Yatırım modellerinin makro analizi (Türk imalat sanayiine uygulanması)

Abstract

- ı - ÖZET Bu câlı&ma ile günümüzde oldukça önemli bir yer tutan paracı politikaların ışığında üretim ve para arzı ile ilişkili yatırım -fonksiyonu ortaya koyulmaya ve bu parasal etkili yatırım fonksiyonunun Türkiye îmalat Sanayii (TÎS) için uygun olduğu tesbit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada belli başlı yatırım modellerinden olan hızlandıran yatırım modeli, kar yatırım modeli, neokl asi k yatırım modeli ve veri tabanlı yatırım modellerinin TÎS'e uygulanması yapılmış, sonuçlar karşılaştırılıp gelecek tahminlerinden kullanılabilirliği izah edilmeye gayret edilmiştir. Hızlandıran yatırım modelinin TÎS' de olumlu `bir tahmin yapısı verdiği, buna karşılık elde eden katsayılardan (mesela amortisman oranı gibi) bir kısmının anlamsız sonuç çıkardığı ortaya çıkmıştır. Kar yatırım teorisi ile TÎS'e uygulanan bu yatırım modelinin tahmin performansı oldukça düşük çıkmıştır. Bu düşüklük yüzünden kar, yatırım fonksiyonunda hatırı sayılır bir değişken olmamıştır. Meoklasik yatırım modelinden Cobb- Douglas formlu olanı oldukça sağlam yapıdadır. Tahmin gücü 'de yüksektir ve gelecek için kullanılabilir niteliktedir. Buna karşılık CES formlu neokl asi k yatırım fonksiyonu oldukça iyi sonuç vermemiştir. Veri tabanlı yatırım modeli iki forksiyonlu olarak çözüldüğü halde hiç biri iyi tahmin gücü vermemiştir.n - Ayrıca değişkenlerin anlamlılığı ve tutarlılığı da sağl anamamışt ir. Para etkili yatırım modelinin TîS'e uygulanması ile oldukça iyi sonuç alınmıştır. Bu model ayrıca iki logaritmik ve bir doğrusal model olarak çözülmüştür. Yatırım her ne kadar gelir -faiz ve fiyat artısı ile ilişkili ise de her ne kadar üretim ve sermaye stokundaki değişmelerden etkilenirse de para stoklarının, üretim -fonksiyonu artıklarının da yatırım fonksiyonunun bir değişkeni olabileceği bu çalışma ile ortaya konmaya çalışılmıştır. Ve görülmüştür ki logaritmik olarak paracı yatırım modeli gelecekt&ki yatırım kararları için iyi sonuç vermektedir. Tahminlerin gücü oldukça yüksek çıkmıştır. TîS'e uygulanan parasal etkili yatırım modelinin toplulast ırılmıs sektör bazında islediği gösterilmeye çalışılmıştır. Parasal etkilerin, yatırım kararlarındaki tesirleri bu çalışma ile ortaya konmuştur. Bu tesirler yatırım fonksiyonunun gelişimini meydana getirmekte ve yatırım kararına yön vermektedir.

- m - SUMMARY This study has shown macro analysis o-F investment models of Turkish manufacturing industry, i The theoretical framework is to tell accelerator aproach of investment decision, neoclassical investment models, profit model of investment and dat abased approach of investment. The theory of acceleration principle that the level of investment varies dicertly with the rate of change of output or sales. This has been modified in two related directions. The first modification is a level of output rather than the rate of change of capital stock, and the second i& the summary of distributed lags. I Neoclassical model indroduces- a neoclassical production function into this model, thus recognising the possibility of capital labour substitution and giving a role to relative factor prices as well as to output levels in the determination of investment behaviour. Projit model investment depends on the profit rate, output and capital stock. Data based model adopted by Bean 1.S the neoclassical model- IV which i 5 profit maKimisation and CES production function with constant retufes to scale and optimal capital stock. Money supply and investment decision are dynamic potions in the economy. Investment can be increased or decreased by the money stock. Also, investment needs the savings. The impact of inflation and interest rate direct the level of investment. The relations between the price level and interest rate requlate investment decision. We assume that output is related to capital stock. Their relations define production function and technological concept. Money is important imput which shows techonogical concept. For this reasans we triedt.0 find a new investment function which based oh monetarist policies. Turkish manufacturing industry (TMI>, covering the period 1963-1983 has been applied on the investment models. The present study reports the results of an empirical investigations into changes of the TMÎ. Our new approach can be said thret monetarist invetment model which implied in this study is suitable model for TMI. This model can be used for forcasting of invetment decision of TMI.