Serbest bölge faaliyetleri ve Trabzon serbest bölgesi

Abstract

ÖZET Serbest bölgeler, dünyada insanoğlunun mal takası yapmaya başladığı, ticaret konusunun ortaya çıktığı dönemlerden itibaren ülkeler ve uluslararası ticaretin bir zorunlu ihtiyacı olarak ortaya çıkmış, geçen süre içersinde çeşitli değişikliklere uğrayarak günümüze kadar gelmiştir. Genel bir tanımla serbest bölgeler, bir ülkede belirli bir ticari veya endüstriyel -faaliyetlerin veya buna bağlı bankacılık, sigortacılık gibi hizmetlerin yürütülebileceği bir yeri bazı ekonomik amaçlarla gümrük sınırı dışında bırakmak suretiyle oluşturulan ve sınırları belli olan bir çalışma alanıdır. Bölgede yürütülen faaliyetlerin özelliklerine göre serbest bölgeler; serbest ticaret bölgesi, serbest üretim bölgesi, bankacılık ve sigortacılık bölgesi, antrepo ve gümrüksüz satış mağazası gibi türlere ayrılırlar. Serbest bölgeler bulunduğu ülkenin ihracatının artmasına, ithalatın ucuzlatılmasına, teknoloji transferine, istihdama, yabancı sermaye girişine, kıyı bankacılığının, sigortacılığın, tasıma ve diğer sektörlerinin gelişmesine dolayısıyla ülke ekonomisine önemli katkılar sağlayan itici bir güç olmaktadır. Türkiye, uzun yıllar ithal ikameci -sanayileşme politikası uygulayarak kalkınmasını sağlamaya çalışmıştır. 1980' den sonra bu politika terk edilerek ihracata yönelik sanayileşme politikası izlenmeye başlanmıştır. Bu strateji ile dünya pazarlarına girerek dünya ekonomisi ile bütünleşmeyi hedeflemiştir. ihracata yönelik sanayileşme politikasının başarılıolabilmesi için gerekli şartlardan biride serbest bölgelerdir. Bu nedenle Türkiye de 1980 yılından sonra serbest bölge kurma çalışmaları ağırlık kazanarak, 1985 yılında Serbest Bölgeler Kanunu çıkartılmıştır. Günümüzde ise altı adet serbest bölge resmen faaliyetlerine başlamıştır. Değişen dünya coğrafyasında ülkemizin ve özellikle de Karadeniz Bölgesi 'nin önemi gün geçtikçe artmaktadır. Bu gelişmeler Trabzon Serbest Bölgesi' nin gerekliliğini ortaya koymuştur. Dünya ticaretinin ve özellikle geleceğe yönelik ticari beklentilerin Bağımsız Devletler Topluluğuna yöneldiği günümüzde Trabzon Serbest Bölgesi, Karadeniz Bölgesi ekonomisi için bir umut kaynağıdır. VII

SUMMARY Free zones; human being has started to get to property compensation in the world till trade subject has come into being -From terms which countries and international trade are into being as a necessary necessity. Within last period, it is come to undergo to different variation -until at this time Free zones with a common definition ; a definite commercial or industrial activities in a country or thereto services like banking and insurance are able to put -Forward a place which is make up for this reason inside the customs line, so borders are known a working -Field. According to conduct activities characteristics in the zone, -free production zone, banking and insurance? zone, bonded-warehouse and duty -Free shopping center. Free zones rise to exports, cheapen to imports, know- how, employment, foreigner capital input, o-f-Fshore banking, insurance, transport and other sectors develop, indirecly country economics get a motive power to supplieer important contributions at located country. Turkey had tried to development with import substitution-industrialism politics during long year. After this policy gave up in 1980, industrial ism politics being to be followed towards exports. Turkey aims to get into world markets and complete by world economy with this strategy. Exports to industrialism politics may be succesfull for necessary conditions to one of them is free zones law has come into force in 1985. Today, six free zones have started to their official activities.Importance of Black Sea region is growing up to step by step with changing world geography. This developments are produce. to necessity for Trabzon Free Zone. At this time, Trabzon Free zone is a expectcition for black sea region economy while world trade tends to independent states community. IX