Tavuk gübresi, fosforlu gübre ve Bacillus megaterium M-3 uygulamalarının adi fiğin ot ve tohum verimine etkisi

Abstract

Erzurum'da 2009-2010 yıllarında yürütülen bu çalışmada bakteri ile aşılama (fosfor çözücü), tavuk gübresi (0 ve 300 kg/da) ve fosfor dozlarının (0, 5 ve 10 kg/da P2O5) adi fiğde ot ve tohum verimi ile bazı verim unsurları üzerine etkileri belirlenmiştir. Deneme şansa bağlı tam bloklar desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Bu amaçla materyal olarak adi fiğ bitkisinin tohumları, Bacillus megaterium M-3 bakterisi, tavuk gübresi ve TSP (%43-45 P2O5) gübresi kullanılmıştır. Araştırmada bitki boyu, ana dal sayısı, yaş ot ve kuru ot verimi, ham protein oranı, ham protein verimi, ADF, NDF, bitkide bakla ve baklada tane sayısı, tohum verimi, bin tane ağırlığı ve hasat indeksi değerleri üzerinde durulmuştur.Araştırmada elde edilen iki yıllık sonuçlara göre Erzurum sulu şartlarında adi fiğde verim ile ilgili gözlemlerde bakteri ve tavuk gübresi uygulamalarının etkisi değişken olurken, fosforlu gübre uygulamasına olumlu tepki gözlenmiştir. En yüksek kuru ot, ham protein ve tohum verimi için tavuk gübresi uygulanmaksızın dekara 10 kg P2O5 verilmesi ve bakteri aşılaması önerilebilir. Bununla birlikte tavuk gübresinin fermentasyonu ve uygulama şekilleri gibi konularda yeni araştırmalara ihtiyaç olduğunu vurgulamakta fayda vardır. Anahtar Kelimeler: Adi fiğ (Vicia sativa), fosfor dozları, bakteri aşılaması, tavuk gübresi.

This study was conducted to determine the effect of Bacillus megaterium M 3 inoculation, chicken manure (0 ve 300 kg/da) and phosphorus levels (0, 5 and 10 kg/da P2O5) on hay, seed yield and yield components in common vetch during 2009-2010 in Erzurum. Experiment was conducted as complete randomized block design with three replications. Seeds of common vetch was used as plant material. Treatments were Bacillus megaterium M-3, poultry manure and TSP (43-45%P2O5) fertilizers. Plant height, number of primary branches, fresh and dry hay yield, crude protein ratio, crude protein yield, ADF, NDF, number of pods per plant and seeds per pod, seed yield, thousand grain weight and harvest index values were investigated.According to the results obtained from the two years study, of bacteria and poultry manure applications were varied in yield of common vetch under Erzurum conditions, whereas, a positive response to phosphorus fertilizer application was observed. 10 kg P2O5 per decare and bacteria inoculation without the application of chicken manure can be suggested for the highest dry hay, seed and crude protein yield. In addition, further research is necessary about fermentation of chicken manure and type of applications. Keywords: Common vetch (Vicia sativa), phosphorus doses, bacteria application, poultry manure