Kireçli topraklarda fosfor yarayışlılığı üzerine nitrifikasyon inhibitörlerin etkisi

Abstract

Bu çalışmada, farklı nitrifikasyon inhibitörlerinin yüksek kireç içeriğine sahip topraklarda fosfor yarayışlılığı üzerine etkileri araştırılmıştır. Denemede 4 farklı fosfor dozları (0, 25, 50 ve 100 mg/kg) ile birlikte Amonyum sülfat (AS), Dicyandiamide inhibitörlü Amonyum Sülfat (AS+DCD), 3,4-dimethylpyrazolefosfat inhibitörlü amonyum sülfat (AS+DMPP) amonyum sülfat ve 3,5-Dimetilpyrazolgliseroborat inhibitörlü amonyum sülfat (AS+DMPB) gübreleri saksılarda arpa bitkisine uygulanmıştır. Deneme sera koşullarında tam şansa bağlı deneme desenine göre 4 tekerrürlü kurulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre rizosfer pH'sı en düşük AS+DMPP uygulamalarında, en yüksek ise AS uygulamasında görülmüştür. Toprak pH değerleri ise AS+DMPB en yüksek ise AS uygulamalarında belirlenmiştir. Bitkinin fosfor içeriklerini AS+DMPP (1253 mg/kg) ve AS+DMPB (1236 mg/kg) uygulamarında AS+DCD (1106 mg/kg) ve AS(1120 mg/kg)'ye göre artırmıştır. Topraktaki elverişli fosfor içerikleri sırasıyla 5.16, 5.41, 5.93 ve 6.05 mg/kg ile AS, AS+DCD, AS+DMPB ve AS+DMPB uygulmalarından elde edilmiştir. Kireçli topraklarda fosfor yarayışlılığı üzerine DMPP ve DMPB inhibitörünün, DCD inhibitörüne göre daha etkili olduğu belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Fosfor Yarayışlılığı, Kireçli Topraklar, Nitrifikasyon İnhibitörleri, pH

In this study, the effects of different nitrification inhibitors on phosphorus usefulness in soils with high lime content were investigated. Ammonium sulfate (AS), Ammonium Sulfate with Dicyandiamide inhibitor (AS+DCD), ammonium sulfate with 3,4-dimethylpyrazole phosphate inhibitor (AS+DMPP), ammonium sulfate 3-5-dimethylpyrazole glycerol borate (AS+DMPB) fertilizers and 4 different phosphorus doses (0, 25, 50 and 100 mg/kg) were applied to barley in pots. The experiment was set up with four replications according to the experimental design depending on the chance.According to the results of the study, the lowest rhizosphere-pH was observed in AS+DMPP applications and the highest in AS application. Soil pH values were determined in AS applications if AS+DMPB was highest. Increased phosphorus content of the plant in AS+DMPP (250.64 pmm) and AS+DMPB (247.64 mg/kg) applications compared to AS+DCD (221.13 mg/kg) and AS (223.96). Available phosphorus contents in the soil were obtained from the applications of AS, AS+DCD, AS+DMPB and AS+DMPB with 5.16, 5.41, 5.93 and 6.05 mg/kg respectively. DMPP and DMPB inhibitors were more effective on phosphorus availability in calcareous soils than DCD inhibitors.Keywords: Phosphorus Availability, Calcareous Soils, Nitrification Inhibitors, pH