Pediatri yoğun bakıma yatan hastalarda yüksek akımlı oksijen tedavisinin ekstübasyon başarısına etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Yüksek akışlı oksijen tedavisi (YAOT); Acil ve yoğun bakım ünitelerinde solunum yetmezliği olan olgularda kullanımı giderek artan yardımcı bir tedavi metodudur. Bununla birlikte çocuklarda yüksek akımlı oksijen tedavisinin ekstübasyon sonrası dönemde etkinliğinin değerlendirildiği herhangi çalışma bulunmamaktadır. Çalışmamızda kritik hasta çocuklarda ekstübasyon sonrası dönemde yüksek akımlı oksijen tedavisinin ekstübasyon başarısına etkisinin değerlendirilmesi amaçlandı. Materyal ve metod: Pediatri Yoğun Bakım Ünitesi'nde yatmakta olan 1 ay- 16 yaş arası mekanik ventilasyon tedavisi sonlandırılması planlanan (ekstübasyon) ve spontan soluma testini geçen 100 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalar iki gruba ayrılarak, 1. gruba (n=50) yaklaşık 37 C0 sıcaklıkta, SpO2 ≥ %92 tutacak şekilde, yaşına uygun aralıkta yüksek akımlı oksijen tedavisi verildi. İkinci gruba (kontrol grubu n=50) ise oronazal maske ya da nazal prong ile konvansiyonel oksijen tedavisi (KOT) uygulanarak SpO2 ≥ %92 değeri hedefleyecek oksijen tedavisi verildi. Gruplar tedaviye alındıktan sonra başlangıç, 15.dk, 30.dk, 45.dk, 1.saat, 6.saat, 12.saat, 24.saat ve 48.saatlerde SpO2, SpO2/FiO2 oranı, end-tidal karbondioksit (etCO2)ve PCO2, dakika solunum sayısı (DSS), kalp tepe atımı (KTA), değerlendirilmesi planlandı. Yine ek olarak ekstübasyon sonrası, 24. Saat ve 48. Saatte çekilen PA AC grafileri ile modifiye radyolojik atelektazi skoru (m-RAS) hesaplanması planlandı. Ayrıca çalışmaya alınan hastaların yaş, cinsiyet, yoğun bakıma yatış tanısı, mekanik ventilasyon uygulama nedeni ve süresi, toplam yatış süresi, Pediatrik risk of Mortality (PRISM) ve Pediatric Logistic Organ Dysfunction (PELOD) skorları kaydedildi. Bulgular: Çalışmaya alınan hastaların 49'u kız, 51'i erkek olup median yaş 28 ay (1-182 ay) idi. YAOT ve KOT alan gruplar cinsiyet, yaş, mekanik ventilasyon nedenleri ve süresi, yatış ve ekstübasyon anındaki PRISM ve PELOD skorları açısından değerlendirildiğinde istatiksel olarak anlamlı fark tespit edilmedi. Her iki grupta karşılaştırmalı olarak SpO2'de meydana gelen değişimlere bakıldığında sadece YAOT alan grupta 60.dk'dan itibaren istatiksel olarak anlamlı düzeyde artış mevcuttu (p<0,05). Gruplar ayrı ayrı değerlendirildiğinde ise yine YAOT alan grupta zamanla SpO2 değerlerinde artış görüldü (p=0,02). S/F oranlarına bakıldığında ise KOT grubunda takipte istatiksel olarak anlamlı düzeyde düşme gözlenirken (p=0,009), YAOT grubunda artış saptandı (p<0,001). Gruplar karşılıklı olarak değerlendirildiğinde ise YAOT grubunda 45.dk'dan itibaren istatiksel olarak anlamlı düzeyde artış tespit edildi (p=0,005). PCO2 değerlerine bakıldığında her iki yöntem arasında sadece 24.saat değerleri arasında fark varken (p=0,008), yöntemler kendi içlerinde zamana göre değerlendirdiklerinde bir fark tespit edilmedi (p=0,300, p=0,357). EtCO2 değerlerinde ise hem yöntemler arası 24.saatte (p=0,018), hem de YAOT grubunda, zamana göre bakıldığında istatiksel olarak anlamlı fark saptandı (p=0,018). Dakika solunum sayılarına (DSS) bakıldığında, sadece YAOT grubunda DSS'de istatiksel olarak anlamlı düzeyde azalma tespit edildi (p=0,048). Yine benzer bir sonuç olarak kalp atım değerlerinde, YAOT grubunda istatiksel olarak anlamlı düzeyde azalma mevcuttu (p=0,001). Sistolik ve diyastolik kan basıcına bakıldığında ise her iki grup arasında bir fark saptanmadı. Bununla birlikte her iki gruptaki m-RAS değerlerine zamana göre bakıldığında, YAOT alan grupta, istatiksel olarak anlamlı düzeyde m-RAS skorlarında azalma mevcuttu (p=0,002). Yöntemler arası m-RAS skoru değerlendirildiğinde ise ekstübasyon anında istatiksel olarak anlamlı düzeyde YAOT alan grupta daha yüksek m-RAS skorları mevcuttu (p=0,003). Takibin 24.saatinde her iki grup arasında m-RAS skorları arasında istatiksel olarak fark yok iken (p=0,824), 48.saatte KOT alan grupta m-RAS skorları arasında istatiksel olarak anlamlı düzeyde yükseklik saptandı (p=0,001).Sonuç: Klinik ve radyolojik parametreler üzerine olan olumlu etkisi yanısıra reentübasyon oranını azaltma açısından pediatrik hasta grubunda ekstübasyon sonrası dönemde yüksek akımlı oksijen sistemlerinin rutin izlemde yer alması gerektiği kanaatindeyiz.

