COX-2 inhibitörlerin radyasyon pnömonisi üzerindeki akut ve subakut etkisi

Abstract

ÖZET Amaç: Radyoterapi (RT) ile oluşturulacak akciğer hasarına karşı, bir non-steroidal anti-enflamatuar ajan olan Celecoxib'in koruyucu etkisi olup olmadığını, biyokimyasal ve patolojik parametreler kullanarak araştırmak ve RT'ye bağlı biyolojik hasarın etiyopatogenezinde yer alan lipid peroksidasyon ürünlerinin rolünü değerlendirmektir. Materyal ve metot: Çalışma, dişi albino cinsi ratlar üzerinde yapıldı. Ratlar 5 gruba ayrıldı. Grup 1: Shame kontrol (n:5), Grup 2: 2 doz Celecoxib + radyoterapi (n:5), Grup3 : Sadece radyoterapi (n:5), Grup 4: 4 doz Celecoxib + RT (n:5), Grup 5: Sadece 4 doz Celecoxib (n:5) verildi. Radyoterapi (RT) verilmeden 6 saat önce ilk doz Celecoxib oral yoldan uygulandı. Daha sonra günde tek doz olmak üzere 3 gün daha verildi. Grup 2'ye 2 doz, grup 1 ve grup 3'e dört doz serum fizyolojik (SF) verildi. Ketamin anestezisi altında sakrifiye edildi. Akciğer dokusu ve kan örnekleri alındı. Deney hayvanları sakrifiye edildikten sonra plazma malondialdehit (MDA) düzeyleri çalışıldı ve akciğer dokusu hematoksilen-eozinle boyandıktan sonra histopatolojik olarak değerlendirildi Bulgular: Radyoterapi (RT) alan grupta plazmada MDA değerinin kontrol grubuna göre aşın yüksek olduğu ve histopatolojik olarak alveol içi makrofajlar, periadventisyal yaygın lenfositler, alveoler septalarda kalınlaşmalar ve peribronşial ödem görüldü. İki doz Celecoxib verilen grupta radyasyon pnömonisine (Rp) bağlı histopatolojik bulguların kontrol grubu ile VIkarşılaştırıldığında pozitif patolojik bulguların görülmediği veya şiddetinin azaldığı Celecoxib grubunda RT grubuna göre daha düşük bulundu. MDA düzeyinin de RT grubuna göre düştüğü görüldü. Dört doz Celecoxib + RT alan grupta plazma MDA düzeyinin anlamlı olarak azaldığı ve histopatolojik olarak da Rp'de görülen inflemasyonu belirgin azalttığı görüldü. Dört doz Celecoxib verilen grupta MDA düzeyleri normal seviyede izlenirken histopatolojik olarak anormal bir bulguya rastlanılmadı. Sonuç: Radyoterapi 'ye bağlı akciğer hasarının patogenezinde antioksidan enzimlerde azalma, serbest radikaller ve lipid peroksidasyon ürünlerinde artmanın rol oynayabileceğini; Celecoxib'in antioksidan etki sağlayarak radyoterapiye bağlı radyasyon pnömonisini önleyebileceği sonucuna varıldı. Anahtar kelimeler: Radyoterapi, radyasyon pnomonisi, Celecoxib, MDA, radyoprotektör. VII

ABSTRACT Aim: The aim of this study was to investigate the protective effect of Celecoxib for radiation-induced lung injury by using pathologic parameters and to evaluate the role of lipid peroxidation products which responsibl for the patiogenezis of irradiation. Material and method: The experiment was carried out on feminine albino rats. The rats were assigned to five groups. Group I: shame control group (n=5), group II: two doses of celecoxib + irradiation (n=5), group III: irradiation group (n=5), group İV: four doses of celecoxib + irradiation (n=5), group V: four doses of celecoxib. The celecoxib was administred to the rats 20 mg/kg six hours before iradiation. Then, celecoxib was administred once a day during three days. SF was administred as two doses for group II and three doses for group I and III. And then, the rats were sacrified by using ketamine anesthesy. The lung tissue and sample blood were taken. The levels of plasma MDA were analysed after sacrification and evaluated the lung tissue by hematoxylen-eozin stain as histopathologically. Results: In group III, the levels of plasma MDA were increased; histopathologically increasing of alveolery macrophages, marked periadventitial vmlympohocyte, thickenings of the alveloar septa and peribronchial edema were observed. In group II, the irradiation-induced histopathologic findings were decreased. The levels of plasma MDA were also decreased in contrast to group III. In group IV, there was a significant decrease in plasma MDA level and irradiation induced inflamation in irradiation as histopathologically. In group V, there was no abnormal histopathologic findings and abnormal MDA level. Conclusion: It was shown that decrease in free radicals and lipid peroxidation have an important role in radiation- induced lung injury. It was observed that celecoxib may protect radiation-induced radiatition pneumony by antioxidant effect. IX