılacağı klinik çalışmalara ihtiyaç vardır. Öte yandan Behçet hastalığında değişik sistemlere ait farklı bulguların aktivasyondaki yerini tek bir laboratuar parametresi ile açıklamak zor gibi görünmektedir. Mutlaka sistemlerin ayrı ayrı ama önemi ölçüsünde genel bütüne oranlandığı bir aktivasyon sistematiğinin oluşturulması gereklidir. Bütün bu gözlemlerin ışığı altında, çalışmamızda, Behçet hastalarında idrar ve serumda anlamlı olarak yüksek bulunan NPT sadece nonspesifik bir parametre olmakla kalmayabilir. Zira NPT' in gün geçtikçe yaygınlaşan immünomodülatuar tedaviler arasında yer alabileceği savunulmaktadır. Son yıllarda NPT' nin, nöroendokrin ve immün sistemler arasındaki bağlantıda rol alabileceği varsayılmaktadır. Pek çok hastalığın etyopatogenezinde nörolojik, psikolojik ve hormonal faktörlerin rol aldıkları hatırlanırsa, bu varsayımdan yola çıkılarak yapılacak çalışmaların sonucu ilerde Behçet hastalığı için oldukça umut verici, geniş ufuklar açabilir.

61 SUMMARY Behcet's Disease is regarded as a systemic vasculitis. Although the clinical features are well defined, the aetiology and immunopathogenesis were not determined definetely. There isn't any special laboratory method for the diagnosis of Behcet's Disease and this is the most important problem in diagnosis and also following up the effectiveness of treatment. Clinical symptoms and acute phase reactans are used to evaluate the disease activity. Those acute phase reactans are also used in some of other systemic diseases. So, they are helpful but insufficient to distinguish active or inactive clinical cases. Hence, measurements which are depended on only clinical symptoms are available to appraise activity. Neutrophilic vasculitis occurs as a result of immunological - mainly cellular- process in Behcet's Disease. The probable cause for this is an infectious agent in persons with genetical tendency.62 Clinical findings of Behcet's Disease consist of various symptoms and different combinations. The most common symptoms are oral aphtae, genital ulcers, skin lesions, eye and joint involments. Central nervous system, cardiovascular and gastrointestinal system involments are rare. T helper 1 cytokines have a dominant role in activation of cellular immunity in Behcet's Disease. IFN-y - one of the T helper 1 cytokine- is elevated in sera of patients and it is suggested that Behcet's Disease would be regarded as in group of IFN-y-associated diseases. NPT, which has a close relation with activation of cellular immunity, is synthesized from monocyte/macrophage by the stimulation of IFN-y. Hence, it's thought that NPT plays an active and significant role in immunopathogenesis of Behcet's disease. In this study, subjects were 48 patients who were admitted to Dermatology Clinic of Erciyes University, were included. Diagnosis were based on criteria of International Study Group of Behcet's Disease. Patients also, were divided into active and inactive groups according to their clinical symptoms. There were 24 healthy subjects as control group. Laboratory measurements were as following: in patient group, CBC, erithrocyte sedimantation rate. C-reactive protein. Serum and urine levels of NPT were both measured for patient and control groups. EBDCAF scores of patients were also calculated. Serum and urine levels of NPT in patients were significantly higher than healthy controls. But no stastistical difference was observed between active and inactive groups. Stastical analyses showed a correlation between serum levels of NPT and urine levels of it in patient group. No correlation was found between NPT levels of patients and duration of disease, acute phase reactans, EBDCAF scores and ages of them.63 Increased levels of NPT certainly defines a cellular irnmun activation but it never points a spesific agent or a disease. Finally, according to results of our study, NPT acts in aetiopathogenesis of Behcet's disease. Here, it's critical to mention that systemic immunsupression and colchicum treatment (in vivo and in vitro) decreases the levels of NPT. Thus, NPT can not be an activity criteria in patients under treatment. New clinical trials are necessary to compare the levels of NPT in patients without treament. On the other hand, it seems difficult to determine the activity using only one parameter because of various symptoms of different systems in Behcet's Disaese. There should be a new systematic which will be based on severity of differrent systems with their rations in whole. As a result, NPT is not only a non-spesific parameter but also it's proposed to be a key for immunomodulator therapy. Recently, it has been hypothesised that NPT would be a biochemical connection between neuroendocrine and irnmun system. From the point of this, the results of new clinical trials on this issue may be helpful for Behcet's disease in the future.