Çok katlı konutlarda mutfak biçimleniş sürecinin irdelenmesi: Kayseri örneği

Abstract

Kentsel yerleşimlerde, nüfus artışı, sosyal, ekonomik, teknolojik gelişim ve değişimlere bağlı olarak konut talep ve arzı artmaktadır. Giderek artan bu talep; kullanıcı profilinin çok net olmayışı ve girişimcinin ekonomik kaygıları nedeniyle, benzer yaklaşım ve tipolojilerde üretilen çok katlı yap-sat konutlar ile karşılanmaktadır. Olası kullanıcıların yaşam konforunu artırabilen ve kullanıcı beklentilerini dikkate alan konut üretimi büyük önem arz etmektedir. Ancak çok katlı konut üretiminde tasarım ve uygulama süreci, kullanıcı memnuniyetinden çok, girişimcilerin ekonomik kaygıları ve beklentileri doğrultusunda biçimlenmektedir. Mutfak konutta en önemli mekânlardan biri olmasına rağmen, Türkiye'de, mutfak mekânı biçimleniş sürecinin, yeterli nitelikte ele alınmadığı gözlemlenmektedir. Mutfak mekânında kullanıcı talep ve beklentilerinin karşılanması sürecinde, olası sorunların önlenmesi veya azaltılmasına yönelik sorumluluk; girişimci, tasarımcı ve uyulması gereken yasal düzenlemeler kapsamında merkezi ve yerel yönetimlere düşmektedir. Çalışmada, mutfak mekânı biçimlenişinde olası kullanıcı sorunlarının; girişimci, tasarımcı ve yasal düzenlemeler kapsamında nasıl önlenebileceği veya en aza indirilebileceği saptanmaya çalışılmış; bu doğrultuda ön karar, programlama, tasarım ve yapım süreçleri irdelenmiştir. Araştırma Kayseri'de 2000 yılı sonrası inşa edilmiş çok katlı konutlar ile sınırlandırılmış; özel girişimciler tarafından, yap-sat yaklaşımı ile üretilen, çok katlı apartman konutlarında, rastlantısal seçilen mutfak mekân örnekleri işlevsel kurgu, teknik donanım ve ergonomi bağlamında analiz edilmiştir. Elde edilen bulgularla, biçimleniş sürecinin paydaşlarına yönelik çözüm önerileri geliştirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Çok Katlı Konutta Mutfak, Mutfak Biçimleniş Süreci, Mutfak Standartı.

In urban settlements, due to population growth and social, economic, technological changes, housing demand and supply are increasing. This increasing demand is met by multi-storey build-sell houses, which have similar approaches and typologies in mass housing production, due to the lack of clear user profile, time constraints of the entrepreneur and economic concerns. It has great importance to consider the costumer expectations and to increase the comfort of potential users in housing production. However, the design process in multi-storey housing production is shaped in line with the economic concerns and expectations of entrepreneurs rather than user satisfaction. The kitchen, despite being one of the most important sites in a house, it is observed that in Turkey kitchen formation process is not handled enough. Responsibility, in the process of preventing or reducing user problems for meeting user demands and expectations in the kitchen design, falls primarily on the entrepreneur, the designer and the local governments. In this study, how to reduce or prevent the problems of customers in kitchen formation process, in terms of entrepreneurs, designers and legal regulations are determined and preliminary ruling, programming, design and production stages are investigated.The research, was limited to multi-storey houses built in Kayseri later than year 2000 and randomly selected kitchen samples from multi-storey houses that produced by private entrepreneurs with build-sell approach were analyzed in terms of functional fiction, technical equipment and ergonomics. Based on the findings of the analysis, solution suggestions were developed for the stakeholders of the formation process.Keywords: Kitchen in Multi-Storey House, Kitchen Design Process, Kitchen Standards.