Türkiye`de güzel sanatlar fakültelerinin tekstil bölümlerine giriş sınavlarının karşılaştırmalı incelemesi

Abstract

ÖZET En son yapılan 1997 yılı sayımına göre, Türkiye'nin nüfusu 62.606.157 olarak belirlenmiştir. Türkiye'deki yüksek öğrenim öğrenci sayısı 1.303. 188'dir. Toplam 400 fakültenin içinde 10 Güzel Sanatlar Fakültesi ve bunlarda da toplam 6954 öğrenci bıdunmaktadır. Bu Güzel Sanatlar Fakülteleri içinde, Tekstil bölümü bulunan 3 Güzel Sanatlar Fakültesi vardır; ve bir vakıf üniversitesinin Güzel Sanatlar Fakültesinde Tekstil bölümü bulunmaktadır. Ülkemizin en gelişmiş endüstrilerinden olan Tekstil endüstrisinin taleplerine karşılık verebilecek, aynı zamanda çağımızın sanat anlayışına ayak uydurabilecek Tekstil tasarımcıları yetiştirmeyi hedefleyen Tekstil bölümleri olan üç Güzel Sanatlar Fakültesi; Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesidir. Güzel sanatlar alanında üniversite bünyesinde kurulmuş ilk fakülte olan ve önce Ege üniversitesine bağlıyken, daha sonra Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi adını alan fakültenin Tekstil bölümü, 1977/78 öğretim yılında eğitim öğretime başlamıştır. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil bölümünün eğitim hedefi; tasarım eğitimim, uygulama çahşmalannm yanında, kuramsal bilgilere de yer vererek, çağın anlayışı içinde ele almak, yaratıcı gücün ürünlerini çağımız görüş açısından ve gerekli teknik bilgilerle yorumlayan tasarımcılar yetiştirerek, ülkemizin bu alandaki gereksinimine katkıda bulunmaktadır. 4 yıllık eğitimin 1. ve 2. sınıflarında Temel Sanat Eğitimi ve Tekstil Tasarımıyla mesleğin ilk ve temel bilgileri ile teknoloji dersleri yoğunlaştırılarak, öğrenciye mesleğiyle ilgili dersler verilmektedir. 3. ve 4. yıllarda öğrenci mesleki tasarım çalışmalarına paralel olarak çeşitli sanat ve bilim konferanslanyla bilgilendirilmekte ve uzmanlık dalındaki çalışmalarım proje ve tez çalışmalarıyla tamamlamaktadır. IVDokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil Bölümü öğretim elemanları; tekstil tasarım eğitiminde uygulanmasını istedikleri derslerin yüzde dağılımlanmn, teknik derslerde %25.8, uygulamalı sanat ve tasarım derslerinde %53.4 ve genel kültür derslerinde %20.8 oranlarında ders programları içinde yer alması gerektiğini savunmuşlardu. Halen uygulanmakta olan eğitim - öğretim programlarında ise derslerin yüzde dağılımları ortalama olarak şu şekildedir. Teknik dersler %23.72, uygulamalı sanat ve tasarım derslerinde %52.89 ve genel kültür derslerinde %23.39. Bu değerlendirmeden, uygulanmakta olan eğitim - öğretim programı ile öğretim elemanlarının uygulanmasını arzu ettikleri programlardaki derslerin yüzde dağılımlanmn çok yakın olduğu tespit edilmiştir. Öğretim elemanlarına uygulanan anket formlarına verilen yanıtlardan tekstil tasarımcısının teknik, estetik ve kültürel değerlere sahip, hem yaratıcı hem de sorunları çözücü olmalarım beklemektedirler. Dökümleri yapılan bilgilerden anlaşıldığına göre, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil Bölümü öğretim elemanlarının, mezun öğrencilerin mtelMerinin ne olması gerektiğine ilişkin düşünceleri ile bölümün tanımlanan hedefi benzerlik göstermekte, derslerin programdaki dağılımları ile öğretim elemanlannm arzu ettikleri dağılım birbirine yakın görünmekte, ancak öğretim elemanları ders programlarının istenen nitelikte mezun vermeye yeterince uygun olmadığım belirtmektedirler. Bu sorunun da ders saatlerinden değil, içerik ya da yöntemlerinden kaynaklandığı söylenebilir. Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi giriş sınavları üç aşamalı olarak gerçeldeştirilmektedir. 1- Birinci Aşama Yetenek Sınavı 2- İkinci Aşama özel Yetenek Sınavı ve 3- Üçüncü Aşama Genel Kültür Sınavı (test şeklinde uygulanır)Tekstil Bölümü, Tekstil Anasanat Dalında da sınavlar üç aşamalıdır. 1. Aşamada, canlı modelden bir desen sınavı, 2. Aşamada mesleki şekillendirme sınavı yapılmaktadır. 3. Aşamada adaylar kültür ve sanat konularına duyarlılıklarım ölçmeyi amaçlayan bir test sınavına alınırlar. Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, 1957'de Alman Bauhaus ekolünün devamı olarak, Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu olarak kurulmuş, 1982 yılında Marmara Üniversitesine fakülte olarak bağlanmıştır. Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Tekstil Bölümünün eğitim hedefi, endüstriyel tekstil ürünlerine estetik değerler katabilecek yetkin tasarımcılar yetiştirmek evrensel sanat değerlerine sahip ve uluslararası düzeyde etkinliklerde bulunabilecek sanatçılar olarak yetişmelerini sağlayabilmektir. Dört yıllık lisans eğitiminin ilk yılında öğrenci Temel Tasarım Eğitim ve Tekstilin Teknoloji ve Tasarıma giriş niteliği taşıyan derslerini görür. İkinci yılda Dokuma, Baskı ve Giyim Tasarımı sanat dallarından birini seçen öğrenci yeteneğini ve yaratıcılığını ortaya çıkarabilecek bir programda öğrenimine devam eder. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil Bölümü öğretim elemanlarının, Tekstil Tasannu Eğitiminde uygulanmasını istedikleri derslerin yüzde dağılımı şöyle olmuştur. Teknik dersler %19.5, uygulamalı sanat ve tasarım derslerinde %60.5 ve genel kültür derslerinde %20 dir. Halen uygulanmakta olan eğitim - öğretim programlarında ise derslerin yüzde dağılımlarının, teknik derslerde ortalama %18.60, uygulamalı sanat ve tasarım derslerinde ortalama %64.91, genel kültür derslerinde ortalama %16.49 olduğu saptanmıştır. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil Bölümü öğretim elemanlarına dağıtılan anket formlarına verilen yanıtlardan, tekstil tasarımcılarının hem teknik, hem estetik bilgilere sahip olmaları ve endüstri ile ilişkili yaratıcı kişiler olması beklenmektedir. VIBölümün tanımlanmış olan hedefindeki mezun öğrenci nitelikleri ile, öğretim elemanlarının düşündükleri tasarımcının nitelikleri benzerlik göstermekle birlikte, öğretim elemanları ders programlarının istenilen nitelikte mezun vermeye %65'in üzerinde uygun olduğunu belirtmektedirler. Bunun da Dokuz Eylül Üniversitesinde olduğu gibi ders içerikleri ve yöntemlerinden kaynaklandığı düşünülebilir. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, giriş sınavları üç aşamalı olarak gerçekleştirilmektedir. 1- Birinci Aşama Yetenek Eleme Sınavı 2- İkinci Aşama Yetenek Sınavları 3- Üçüncü Aşama Sözlü Görüşme. Mimar Sinan Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, 1882'de Sanayi-i Nefise Mektebi adı altoda kurulmuş, 1982'de kurumun adı, Mimar Sinan Üniversitesi adını almıştır. Mimar. Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil Bölümünün eğitim hedefi, tekstil endüstrisine çağdaş anlayış ile doğru verilere dayandırılmış sonuçlara bağlanabilecek, üretim biçimi, üretim kapasitesi, pazar gerekleri, moda koşullan, teknolojik olanaklar, işlev ve maliyet gibi etmenlerin ortak paylarını saptamakta becerikli ve özgün öneriler getirmede yetenekli tasarımcıların yetişmelerini amaçlamaktadır. Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil Bölümü öğretim elemanlarının, Tekstil Tasarım eğitiminde uygulanmasını istedikleri derslerin yüzde dağılımları; teknik derslerde ortalama %21.25, uygulamalı sanat ve tasarım derslerinde ortalama %52.5 ve genel kültür derslerinde %26.25 şeklinde olmuştur. Uygulanmakta olan eğitim - öğretim programında derslerin % dağılımlarının, teknik derslerde ortalama %17.49, uygulamalı sanat ve tasarım derslerinde ortalama %60.16 ve genel kültür derslerinde ortalama %22.35 olduğu görülmüştür. VIIMimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil Bölümü öğretim elemanlarına dağıtılan anket formlarına verilen yanıtlardan, önceki iki fakültedeki görüşlerin burada da hakim olduğu görülmüştür. Tekstil tasarımcısının endüstrinin gereksinimlerini karşılayabilecek bir `sanatçı tasarımcı` olması beklenmektedir. Eğitim programlarının bu amacı gerçekleştirmeye %70 uygun olduğunu düşünen öğretim elemanları ile programlar ve bölümün hedefi arasında önceki fakültelerdeki sonuçlar yaklaşık olarak oluşmaktadır. Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi giriş sınavları iki aşamalı olarak gerçekleştirilmektedir. 1- Genel Yetenek Baraj Sınavı 2- Program Yerleştirme Sınavı Dokuz Eylül Üniversitesi, Mimar Sinan Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğretim elemanlarına yaptığım ankette, Tekstil Bölümlerine girişte uygulanan sınavın, tekstil eğitiminin amacına uygun olup olmadığı sorusuna Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fatültesi, Tekstil Bölümü, öğretim elemanlarının %50'si Evet, %35'i Kısmen, %15'i Hayır cevabını, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil Bölümü, öğretim elemanlarının %80'i Kısmen, %20'si Hayır cevabım, Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil Bölümü, öğretim elemanlarının da %75'i Kısmen, %25'i Hayır cevabını vererek, girişte uygulanan sınavın daha kapsamlı olması gerektiği fikrini savundukları görülmüştür. vnı

