İdiopatik hiperandrojenemili hastalarda adrenal ve ovaryan foksiyonların değerlendirilmesi

Abstract

ÖZETAMAÇ: Hiperandrojenizm, üreme çağındaki kadınlarda sık görülen endokrin birbozukluktur. Androjen fazlalığının sebebi çoğu kez polikistik over sendromudur.Adrenal ve over tümörleri, non klasik adrenal hiperplaziler hiperandrojenizmin diğerönemli sebepleridirler. Bazen de androjen fazlalığının nedeni bulunamaz. diopatikhiperandrojenemi olarak adlandırılan bu hasta grubunda androjen kaynağı adrenallerveya overler olabilir. Bu çalışmada idiopatik hiperandrojenemi olarak tanımlanan hastagrubunda adrenal ve ovaryan fonksiyonlarla birlikte metabolik parametrelerindeğerlendirilmesi amaçlandı.HASTALAR VE METOD: Çalışma idiopatik hiperandrojenemi tanısı alan 20 hasta ve10 sağlıklı kontrolden oluşturuldu. Hastaların tümünde hirsutizm, hiperandrojenemi vedüzenli menstrüel sikluslar mevcuttu. Tiroid disfonksiyonu, hiperprolaktinemi, diabetesmellitus, adrenal veya over tümörü olan hastalar çalışmaya dahil edilmedi. Menstrüelsiklusun folliküler fazında TSH, kortizol, PRL, DHEAS, 17-OHP, 11-S,androstenedion, FSH, LH, östradiol, total testosteron, serbest testosteron, SHBGseviyelerine bakıldı. Hasta ve kontrol grubuna adrenal fonksiyonların değerlendirilmesiamacıyla adrenokortikotropin (ACTH) stimülasyon testi (0.25 mg. Synacthen) veovaryan fonksiyonların değerlendirilmesi amacıyla da buserelin testi yapıldı. nsülindirencinin varlığı için her iki grubun OGTT'ne glukoz ve insülin cevaplarına bakıldı.Ayrıca hasta ve kontrol grubunun lipid profilleri değerlendirildi.BULGULAR: Hasta ve kontrol grubu ortalama yaş ve vücut kitle indeksi bakımındanbenzerdi. ACTH stimülasyonuyla elde edilen pik 11-S (p<0.005), AUC11-S (p<0.005),AUCDHEAS (p<0.005) düzeyleri hasta grubunda kontrollere göre anamlı yüksekti.Buserelin testi sonucunda, pik androstenedion (p<0.05), AUCandrostenedion(p<0.005),AUC17-OHP(p<0.05) seviyeleri hastalarda kontrol grubuna göre belirgin artmıştı. Heriki grubun ortalama açlık glukoz değerleri arasında fark olmamasına rağmen, bazalinsülin değerleri hasta grubunda anlamlı şekilde yüksekti (p<0.001). OGTT sonucundahasta grubunda üç kişide (%15) bozulmuş glukoz toleransı tespit edildi. Hasta vekontrollerin lipid profilleri değerlendirildiğinde, total kolesterol, LDL kolesterol, HDLkolesterol düzeyleri benzer bulunurken, trigliserid düzeylerinin hasta grubunda belirginyükselmiş olduğu gözlendi (p<0.05).SONUÇ: diopatik hiperandrojenemide hiperandrojenemiye hem adrenaller hem deoverler katkı yapmaktadırlar. diopatik hiperandrojenemi insülin direnci, P450c17αenzim disregülasyonu ve lipid profilinde bozukluklarla ilişkili olabilir.ANAHTAR KEL MELER: Hirsutizm, PKOS, idiopatik hiperandrojenemi, insülindirenci, P450c17α enzim disregülasyonu

INVESTIGATION OF ADRENAL AND OVARIAN FUNCTIONS IN PATIENTSWITH IDIOPATHIC HYPERANDROGENEMIAABSTRACTAIM: Hyperandrogenism is a commonly seen disorder in reproductive women. Thecause of androgen excess is mostly polycystic ovary sydrome. Adrenal or ovariantumors and non-classical adrenal hyperplasia are the other main causes ofhyperandrogenism. Sometimes the origin of androgen excess can not be found. This iscalled as ?idiopathic hyperandrogenemia?. Adrenal glands or ovaries may be source ofandrogen in this patients. In this study adrenal and ovarian functions and metabolicparameters were evaluated in patients with idiopathic hyperandrogenemia.PATIENTS AND METHODS: Twenty patients with idiopathic hyperandrogenemiaand 10 healthy women were included in the study. All patients had hirsutism,hyperandrogenemia and regular ovulatory menstrual cycles.Thyroid dysfunction,diabetes mellitus, adrenal or ovarian tumors were excluded. In follicular phase ofmenstrual cycle, serum TSH, cortisol, prolactine, DHEAS, 17-OHP, 11-S,androstenedion, FSH, LH, estradiol, total testosterone, free testosterone, SHBG levelswere measured. The adrenocorticotropin (ACTH) stimulation test (0.25 mg Synacthen)was performed to assess adrenal functıons and buserelin test was performed to assessovarian functions. Glucose and insulin responses to OGTT were performed toinvestigate the presence of insulin resistance. Also serum lipid profiles were analyzedboth in the patients and control groups.RESULTS: The mean age and body mass index (BMI) of patients and control subjectswere similar. Peak 11-S response to ACTH test was significantly higher in patients thanin controls (p<0.005). Similary, AUC11-S (p<0.005), AUCDHEAS (P<0.005)responses were higher in the patient group. Peak androstenedion (p<0.05),AUCandrostenedion (p<0.005), AUC17-OHP (p<0.05) levels in response buserelin testwere significantly higher in the patient group when compared with controlgroup.Although there were no difference between fasting glucose levels in the patientsand control subjects, basal insulin levels were significantly higher in patient group(p<0.001).Three patients (%15) showed impaired glucose tolerance after OGTT. Lipidprofiles of the patients and the control subjects assessed. It was showen that totalcholesterol, LDL cholesterol, HDL cholesterol levels were similar in the both groups.But triglyceride levels significantly higher in the patient group (p<0.05).CONCLUSIONS: Both adrenal glands and the ovaries play a role in idiopathichyperandrogenemia. Idiopathic hyperandrogenemia may be associated with insulinresistance, P450c17α dysregulation and lipid disorders.KEY WORDS: Hirsutism, PCOS, idiopathic hyperandrogenemia, insulin resistance,P450c17α dysregulation