Balerinlerde yeme bozuklukları, amenore ve osteoporozis görülme durumunun (kadın sporcu triadı) saptanması

Abstract

ivÖZETHasbay S A. Balerinlerde yeme bozuklukları, amenore ve osteoporozisgörülme durumunun (kadın sporcu triadı) saptanması. HacettepeÜniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beslenme ve Diyetetik DoktoraTezi, Ankara 2005. Balerinlerde yeme bozuklukları, amenore ve osteoporoz(kadın sporcu triadı) görülme durumunun saptanması amacıyla planlanan buçalışma, 18 profesyonel balerin ile benzer yaş, ağırlık ve BKI'ne sahip, sporyapmayan 15 kişi olmak üzere toplam 33 gönüllü kadın üzerindeyürütülmüştür. Araştırmaya katılan bireylerin genel özellikleri, beslenmealışkanlıkları, besin tüketimleri ve sıklıkları, fiziksel aktiviteleri, yemedavranışları (EAT-40) ve beden imgesi puanları anket yöntemiyle saptanmış,vücut kompozisyonları ölçülmüştür. Alınan kan örneklerinde tam biyokimya,CBC, troid ve cinsiyet hormonları, antioksidan vitaminler (A, E, C vitaminleri)ve bazı kemik yapım ve yıkım göstergeleri incelenmiş, 3 bölge (ön kol, kalça,L1-L4) kemik mineral yoğunluklarına bakılmıştır. Balerinler ve spor yapmayanbireyler arasında, EAT-40 testi sonuçları açısından bir fark bulunmamasına(p>0.05) rağmen, balerinlerin ortama 14.5±1.47 yaşında, kontrol grubununise 12.5±1.19 yaşında menarş görmeye başladıkları belirlenmiş, balerinlerinkemik mineral yoğunluğu değerlerinin, ön kol dışında ölçüm yapılan diğerbölgelerde, kontrol grununa göre yüksek olduğu saptanmıştır. Bu çalışmada,balerinlerde; kadın sporcu triadının her bir bileşeninin (% 11.1 yemebozuklukları, % 5.6 amenore, % 5.6 osteoporoz) görülebildiği, ancakbalerinlerde ve benzer özelliklere sahip spor yapmayan zayıf kadınlarda, triadtanımına uyan her üç bileşenin de görüldüğü bir kişinin bulunmadığıbelirlenmiştir.Anahtar kelimeler: Balerin, kadın sporcu triadı, yeme bozuklukları,amenore, osteoporoz

vABSTRACTHasbay S.A. The evaluation of eating disorders, amenorrhea andosteoporosis (female athlete triad) among ballet dancers. HacettepeUniversity Health Technology Institute Nutrition and DieteticsPhylosophy Doctorate Thesis, Ankara 2005. This study was designed forthe evaluation of eating disorders, amenorrhea and osteoporosis (femaleathlete triad) among ballet dancers. Fifteen sedantary women matched withrespect to age, weight, and BKI for eighteen professional ballet dancers wereparticipated in this study. General characteristics, nutritional habits and foodconsumption, physical activity, eating attitudes test (EAT-40) and bodycathexis scale of the women were evaluated by suitable questionnaires, andbody composition was measured. Blood samples were taken to studybiochemical, haematological paramaters, throid and sex hormones,antioxidant (A, E, C) vitamines and bone metabolic status. Forearm, hip, andlumbar spine bone mineral density was measured by dual x-rayabsorptiometry. According to the result of the study, although EAT-40 scoresweren?t different between two groups (p>0.05), menarche age was delayed inthe ballet dancers (14.5±1.47 y) compared with the sedantary controlsubjects (12.5±1.19 y). Average bone mineral density (except forearm)tended to be higher in ballet dancers in comparison with the sedentarycontrol subjects. In conclusion, each of the triad components were seenseparately (11% eating disorders, 5.6% amenorrhea, 5.6% osteoporosis) inthe ballet dancers, but neighter a ballet dancer nor a sedantary controlsubject was found to have the tree triad components at the same time.viKey Words: Ballet dancer, female athlete triad, eating disorders,amenorrhea, osteoporosis