SUMMARY According to the most recent population statistics, 1997, Turkey's population was recorded as 62.606.157. The higher education student statistics was 1.303.188. Out of a total of 400 universities, there are 10 Academies of Fine Arts with a total of 6.954 students. Present statistics show that out of the 10 Fine Arts Academies, 3 of them have a Textile Department and one trust foundation university has a Fine Arts Academy with a textile department. In order to be all meat the demands of one of our country's most developed industries textiles, the texstile department of the 3 Fine Arts Academies, Dokuz Eylül University Academy of Fine Arts, Marmara University Academy of Fine Arts and Mimar Sinan University Academy of Fine Arts are aiming to educate textile designers who are able to adapt to the definition of modern art and meet industry's needs. The textile department of the Fine Arts Academy, Dokuz Eylül University, which was previously attached to the Ege University, was the first Fine Arts Faculty to be established within the structure of a university and it commenced to teach in the education year 1977/78. The educational aim of the textile department of the Fine Arts Academy, Dokuz Eylül University, is to produce designers who are able, in conjunction with the application of design education, to provide theoretical knowledge, touch on contemporary definition by using creational strength on products according to present view points and form the necessary tecnical knowledge interpretations so that they can contribute to then necessary field in our country. Within the 4 year education programme, the first and second year classes consist of profession-related lessons covering Basic Art Education and Textile Design basic and elementary rxknowledge and intensive technical lessons. In the 3rd and 4th years parallel with the professional design aspects the students attend lectures covering various art and science subjects and complete their studies with specialized branch projects and preparation. The teaching staff of the Fine Arts Academy Textile department Dokuz Eylül University, requested for the applied lesson percentage distributied to be 25.8% technical classes, 53.4% art and design and 20.8% general culture classes, which they considered to be the necessary lesson distribution percentages. In the present education-instruction programme the lesson distrubution average is a follows: Technical lessons 23.72% Applied art and design 52.89% General culture 23.39% In this evalution the percentages of the applied education programme and the programme requested by the teaching staff were found to be extremely similiar. It is clear from the answers on the question are completed by the teaching staff is that they expect textile designers to have technical, esthetic and cultural values and also for them to bu creative and be able to resolve problems which occur. According to the data from the documents the Dokuz Eylül Univesity's Fine Arts Academy textile department teaching staffs concept of the graduating students qualifications should be and the programme conclusion one similiar and the lesson programme distribution and the teaching staffs requested programme distribution are similian but that the data also reveals that the lesson programme is insufficiant to give the graduation qualification. This problem does not arise from the lesson hours but from the implementation or method sources.The entry exam for the Dokuz Eylül University Fine arts academy is realized in 3 stages: 1. First Stage Ability Examination 2. Second Stage Ability Examination 3. Third Stage Ability Examination (appleied in test form) For entry to the textile departments textile Main Art Brad, there are 3 stages: 1st stage: Design form a live model. 