Objective: High flow oxygen therapy (HFOT) is an assistive treatment method of increasing prevalence for the cases of respiratory failure in the emergency and extensive care units. However, there exist no studies that assess the effectiveness of high flow oxygen therapy in the post-extubation period of children. This study of ours aims to assess the influence of high flow oxygen therapy on extubation success, in the post-extubation period of critically ill children. Material and Methods: Out of the patients being treated in the pediatric intensive care unit aged between 1 months and 16 years, 100 patients were involved in the study for whom the mechanical ventilation treatment was planned to be terminated (extubation) and who succeeded on the spontaneous breathing trial. The patients were divided into two and the first group (n=50) was made subject to high flow oxygen treatment of appropriate interval for his/her age, keeping SpO2 ≥ %92 and temperature at approximately 37 C0. Meanwhile, the second group (control group n=50) was subject to Conventional Oxygen Therapy (COT) through oranasal mask or nasal prong, aiming a level of SpO2 ≥%92. When the treatments for the groups were initiated, SpO2, SpO2/FiO2 ratio, etCO2 and PCO2, rate of respiration per minute, peak heart rate, of it were planned to be assessed at the beginning of the treatment and at the 15th minute, 30th minute, 45th minute, 1st hour, 6th hour, 12th hour, 24th hour and 48th hour of it, as well. Modified radiologic atelectasis score was also calculated at baseline, 24. th and 48 th according to chest X-ray. Additionally; age, gender, diagnosis for being subject to intensive care, reason for the deployment of mechanical ventilation and its duration, total duration of hospitalization, reason of reintubation and timing, Pediatric Risk of Mortality (PRISM) and Pediatric Logistic Organ Dysfunction (PELOD) scores of the patients involved in the study were recorded. Results: Out of the patients involved in the study, 49 were females and 51 were males where the median age was 28 months (1-182 months). When the groups subject to HFOT and COT were assessed according to gender, age, reasons of mechanical ventilation and its duration, PRISM and PELOD scores at the time of hospitalization and extubation, no statistically significant difference was found. When the changes in SpO2 in both groups were monitored comparatively, there was a statistically significant rise only in the group subject to HFOT, starting from the 60th minute (p<0,05). When the groups were assessed separately, a rise in the SpO2 values was detected again in the group subject to HFOT (p=0,02).When S/F ratios were monitored, statistically significant rise in the HFOT (p<0,001) group was detected while statistically significant fall in the COT group (p=0,009) was observed. When the groups were assessed comparatively (as for S/F ratios), statistically significant increase in the HFOT group starting from the 45th minute was observed (p=0,005). As for the PCO2 values, while there was a difference between the two methods only for the 24th hour values (p=0,008), there was no difference found when the methods were assessed according to time separately (p=0,300, p=0,357). As for EtCO2 values, statistically significant difference was found both for the comparative 24th hour of the methods (p=0,018) and in the HFOT group when assessed according to time (p=0,018). When rates of respiration per minute for the groups were assessed, a statistically significant decrease of RPM was observed only in the HFOT group (p=0,048). Again as a parallel outcome, there was a statistically significant decrease in the heart rate for the HFOT group (p=0,001). As for systolic and diastolic blood pressures, there was no difference between the two groups. Nonetheless, when the m-RAS values of the two groups were assessed according to time, statistically significant decrease of m-RAS scores was present in the group subject to HFOT (p=0,002). When the m-RAS scores were assessed comparatively between the methods, statistically significantly higher levels of m-RAS scores existed in the HFOT group at the moment of extubation (p=0,003). While there was no statistically significant difference between the m-RAS scores of the groups at the 24th hour of the follow-up (p=0,824), at the 48th hour, a statistically higher level of m-RAS scores for the COT group was observed (p=0,001). Conclusion: In addition to the positive effects of it on the clinical and radiological parameters, also for the lessening of the rate of reintubation, we hold the opinion that high flow oxygen systems are required to be included in the routine care of the pediatric patients during the post-extubation period.