Kraniotomi uygulanan hastalarda ekstübasyona karşı oluşan hemodinamik yanıtın önlenmesinde esmolol ve diltiazemin karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Amaç: Sistemik hipertansiyon ve taşikardi, nörocerrahiden uyanma sırasında oluşan stresin sık rastlanan bir sonucudur ve postoperatif intrakranial hemoraji riskini artırır. Bu çalışmada genel anestezi alan nörocerrahi hastalarında ekstübasyon sırasında oluşan hipertansiyon ve taşikardi gibi olumsuz hemodinamik etkileri kontrol etmek için esmolol ve diltiazemin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Hastalar ve Yöntem: Etik kurul onayı alındıktan sonra ASA I-II grubu 18-65 yaş arası elektif kraniyotomi uygulanacak 59 hasta rastgele iki gruba ayrıldı; Grupl: esmolol grubu (n=30), Grup II: diltiazem grubu (n=29). Anestezi indüksiyonu her iki grupta da propofol, fentanil, vekuronyum ile yapıldı. Anestezi idamesi standardize azotprotoksit + oksijen karışımı içerisinde sevofluran verilerek sağlandı. Ameliyat bitiminde anestezik gazlar kesildikten sonra tüm olgular atropin ve neostigmin ile dekürarize edildi. Dekürarizasyondan yaklaşık 3 dk sonra Grup I olgulara 0.5mg/kg iv esmolol, Grup II olgulara 0.2mg/kg iv diltiazem uygulandı. Hastalar, çalışma ilaçlarının verilmesinden sonra yeterli solunum aktivitesi ve uyanıklığın oluşmasıyla ekstübe edildi. İlaç verilmeden hemen önce, ilaç sırasında, ekstübasyon anında, ekstübasyondan sonraki 5 dk boyunca her dakikada bir, postoperatif derlenme odasında 30 dk boyunca 5 dakikada bir KAH, SKB, DKB, OKB değerleri kaydedildi. Hastaların ekstübasyon kalitesi 5 basamaklı skorlama tablosu kullanılarak değerlendirildi. viiBulgular: Grupların demografik özellikleri benzerdi. Diltiazem grubunda SKB; ekstübasyon anında ve 1 dk sonrasında, DKB; ekstübasyon anında, OKB; ilaç sırasında, ekstübasyon anında ve 1 dk sonrasında esmolol grubuna göre anlamlı olarak düşük bulundu (p<0.05). Esmolol grubunda KAH ekstübasyon anında ve takiben ilk 4 dk da diltiazem grubuna göre anlamlı olarak düşük bulundu (p<0.05). Ekstübasyon kalitesi açısından iki grup arasında fark bulunamadı. Sonuç: Bu çalışmada 0.2 mg/kg diltiazem ekstübasyon sırasında oluşan hipertansiyonun kontrolünde 0.5 mg/kg esmolole göre daha etkili bulunmuştur. Uygulanan 0.5 mg/kg esmolol'ün taşikardi kontrolünde 0.2 mg/kg diltiazeme göre daha etkili olduğu gözlenmiştir. Anahtar kelimeler: Kraniotomi, ekstübasyon, esmolol, diltiazem, hemodinamik yanıt viii

COMPARISON OF ESMOLOL AND DILTIAZEM FOR HEMODYNAMIC RESPONSES DUE TO EXTUBATION IN NEUROSURGERY PATIENTS ABSTRACT Aim: Systemic hypertension and tachycardia are frequent complications seen during emergence from neuroanesthesia and increases the risk of postoperative intracranial hemoragia. The purpose of this study is to compare the effectiveness of esmolol and diltiazem on hypertension and tachycardia occured during the extubation period in neurosurgery patients. Patients and Methods: After ethic committee approval, ASA I-II group and 18-65 years aged 59 patients scheduled for an elective craniotomy were randomized into two groups. Group I: Esmolol group (n=30), Group II: diltiazem group (n=29). Anesthesia was induced with propofol, fentanyl and vecuronium and maintained with sevoflurane in N2O/O2 mixture. Neuromuscular blockade was reversed with atropine and neostigmine at the end of surgery. 3 minutes after reversation of neuromuscular blokade, group I patients received 0.5 mg/kg IV Esmolol and groupll patients received 0.2 mg/kg IV diltiazem. Extubation was performed when the patients could breathe spontaneously and were aweken after IXdrug administration. The HR, SBP, DBP and MBP were recorded before drug administration, during drug administration, during extubation and every 1 minute after extubation and every 5 minute during postoperative period. The extubation quality of patients was assessed with an extubation scala graded between 1 to 5. Results: In diltiazem group: SBP during extubation and 1 minute after extubation, DBP during extubation and MBP during drug administration, during extubation and 1 minute after extubatoin were significantly decreased when compared with esmolol group. In esmolol group, HR during extubation and 4 minute after extubation was significantly decreased when compared wihth diltiazem group. The extubation quality of patients in groups were similar. Conclusion: In this study, 0.2 mg/kg diltiazem is more effective on hypertension occured during the extubation, but 0.5 mg/kg esmolol administration is more effective than 0.2 mg/kg diltiazem on tachycardia occured during the extubation. Key Words: Craniotomy, extubation, esmolol, diltiazem, hemodynamic response. x