Günümüzde özgün işlevsel seramik sanat objeleri

Abstract

ÖZET Eliel Saarınen, `Search for from` adlı eserinde, sanatsal bir formun analizinin yapılabilmesi için özgün ifade gücünün kuvvetli olmasının gerekliliği üzerinde önemle durmuştur. Sanatçının çevresiyle kurduğu ilişkileri sanatsal formuna aktarmasını sağlayan, istem dışı dediğimiz, sezgi, içgüdü ve hayalleridir. Doğadaki organik uyum ise doğru yolda ilerlemesini sağlayacaktır. Sanatsal formu oluşturan değer alanları vardır. Bunlar düşünce esas alındığında; doğruluk, mantık, işlev, renk, dekorasyon, mekan, teori şeklin de içgüdü, esas alındığında ise güzellik, zevk ve hayal olarak karşımıza çıkar. Bu alanların irdelenmesi sonucunda ortaya çıkan estetik kaygılar la birlikte, benzerlikler-ayrılıklar ve ortak özgün amaçlar sanatlar arasın da sınıflanmalara neden olmuştur. Seramik sanatı ise bu dönemlerde, Dekoratif Sanatlar alanında yerini almıştır. Tüm sanat dallarında olduğu gibi seramik sanatının da asıl amacı, insanın fiziksel ve görsel ihtiyaçlarına yönelik işlevsel sanat objeleri yaratmaktır. İşlev ve seramik sanatının ilişkisi geçmişten günümüze irdelendiğinde, ilk insanlar tarafından kullanıma yönelik şekil verilen, bilinçlenen insanla birlikte estetik kaygılar doğrultusunda geliştirilen ve zamanla sembolik işlevleri olan kap-kacaklar olarak karşımıza çıkarlar. Günümüzde arkeolojik kazılar sonucu, çıkartılan seramikler, geçmişte yaşamış olan uygarlıkların kültürlerini, duygularını, düşüncelerini ve yaşam koşulları hakkında bilgi vermektedirler. Endüstri devriminin seramik sanatındaki olumlu ve olumsuz etkileri 20. yüzyılın başında açıkça görülmektedir. Ayrıca bu yüzyıl içerisinde tüm sanat dallarını etkileri altında bırakan sanat akımları geliştirilmiştir. Art Nouveau, Art Deco, Bauhaus, Postmodernizm gibi akımların, seramik sanatının gelişimine büyük katkıları olmuştur. Seramik sanatçılarıVI bu akımların etkileriyle, sayısız örnekler oluşturmuşlar ve işlevsel seramik sanatını çok farklı boyutlara taşımışlardır. Günümüzün işlevsel seramikleri, iki başlık altında toplanmıştır. Seri üre tim yöntemiyle üretilen işlevsel objeler ve özgün işlevsel seramik sanat objeleri olarak sınıflandırılmışlar. Bugünün endüstri tasarımcısı kullanıma yönelik obje tasarımı yaparken, insanların estetik olgularını da göz önünde bulundurmaktadır. Özgün, işlevsel seramik sanat objeleri bağlamında yaratılan seramikler kullanıldıkları ortamların ismi altında sıralanmaktadırlar. Bu başlıklar sırasıyla: Masa Üstü, İç mekan, Dış mekan, Kent ortamı, müzik yapıla bilmesi için üretilen işlevsel seramik sanat objeleridir. Bu alanlarda tasarım yapan sanatçıların işlevi ve yorumu ayrı ayrı ya da birlikte uygulayarak kullanıma sundukları görülmektedir.

VII SUMMARY In his book `Search for from`, ELIEL SAARINEN has mainly insited on the necessity of a strong expression in order to have an artistic form analyzed. It's the artist unformal intuition, instinct and imagination that ensures the transfer of the relations that he has with his environment into an artistic form. And the organic harmony of nature will help him to walk in the right way. There are areas of value that create the artistic form. These ones, when thoughts are taken as a principle, are: straightness, logic, performance, colour, decoration, place, theoretaical form and when instinct is taken as a principle then we found out that it's beauty, taste and imagination. When considering these fields the result is that, together with the aesthetic worries that have appeared, similarities and differences and also original aims have caused classifications amidst the arts. In these periods, the art of ceramic has taken its place in the field of decoratice arts. As it happens in all artistic branches, the real aim of ceramic art is to create objects of art that satisfy men's physical and visual requirements. When we analyse the relation between functionality and ceramic art, both in the past and in our present days, we found out pots and pans that have gained a symbolic functionality in time and that have developed with an aesthetic concern as men have become more conscious of their art. In our days, ceramics that have come out from archeological excavations are giving us a lot of information on past civilizations, cultures, feelings and thoughts of the people who lived there and also about their life conditions. We can clearly see the positive and negative influence of the industrial revolution on ceramic art at the beginning of the 20th century. Besides, it's in this century that artistic currents that have influenced all artisticVIII branches have developed: Art Nouveau, Art Deco, Bauhaus, Postmodernism and similar currents have all positively influenced the art of ceramic. Influenced by such currents, ceramic artists have given innumerable examples and have brought the art of ceramic to very different dimensions. Nowaday, the functional ceramics can be classified under two main branches: the functional ceramic objects manufactured in serial production and theoriginal artistic ceramic objects. When the designer of our time is designing objects that are going to be used, be also keep in mind the aesthetic side of the persons who are going to use such objects. The ceramic objects originally created as functional art objects are classified according to the places they are used. These are respectively: Overtable, internal space, external space, metropolitan spaces and fuctional ceramic objects created for musical intents. We also notice that ceramic artists offer functionality and interpretation used separately or together. With my personal works of art which I created as original functional ceramic artistic objects, my aim has been, just like the other ceramic artists named in the thesis, to give a message to the people and, at the same time, bring an answer to their physical and visual requirements.