Lise son sınıf öğrencilerinin uyum düzeylerinin belirlenmesi ve uyum sorunlarının çözümlenmesinde grup rehberliğinin etkisi

Abstract

ÖZET Bu araştırmanın amacı, Trabzon'un çeşitli liselerinin son sınıfında öğrenim gören yüksek öğretim için özel bir dershaneye devam eden 15-18 yaşları arasındaki öğrencilerin uyum düzeylerinin belirlenmesi ve uyum sorunlarının çözümlenmesinde grup rehberliğinin etkisinin incelenmesidir. Bu çalışma Trabzon'da özel Zorlu Final Dershanesine devam eden 377 öğrenci üzerinde yapılmıştır. Araştırmada deneysel yöntem kullanılmıştır. Araştırma için uyum seviyeleri düşük olan gönüllü öğrencilerden iki deney grubu seçilmiştir. Birinci deney grubu sözel bölümden 10 kız ve 10 erkek öğrenci olmak üzere 20 öğrenciden ve ikinci deney grubu ise sayısal bölümden 10 kız ve 10 erkek olmak üzere 20 öğrenciden oluşturulmuştur. Buna ek olarak iki kontrol grubu seçilmiştir. Her bir kontrol grubu 10 erkek ve 10 kız olmak üzere 20 öğrenciden oluşturulmuştur. İlk olarak Özgüven tarafından geliştirilen Hacettepe Kişilik Envanteri bütün öğrencilere uygulanmış ve test sonuçlarına göre deney ve kontrol grupları seçilmiştir.. Öğrencilerin % 51,4'nün uyum seviyelerinin yüksek ve diğerlerinin ise düşük olduğu bulunmuştur. Düşük uyum seviyesine sahip öğrencilerin % 47'si kız % 53'ü ise erkek olarak belirlenmiştir. T-testi sonuçları genel uyum düzeylerine göre kız ve erkek öğrenciler arasında ve sözel ile sayısal bölümle arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıkların olmadığım göstermiştir. Öğrencilerin uyum seviyelerinin belirlenmesinden sonra deneysel çalışma başlatılmıştır. Grup rehberliği programı haftada bir kez olacak şekilde ayrı ayrı 10 oturum boyunca deney gruplarına uygulanmıştır. Kontrol gruplarına hiçbir rehberlik yardımı yapılmamıştır. Deney tamamlandıktan sonra Hacettepe Kişilik Envanteri tüm gruplara tekrar uygulanmıştır. VIT-testi sonuçlan envanterin ikinci uygulaması lehine istatistiksel olarak anlamlı farklılıkların olduğunu göstermiştir. Fakat envanterin iki uygulaması arasında kontrol gruplarında anlamlı bir farklılık olmamıştır.. Analiz sonuçları ikinci uygulamaya göre deney grubları lehine deney ve kontrol grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıkların bulunduğunu göstermiştir. Bu sonuçlara göre grup rehberliği programının deney grupları üzerinde öğrencilerin uyum seviyelerini artırdığı söylenebilmiştir. Diğer bir bulgu ise sayısal deney grubundaki grup rehberliği uygulamalarının olumlu etksinin sözel gruptan daha fazla olduğu bulunmuştur. VII

SUMMARY The purpose of this study, is to investigate the levels of adjustment of Lycee student, aging between 15 and 18, preparing for university entrance exam in Trabzon and to identify their adjustment problems, and to test the effect of group guidance on improving their levels of adjustment. This study was done on 377 students attending to private `Zorlu Final Dershanesi` in Trabzon. Experimental method was used in this study. For the research, two experiment groups were selected from volunteer students whose levels of adjustment were low. Experiment Group I consisted of the 20 students (10 males, 10 females) was from verbal section, and Experiment Group II consisted of 20 students (10 males, 10 females) was from math section. Additionally two control groups were selected, one of them was from math section and the other of them was from verbal section. Each of the control groups consisted of 20 students (10 males, 10 females). Prior the experiment, Hacettepe Personality Inventory developed by Özgüven was administered all the students. And then the experiment and control groups were selected as to test results. It was found that 51,4 percent of the students adjustment levels were high, and the rest of them were low. From the students had low adjustment level, 47 percent was female and 53 percent was male. T-test results showed that there were no statistically significant differences both between verbal and math sections and between male and female students regarding to general adjustment level. After completed the determining the adjustment levels of students, experimental process was begun. Group guidence program were practiced on experiment groups seperately along ten sessions, one time in a week. Control VIIIgroups were not given any guidance help. After completing the experiment, Hacettepe Personality Inventory was administered to all groups again. T-test results showed that statistically significant differences arised on each experiment group for the second adminstration of inventory. But no significant differences on control groups between two administrations of the inventory.. ANOVA results indicated that statistically significant differences were found, between experiment and control groups for experiment group as to second administration. As to these results, it could be said that group guidance program increased the adjustment levels of the student on experiment groups. The other finding was that the positive effect of guidance program on math experiment group was more than verbal group. IX