Polikistik over sendromu olan kadınların diyet glisemik indeksi ve yükü ile obezite arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Abstract

Melekoğlu, E. Polikistik Over Sendromu olan kadınların diyet glisemik indeksi ve yükü ile obezite arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beslenme Bilimleri Programı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2014. Polikistik over sendromu (PKOS), adolesanlarda ve üreme çağındaki kadınlarda sık görülen endokrin bir bozukluktur. Bu çalışma 18 yaş üzeri premenopozal 65 PKOS tanısı almış ve benzer özelliklerde 65 sağlıklı kadının beslenme ve fiziksel aktivite alışkanlıklarının belirlenerek karşılaştırılması, diyet glisemik indeks (Gİ) ve glisemik yüklerinin (GY) obezite ile ilişkisinin değerlendirmesi amacıyla yapılmıştır. Bireylerin genel ve antropometrik özelliklerini, 3 günlük besin tüketim ve fiziksel aktivite kaydını sorgulamak üzere hazırlanan soru kağıtları araştırmacı tarafından gönüllü katılımcılara yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanmıştır. Çalışmanın sonucunda beden kütle indeksi (BKİ) değerlendirildiğinde PKOS'lu ve kontrol grubundaki kadınlar arasında BKİ'ye göre dağılım farklı olup, PKOS'lu kadınların çoğunluğunun hafif şişman veya obez, kontrol grubundaki kadınların ise çoğunluğun zayıf ya da normal olduğu bulunmuştur (p˂0.05). Bel çevresi ölçümleri ve bel/kalça oranlarına göre değerlendirildiğinde PKOS'lu kadınların kontrol grubu kadınlara göre şişmanlığa bağlı kronik hastalıklar açısından daha yüksek risk taşıdığı bulunmuştur (p˂0.001). Grupların Gİ ortalamaları (PKOS: 59.6 ± 8.0; kontrol: 59.7 ± 4.61) değerlendirilmiş, PKOS'lu ve kontrol grubu için fark bulunmamıştır (p˃0.05). Diyet GY ortalamaları (PKOS: 136.2 ± 52.9; kontrol: 156.4 ± 40.2) değerlendirilmiş ve kontrol grubunun PKOS'lu kadınlara göre diyet GY'sinin daha yüksek olduğu bulunmuştur (p˂0.05). Diyet GY ortalaması ile antropometrik ölçümler arasındaki ilişki değerlendirilmiş, PKOS'lu kadınlardan diyet GY ortalaması 120'nin altında olanların BKİ, bel çevresi ve bel/kalça oranının diyet GY ortalaması 120'nin üstünde olanlara göre daha yüksek bulunmuştur (p˂0.05). Kontrol grubu kadınların diyet GY ile antropometrik ölçümleri arasında istatistiksel açıdan önemli bir fark bulunmamıştır (p˃0.05). PKOS'da obezite, hiperandrojenizm, hiperinsülineminin yanı sıra infertilite, tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalık ve endometriyum kanseri gibi uzun dönem sağlık sorunlarının önlenmesinde vücut ağırlığı yönetimi, yeterli ve dengeli beslenme, doğru besin seçimi ve egzersiz alışkanlığının kazandırılması yönünden bilinçlendirilmesi önemlidir.Anahtar kelimeler: polikistik over sendromu, beslenme, glisemik indeks, glisemik yük, obezite

Melekoğlu, E. The determination of relationship between dietary glycemic index and glycemic load and obesity in women with PCOS. Hacettepe University Institute of Health Science Master Thesis in Nutritional Sciences Program, Ankara, 2014. Polycystic ovary syndrome (PCOS) is a common endocrine disorder in adolescents and reproductive age women. This study was conducted on 65 female premenopausal patients, aged over 18 years who are diagnosed with PCOS and on 65 healthy control women, having similar features. The aim of this study was to compare the nutrition and physical activity habits of the subjects and assess the relationship between dietary glycemic index (GI) and glycemic load (GL) and obesity. The questionnaire designed to assess general characteristics, anthropometric measurements, 3-days food and physical activity record was performed face to face to the patients and controls by the investigator. At the end of the study, the variance of groups into body mass index (BMI) was different for group, however most of the women with PCOS were overweight or obese, most of the control groups were underweight or normal weight (p˂0.05). Waist circumference and waist/hip ratio were evaluated according to the women with PCOS compared with women in the control group in terms of obesity-related chronic diseases were found to have a higher risk (p ˂ 0.001). Average GI (PCOS: 59.6 ± 8.0; control 59.7 ± 4.61) was not statistically different between both two groups (p ˃ 0.05). The dietary GL of control group was higher than PCOS group (PCOS: 136.2 ± 52.9; control: 156.4 ± 40.2) (p˂0.05). The relationship between dietary GL and anthropometric measurements were assessed and BMI, waist circumference and waist/hip ratio of females whose GL was lower than 120 was found higher than the females whose GL was 120 or greater in PCOS group (p<0.05). There was no statistical difference between dietary GL and anthropometric measurements in control groups (p ˃ 0.05). In PCOS, obesity, hyperandrogenism, hyperinsulinemia, as well as long-term health problems such as infertility, type 2 diabetes, cardiovascular disease and endometrial cancer for the prevention is important that raising the awareness of PCOS women about weight management, adequate and balanced nutrition, proper food choices and exercise habits.Key words: polycystic ovary syndrome, nutrition, glycemic index, glycemic load, obesity