Premenopozal hormon reseptörü pozitif meme kanserli kadın hastalarda over ablasyonu sonrası erken dönemde osteoporoz riski

Abstract

ÖZETAmaç: Bu çalışmada; hormon resöptörü pozitif premenopozal meme kanserli kadınhastalarda over ablasyonu sonrası erken dönemde osteoporoz gelişimininaraştırılması amaçlanmıştır.Materyal-Metod: Çalışmaya; histopatolojik olarak kanıtlanmış, premenopozalhormon resöptör pozitif 34 meme kanserli kadın hasta alındı. Kontrol grubu 15sağlıklı kadından oluşturuldu. Hastalardan 18 `i 2 yıl, 16 sı 1 yıl takip edildi.Çalışmaya alınan hastalarda radyoterapi, hormonoterapi, kemoterapi ile overablasyonu planlandı. Tüm hastalara tamoksifen 2x10 mg 5 yıl süreyle başlandı.Hastaların 6' sında kemoterapi ile, 27 hastada hormonoterapi ile over ablasyonusağlandı. Hastalarda bazal, 6.ay, 1.yıl, 2.yılda kalsiyum, iyonize kalsiyum, alkalenfosfataz, follikül stimülan hormon, lüteinizan hormon, östradiol, idrardadeoksipiridinolin, osteokalsin düzeyleri çalışıldı. Ayrıca lumbal vertebra ve femurboynu kemik mineral dansitometrisi ölçüldü.Bulgular: Hastaların bazal değerleri ile kontrol grubu arasında ölçümler arasındaistatiksel olarak anlamlı fark bulunmadı. İki yıl takip edilen 18 hastada Ca, P, ALP,iyonize kalsiyum , parathormon , idrarda deoksipiridinolin, düzeyleri arasındaistatiksel olarak anlamlı fark bulunmazken osteokalsin düzeyinde bazale göre 2.yıldaistatiksel olarak yüksek bulundu (p=0.004). Östradiol düzeyinde bazal ile 6.ay-1.yıl-2.yıl arasında istatiksel olarak anlamlı düşüş saptandı (p<0.001). İki yıl takip edilenhastaların bazal L1-4 kemik mineral dansitometrisi ile 6.ay, 1.yıl, 2.yıl arasındaistatiksel olarak anlamlı düşüş saptandı (p<0.001). Aynı şekilde Lumbal vertebra Tve Z skorunda bazal ile 6.ay, 1.yıl, 2.yıl arasında istatiksel olarak anlamlı düşüşsaptandı (p<0.001). Aynı hasta grubunda femur boynu kemik mineraldansitometrisinde bazal ile 2.yıl, 6.ay ile 2.yıl arasında istatiksel olarak anlamlı farksaptandı (p<0.001). Femur boynu Z skorunda istatiksel olarak fark saptanmazken Tviiskorunda bazal ve 6.ay değeri ile 2.yıl arasında istatiksel olarak anlamlı düşüşsaptandı (p=0.038). İki yıl takip edilen 18 hastada L1-4' de T skoruna görebaşlangıçta hiç osteoporoz yokken 1. yıl sonunda 1 hastada, 2.yıl sonunda 3 hastadaosteoporoz saptandı. Femur boynunda başlangıçta 1 hastada osteoporoz varken ilaveolarak 1 hastada ve toplam 2 hastada osteoporoz saptandı. Bir yıl takip edilen 34hastada femur boynu kemik mineral dansitometrisi , T ve Z skorunda istatiksel olarakanlamlı fark saptanmazken L1-4 kmd si, T ve Z skorunda bazal ile 1.yıl arasındaistatiksel olarak anlamlı düşüş saptandı (p<0.001). Bir yıl takip edilen 34 hastadalumbal vertebra T skoruna göre bir yıl sonra sadece 1 hastada osteoporoz tespitedildi.Sonuç: Meme kanseri artık daha erken evrede ve daha genç yaşta teşhis edilmekte vebaşarılı tedavi yöntemleri ile uzun sağ kalım sağlanmaktadır. Bunun sonucundayaşam kalitesinin önemi artmaktadır. Hormonoterapi nedeniyle over yetmezliğinebağlı % 10' a varan kmd kaybı görülebilmektedir ve osteoporoz gelişme riskiyönünden hastalar yakın takip edilmelidir.Anahtar kelimeler: Premenopozal meme kanseri, over ablasyonu, osteoporoz.viii

ABSTRACTPurpose: In this study; we intended to investigate osteoporosis progression in theearly stages after ovarian ablation in positive hormonal receptor positivepremenopausaly breast cancer women.Material and Method: In this study we included 34 women who werepremenopausaly hormonal receptor positive breast cancer, showed histoptologically.Control group was made by 15 healty individuals. 18 of patients were observedthrough 2 years , 16 of patients were observed through a years. At the begining of thisstudy over ablation was planned by chemotherapy, radiotherapy or hormonetherapy toall the patients. Tamoxifen 2x10 mg was started to be given for 5 years to all thepatients. Ovarian ablation was made in 6 of 34 patients by chemotherapy, 27 0f 34patients by hormonetherapy. The levels of baseline, sixth month, first year, secondyear calcium, fosfor, ionize calcium, ALP, FSH, LH, estradiol, urine deoxyprydioline,osteocalcine, PTH was calculated. Lumbal spine and femur neck bone mineral densitywas measured.Finding: The measurements of patients and control groups in baseline counts showedno significant statistical difference. Patients who observed through 2 years (18/34) hadno significant statistical difference in a calcium, fosfor, ionize calcium, ALP, FSH,LH, estradiol, urine deoxyprydioline levels. However osteocalcine levels wassignificant statistical increase at second year (p=0.004). Levels of estradiol weresignificant statistical decrease at sixth month, first year and second year (p<0.001).L1-4 bone mineral density of patients observed through 2 years had statisticallydecrease results in 6th month, 1st year, 2nd year when compared with the basicmeasurement (p<0.001). T and Z scores of lumbal spine decreased respectively in 6thmonth, 1st year, 2nd year when compared with the basic measurement and foundixstatistically decrease (p<0.001). Among the same group statistically difference wasfound about the basic and 2nd year and about 6th month and 2nd year measurementsof bone mineral density femur neck (p<0.001). There was no statistical difference at Zscore of femur neck. There is a statisticaly significant decreasing at T score of femurneck between baseline and sixth and second year (p=0.038). At the begining none ofthe patients observed through 2 years had osteoporosis but at the end of 1st year apatient and at the end of 2 nd year 3 of 18 patients had osteoporosis. Only a patienthad femur neck osteoporosis before , at the end of 2nd there were 2 patients had femurneck osteoporosis. Although 34 patients who patients observed through a year had nostatistically difference about femur neck bone mineral density , T and Z scores amongbasic and first year results p<0.001). Among patients observed through a year only apatient had developed osteoporosis.Results:Nowadays diagnosis of breast cancer has been made earlier stage and in earlyages and so the long survive has been gained by succesfull therapy. As a result theimportance of life quality has risen. Ovarian defiency caused by hormonetherapy cancause osteoporosis and decrease in bone mineral density %10 of patients. Thesepatients must be observed closelly due to these risks.Keywords: Premenopausal breast cancer, ovarian ablation, osteoporosis.x