Soliter pulmoner nodül değerlendirilmesinde ince kesit spiral ve dinamik bilgisayarlı tomografi incelemelerinin değeri

Abstract

ÖZET Amaç: Soliter pulmoner nodüllerin değerlendirilmesinde ince kesit spiral BT ve dinamik BT incelemelerinin değerini araştırmak. Gereç ve Yöntem: Direkt göğüs röntgenografisi (DGR) veya konvansiyonel bilgisayarlı tomografi (BT) ile soliter pulmoner nodul (SPN) saptanan 50 olgu çalışmaya alındı. Olguların 20'si kadın, 30'u erkek olup yaşlan 9 ile 81 arasında (ortalama yaş: 53.7±13.6) değişmekteydi. Olguların yaşı, nodüllerde boyut, kontur özellikleri, dansite ve internal karakteristikler (kavitasyon, hava bronkogramı veya kistik lüsensiler, yağ dansitesi, kalsifikasyon varlığı) ve eşlik eden satellit nodul incelendi. 50 olgunun sadece 40 tanesine intravenöz kontrast madde verilerek dinamik BT inceleme yapıldı. Üç olguda hava bronkogramı veya kistik lüsensi görüldüğü için (dansite ölçümlerinde problem oluşturduklanndan) dinamik inceleme yapılmadı. Altı olguda benign kalsifikasyon görüldüğü, 1 olguda ise nodulun hiler bölgesinden giren besleyici ve direne edici damarları tesbit edilip arteryovenöz malformasyon (AVM) tanısı konulduğundan dinamik inceleme yapılmadı. Dinamik incelemede; tüm hastalarda intravenöz kontrast madde öncesi ve sonrasında 3mm kolimasyon kullanıldı (enjeksiyon oram 2ml/sn, iyot konsantrasyonu, 300mg/ml). Kontrast verdikten sonra 1. dakika, 2.dakika, 3. dakika ve 4. dakikada olmak üzere görüntüler alındı. İstatistiksel analiz için nodüller malign ve benign olmak üzere iki gruba ayrıldı. Kontrast öncesi ve sonrası BT dansitelerinin analizi ile her iki grubun maksimum atenüasyon ve pik kontrastlarıma değerleri saptandı. Bulgular: Malign lezyonlarm 9 tanesinde düzgün kontur izlendi. Düzensiz kontür 3 benign olguda izlendi. Üç malign olguda küçük ekzantrik kalsifikasyon izlendi. Benign olguların hiçbirinde küçük ekzantrik kalsifikasyon izlenmedi. Hava bronkogramı veya kistik lüsensi 1 malign olguda ve 3 benign olguda izlendi. viMalign lezyonlarda ortalama boyut 26. 1±1 1.9, benign lezyonlarda ortalama boyut 22.3±13.3 olarak bulundu. Malign lezyonu olan hastalarda ortalama yaş 56.4±1 1 iken, benign lezyonu olan hastalarda ortalama yaş 49.7±16.1 olarak değişmekteydi. Dinamik incelemede malign nodüllerin maksimum atenüasyonu ortalama 32.6±8.3, benign nodüllerin maksimum atenüasyonu ortalama 20.6+11.1 olarak bulundu. Malign nodüllerin maksimum atenüasyon değerleri benign nodüllerden anlamlı olarak büyüktü (p=0.003). Malignite için 20 Hounsfîeld ünit (HÜ) üzeri değer pozitif kabul edildiğinde sensitivite %93.3, spesivite %42.8, pozitif prediktif değeri %87.5, negatif prediktif değeri %60 olarak bulundu. Sonuç: İnce kesit spiral BT ve dinamik BT, malign ve benign soliter pulmoner nodul ayrımında değerli tam yöntemleridir. Anahtar kelimeler: Soliter pulmoner nodul, bilgisayarlı tomografi vıı

THE VALUE OF THIN SECTION HELICAL AND DYNAMIC COMPUTED TOMOGRAPHY IN THE EVALUATION OF THE SOLITARY PULMONARY NODULES ABSTRACT Aim: To evaluate the utility of thin-section helical CT and dynamic CT in the evaluation of solitary pulmonary nodules. Materials and Methods: 50 patients with solitary pulmonary nodule were studied (20 women, 30 men; aged 9-81 years, mean 53,7±13.6). Solitary pulmonary nodules were detected with posteroanterior chest film or conventional CT. Age, size, margins, density and internal characteristics (cavitation, air bronchograms or bubbly (cystic) lucencies, fat, calcification) and satellit nodules were evaluated. We performed dynamic CT only 40 patients. Three patients who had nodules with air bronchograms or bubbly (cystic) lucencies were excluded because of inherent problems in measuring enhancement. Six patients who had nodules with benign calcification and 1 patient who had nodule with feeding and draining vessels entering the hilar aspect of nodule (AVM) were excluded. In dynamic CT study all patients were studied with 3mm collimation before and after intravenous injection of contrast material (injection rate, 2ml/sec; iodine concentration, 300mg/ml). CT scans through the nodule were obtained 1, 2,3 and 4 minutes after the onset of injection. For statistical analysis nodules were divided into two groups as malignant and benign neoplasms. vmAnalysis of CT densities in precontrast and postcontrast periods, maximum attenuation and peak enhancement values of the two groups were performed Results: 9 malignant nodules have smooth margin. Three benign nodules have irregular margin. Three malign nodules have small eccentric calcification and there is no small eccentric calcification in benign nodules. One malign and three benign nodules have air bronchograms or bubbly (cystic) lucencies. Mean diameter of malign nodules was 26.1+11.9. Mean diameter of benign nodules is 22.3±13.3. Mean age of patients who had malign nodules was 56.4±11. Mean age of patients who had benign nodules was 49.7±16.1. Mean maximum attenuation of malignant nodules was 32.6+8.3. Mean maximum attenuation of benign nodules is 20.6±11.1. The maximum attenuation of malignant nodules were significantly greater than that of benign nodules (p=0.003). With 20 HU as the threshold for a positive test; sensitivity was %93.3; specificity %42.8; positive predictive value %87.5; negative predictive value %60. Conclusion: Thin-section helical CT and dynamic CT are applicable diagnostic methods for differentiating SPNs. Key words: Solitary pulmonary nodules, computed tomography