Heykel sanatında ahşabın kullanımı ve yeri

Abstract

ÖZET Eski Mısır uygarlığından günümüz modern çağına kadar geçen bütün uygarlıklarda ahşap heykel yapılmıştır. Bu heykeller her toplumda farklı tekniklerle oluşturulmuş, ama çağlarının dünya görüşlerini yansıtmaktadır. Mısır uygarlığında ahşap heykeller genellikle mezar içlerine konulmaktaydı. Bu heykeller ölüye diğer hayatında yardımcı olacakları inancı vardı. Afrika ve Okyanusya sanatında yapılan ahşap heykellerde ise konular üreme, katılma törenleri, korunma ve öbür dünyayla ilişkiler üzerinedir. Japon sanatında tapmaklar içine konulmak üzere budizmi yansıtan ahşap heykeller yapılmıştır. Bunun yanında rahiplerin, komutanların ahşap heykelleri yapılmış ve tiyatro maskları yontulmuştur. Hıristiyon uygarlığın da ise genellikle İsa ve Meryem Ana'yı tasvir eden ahşap işler yapılmıştır. Modern sanat gelişen teknoloji ile yeni sanat anlayışına sahip oldu. Bu çağda doğa ve insan tasvirleri yerini form ve strüktür etkilere bırakmıştır. Ahşap lifli bir yapıya sahiptir. Her formun kolayca uygulanabileceği ve yontulması kolay bir malzemedir. Teknolojinin gelişimi ile ahşap dış etkilere karşı daha dayanıklı hale gelmiştir. Türk Sanatının ilk dönemlerinde ahşap işlere rastlanmamaktadır. Ahşap işçiliği, mimarinin bir kolu olan oymacılıkla Türk Sanatına girmiştir. Sanayii Nefise Mektebi'nin kurulmasıyla yapılanan heykel sanatı büyük gelişmeler göstermiştir. Günümüzde ahşap heykel çalışan birçok heykeltraşımız vardır. iv

SUMMARY During alil the civilizations from the Egypt civilization up to nowadays, the wooden sculpture has been made by the sculptors. At each period the technique of the wooden sculpture was different but the purpose was the same - to express the world view of that time. The wooden sculptures made in Africa and Oceania expressed the relations with the other world after death, the ceremonies, security, growth etc. In Japan the wooden sculptures were put into the places of worship which reflected the Buddhism. Along with this there were made a lot of wooden sculptures of priests, commanders from the army and theater masks. In the Christian world generally the images of Jesus and Virgin Mary were made by the wooden sculptures. A new art understanding appeared together with the developments of the modern art and the new technology. In this new time the nature and the potraying have left their place to the form and the structure. The wood has a fiber structure. It is a very easy material for producing any form and very easy to be carved. Together with the developing technology the wood has become more resistant to the outer conditions. In Turkey, during the first developments of art it is not seen any wooden sculptures. Carving of wood has entered the Turkish art as carving only of architectural works. The foundation of the Nefise Industrial School developed the wooden sculpture in Turkey. Nowadays there are many sculptors in Turkey who carve wooden sculptures.