2nd stage : Professional form. 3rd stage: Applicants a haining this stage enter an exam designed to assess their responses to cultural and Artistic subject Marmara University's Fine Art Academy is the continuation of the 1957 German Bauhaus School, established as the state Pratical Fine Art School and attached to Marmara University as a Faculty in 1982. The educa snal aim no the answers of the questionaine completed the teaching staff, of the textile dept of the Fine Arts Academy, Marmara University, is to educate textile designers, who have both technical and aesthetic knowledge and who are also able to be creative within the industry. The 4 year degree course, consists of Basic Art Education and Textile Technology and Design lessons in the 1st year. In the 2nd year one of weaving, printing, and wear design art branches are chosen in order to encourage the ability and creativity of the studend. Marmara University, Fine Arts Academy's textile teaching staff stated the requined lesson percentage distribution as 19.5% technical 60.5% art and design 20% general culture. XIThe present education programme distribution average is 1 8.60% technical 64.91% art and design 16.43% general culture According to the answers from the questions give to Marmara University, Fine Arts Academy Textile Dept teaching stoff, textile designers should have technicaled aesthetic knowledge and be able to be creative in industry. The Dept' s defined aim for the qualifications of the graduating student are similiar to the teaching staffs designer qualification concept and they indicated that the graduation qualifications required by the teaching staffs lesson programme was over 65% suitable. The source of this can be considered as arising from the lesson implementation and methods. The entrance exams of Marmara University, Academy of fine arts has three stages. 1- First stage is the preliminary optitude elimination exam 2- Second stage is the optitute exam 3- Third stage is the verbal conception exam. Mimar Sinan Universty, Fine Arts Academy was established in 1882, as`Sanayi-i Nefise Mektebi` and it has been known as the `Istanbul Goverment Academy of Fine Arts, Mimar Sinan Universty` since 1982. The education target of Mimar Sinan Universty, Academy of Fine Arts is to develop designers who have abilities to identify common factors of s subjects suchas production type, prodution capacity, market needs, fashion conditions, tecnological oppotunities, function and cost, which can be finalized with the correct date, the textile industry and who are aide to submit original propals. The lectures at the Fine Arts Academy of Mimar Sinan Universty asked for the distribution of the lessons that they consider necessary for textile Art Education XIIto be as follow; 21.25% for tecnical lessons, 52.5% for pratical art and design lessons and 26.25% for general culture lessons it appears that the percentage share of present lessons at the school are 17.49% for teach lessons 60.16% for art design lessons and 22.35% dor general culture lessons. When the answers of the pools questions that were distribuited to lecturers of Mimar Sinan Universty Fine Arts Academy were received it was seemed that the point of view of the other two faculties are dominant here too. Textile designers are expected to be an `artist designer` who can meet needs of the industrial the same time. The teaching staff consier for the realization of this aim and the results between the programme and aim are more less the same as the previously mentional faculties. Mimar Sinan University, Fine Arts Academy's entrance exam consist of two stages: 1- General Ability Level Exam 2- Programme Estabilished Exam According to the question are results from the teaching staff of the Fine Arts Academies of Dokuz Eylül Universty, Mimar Sinan and Marmara Universty, the applied extrance exam for the textile departments suitability for textile education was replied to as follows: Dokuz Eylul Universty Fine Arts Academy Textile Dept: 50 % YES 35 % PARTIAL 15% NO XIIIMarmara Universty Fine Arts Academy : 80 % PARTIAL 20 % NO Mimar Sinan Universty Fine Arts Academy 75 % PARTIAL 25 % NO It apparent that the general opinion is that the applied entrance exams should be more comprehensive and that this point of view is defended by all universition. XIV