Sanatçı, yapıt, izleyici üçgeninde iletişim sorunu

Abstract

ÖZET Bu çalışmada sanatçı, yapıt ve izleyicinin oluşturduğu üçgende mesajın üretimi ve algılanması sırasında ortaya çıkan problemler üzerinde yoğunlaşılıyor. Bugün varılan noktaya bizi getiren konumlar, anlayışlar ve aşamaları göstermeye çalışılıyor. Bunu yaparken de ulaşılan konumumuzu düşünsel bir yaklaşımla değerlendirmemizi sağlayacak temelleri hazırlamayı hedefleniyor. Bu değerlendirme esas olarak üç bölümden oluşuyor: İlk bölüm, anlamın açıklık halinin geçtiğimiz yüzyıla gelene dek hakim bir anlayış olduğunu ortaya koyuyor. Temsiliyet ile anlam açıklığı arasındaki paralellikler üzerinde duruyor. İkinci bölümde ise anlamın örtükleşme süreci ile temsil krizi arasındaki ilişki kuruluyor. Sanatçının birey olarak özgürleşme süreci ve buna paralel olarak ürettiği işlerdeki anlamın örtükleşmesini, anlamın geri çekilişini, sanat yapıtının estetik ve biçimsel içeriğinin ön plana çıkışını ve kendi içsel problemlerine dönüşünü sorguluyor. Üçüncü bölüm, yapıtta anlam ve mesaj iletme kaygılarının önem kazandığı postmodern dönemle ilişkileri, çokanlamlılık, metnin ön saflara yerleşmesi ve müellifin ölümü gibi hala güncelliğini koruyan kavramlarla, anlam ilişkilerini inceliyor. Sanatın yaşadığı güncel kriz durumunda yapıtta anlamın yeniden inşa edilmesi ve yazın alanının görsel sanatın alanını işgal edişini değerlendiriyor.İletişim problemi ve mesajın algılanmasındaki tarihsel dönüşümleri ve aşamaları gösteren çalışma son olarak sanatçının ve izleyicilerin günümüz ortamında sanat yapıtına karşı alabileceği tavırlar hakkında bir değerlendirme yapıyor. Yine bu bölümde ileri dönük perspektifler elde etmeye çalışıyor. VI

SUMMARY This study concentrates on the problem of communication between artists and society. It specifically focuses on the phenomenon of message and the way people receive it throughout the history of art. Therefore it deals with the relationships between the artist and the viewer in terms of their positions, understandings and the phases that brought us to the critical point we reach today. In doing so, it tries to provide a framework which may help us to evaluate our position in a more philosophical way. This evaluation consists of three sections: the first section asserts that 'explicit meaning' has been the prevailing understanding up to the end of the last century. It shows the parallels between the 'representation' and explicit meaning. In the second section, the crisis in mimetic art has been tackled. This section questiones how the meaning of art products and the language of the artists turned to be more personal while the artists became individuals. It shows how, especially during modernism, the aesthetic concerns and formal content have been increasingly emphasised while the communicative dimension of art has been ignored and also how they focused on the emotional and spiritual aspects of art. VllThe third section emphasises the relations between the post-modern era and the increasing interests in the issue of message and communication via art. This section also developes its argument by questioning current issues such as; the role of 'texf and its impact; multi-layered meaning and concepts like 'the death of the author`. It evaluates the reconstruction of meaning in art product, considering the general ambiance of the current art world which is defined as a crisis situation. In this part the invasion of the visual arts by the text has been focused more thoroughly because of its crucial role in the communication between the artist and the receivers. The last section makes an assesment about possible attitudes of the artist and the viewers towards art which may allow both sides to have a more interactive realtionship throughout the process of communication. This assessment assumes to provide a more viable conception and perspective about what can be in the future. Vlll