Agah Divanı: Edisyon - kritikli metin

Abstract

Agâh XVIII. yüzyılın meşhur şâirleri derecesinde olmasa bile yine de başaralı bir şâir olarak gösterilebilir. Dîvân Edebiyatı kültürünün vücûda getirilmesinde katkısı bulunan Agâh'ın şiirlerinin günümüz yazısına aktarılmamış olduğunu tespit ederek tezimizin konusunu Agâh Dîvâm'mn edisyon-kritiği olarak belirledik. Dîvânın tespiti, karşılaştırmalı metnin oluşturulması sırasında çeşitli kütüphanelerde el yazması nüshaları bulunan Agâh Dîvâm'mn Süleymaniye Kütüphanesi'nde ve İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi'nde bulunan 4 nüshadan istifâde ettik. Karşılaştırmayı yaparken. Nüshalardan herhangi birini esâs almadık. Nüshalarda görülen farklar seçtiğimiz 4 nüsha karşılaştırılarak ortaya konulmağa çalışıldı. 4 nüshadaki farklar gösterilirken hem vezin hem de anlam bakımından hatalı olduğu açıkça belli olan farkları belirtmedik. Agâh Dîvânı'ndaki şiirlerin sıralanışında hiçbir nüsha esas alınmamış, nazım şekillerini göz önünde bulunduran bir sıralama yapılmıştır. Metnin tertibinde 4 nüshadaki bütün şiirler hazırlanan dîvâna dâhil edilmiştir. İÜ2 nüshasındaki gazeller edisyon-kritiğe tâbi tutulmamıştır. Şâirin Farsça şiirlerinin olduğu da kaynaklarda belirtilmektedir. Şâirin Farsça şiirleri bu çalışmaya dâhil edilmemiştir. Ayrıca bu çalışmada şâirin hayâtı ve kısmen de sanatı hakkında bilgi verilmiştir. Dîvân şiiri sahasında çalışanların takdîr edeceği üzere, Dîvân'm nüshalarına ve şâir hakkındaki malûmatları bildiren kaynaklara ulaşabilmenin müşkilâtmı taşrada olmamız hasebiyle biz de yaşadık. Çalışmamızda doğruya en yalan bir metin vücûda getirmek için dikkat ve titizlik gösterdik. Buna rağmen hata ve eksiklerimizin bulunacağı ihtimalinin de mevcut olduğunun bilincindeyiz. Bunların düzeltilmesi ilerideki çalışmalarımıza ışık tutacaktır.

Agâh is known as a successful poet, even though he is not as good as XVIII. century famous poet. We decide to study in our thesis the subject of additional critic of Agâh' s Divan by establishing Agâh' s poems which are transferred into today's writing. Which supplied supplements to Ottoman literature culture. During the establishing of Ottoman literature comparative text, we used 4 Agâh Divan's 4 hand writing copies which are in Siileymaniye Library and Istanbul University Library. While we were comparing them, we didn't get none of them as a base. The differences which are seen in copies are suggested by comparing these 4 selected copies. While we were showing the differences in these 4 copies. We didn't point out the mistakes existed from both meaning and poet meter. There had been no baser in any copy in arranging them, verse type is considered. All poems in copies which are existing the text have been added to the divan. The Gazels in the İU2 copies are not considered in the additional critic. It is known that poet has poems in Persian. Poet's Persian poems have not been included in that study. In addition, the knowledge about poet's life and portly his art. It was very difficult for us to reach to the source of knowledge about Divan copies and poets, as it is known by the people who are studying in that subject. Because we are living in the province. We studied very carefully for existing a text very close to the truth. In spite of this we know that there can be still some mistakes. But correcting them is going to be a light for next studying.