İş kazaları ve sonuçları arasındaki ilişkinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi ve bir uygulama

Abstract

Bu çalışmada Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) kullanılarak Türkiye geneli için iş kazası tahmin modelleri geliştirilmiştir. Teorilerin formüle edilmesi ve değişkenler arasındaki ilişki yapılarının bir model referansı ile belirlenmesinde YEM sıklıkla tercih edilmektedir. YEM, uygulamalı ve teorik istatistiksel araştırmalarda etkin bir araç olarak kullanılmaktadır. Bu modeller kullanılarak Türkiye?nin iş kazası, geçici iş göremezlik sayıları, yaş, çalışan sayıları, mesai türü, ölüm sayıları ve sürekli iş göremezlik sayıları farklı üç senaryo ile tahmin edilmiştir. Model geliştirilirken sigortalı işçi, işyeri, iş kazası, ölü ve iş göremezlik sayıları model parametreleri olarak kullanılmış ve bu parametrelere ait 1988 - 2010 yılları arasındaki SGK kayıt verilerden yararlanılmıştır.Senaryolara yönelik oluşturulan modellerin analizi neticesinde faktörler arası ilişkiler incelenmiş ve etki oranları tespit edilmiştir.

In this study, occupational accident prediction models were developed by using structural equation modelling (SEM) for Turkey. It?s frequently chosen in formulating theories and determining the structures of relationships between variables with regards to a model. SEM has been used as an effective tool at practical and theoretical statistical researches. Using these models in Turkey occupational accident, number of temporary incapacities, age, number of workers, types of working hours, numbers of deaths and number of the permanent incapacities was estimated by the three different scenarios. In the development of the models, insured workers, work place, occupational accident, dead and incapacity for work values, which were recorded by SGK, were used as model parameters with data between 1988 and 2010.At the end of analysis of the models which were built by according to scenarios, relationships between factors were researched and ratios of their effects were determined.