Temel sanat eğitiminde bilgisayarın yeri ve işlevi

Abstract

Bu çalışmada, belirlenen örneklem grubu ile birlikte kendi uygulama çalışmalarımızdan elde edilen veriler birlikte değerlendirilerek, literatür taraması ve kaynak kişilerin bilgilerine başvurma gibi yöntemlerde kullanılarak, Temel Sanat Eğitimi dersinin içeriği kapsamında; Yaratıcı bir sanatsal araç olarak bilgisayarın kullanılması, bir depo ve sunu aracı olarak bilgisayarın kullanılması, öğretim aracı olarak bilgisayarın kullanılması, iletişim ve özel bir çevre olarak bilgisayarın kullanılması üzerine yoğunlaşılmışür. Ayrıca, Temel Sanat Eğitimi dersinin mevcut programlarına bilgisayarın nasıl entegre edilebileceği ve öğrenci çalışmalarına ne şekilde yansıyacağı da araştırılmıştır. Araştırmamızın örneklem grubunu, A.B.D., Avusturalya ve Avrupa'dan rastlantısal olarak seçilen ve çoğunluğu devlet üniversitesi olan 15 adet üniversitenin Güzel Sanatlar Fakülteleri bünyesinde bulunan Resim, Seramik, Heykel, Fotoğraf ve Grafik bölümleri oluşturmuştur. Örneklem grubunu oluşturan okullardaki bilgisayar grafiklerine ilişkin derslerin genellikle 1. ya da 2. yarıyılda zorunlu, daha sonraki yıllarda ise özellikle 4.sınıfta seçmeli ders olarak yer aldığı saptanmıştır. Ayrıca, bu derslerde kullanılan donanımların, başlangıç yıllarında `Macintosh` ağırlıklı, son yıllarda ise `PC` uyumlu sistemlerden oluştuğu görülmüştür. Bilgisayar grafiklerine ilişkin derslerin, `Genel Ders`, `Seminer`, `Atölye Uygulamaları` ve `Proje Dersleri` şeklinde işlendiği ortaya çıkmıştır. Ancak, yöntem ne olursa olsun derslerin asıl amacının öğrencilere bilgisayar grafiklerine ilişkin uygulamaların temellerim öğretmek olduğu anlaşılmıştır. Bu durum, temel sanat, eleman ve prensiplerinin bilgisayar üzerinde kullanılmasına karşılık gelse de bilgisayarın kendine has özellikleri dijital tasarımlan, belirli durumlarda geleneksel uygulamalardan farklı kılmaktadır. Temel Sanat Eğitimi doğrultusundaki geleneksel uygulamalardan farklı olan ve sadece bilgisayara özgü bu özellikler,vü `Çalışma Katmanları ve Renk Kullanımı`, `Sonsuz Detay (Fractal) Özelliği`, `Üst Üste Bindirme (Moires) Özelliği`, `Üç Boyut Etkileri` ve `Hazır Görüntü Kullanma` olarak beş ana başlık altında toplanmış ve sırasıyla açıklanmıştır. Ayrıca, yapılan uygulama ve araştırma çalışmalarına göre, bilgisayarın kendi geçerliğine sahip, tasarım fikirlerini gerçekleştirmek için bir araç, yeni bir uygulama alanı, tasarım gerçekliğinin yeni ve farklı bir çeşidi olarak algılanması gerektiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Yani bu, bir anlamda yeni bir sanatsal aracı yansıtan yeni bir betimleme biçimi olarak ele alınmalıdır. Ancak, `Dijital Tasanm'`ın da iyi bir tasarımın gerektirdiği özelliklere ihtiyaç duyduğu sonucuna vanlmıştir: Aracı kullanma becerisi, temel tasarım kavramlarına hakim olma, yaratıcı düşünme ve yenilikçi olma gibi... Temel Sanat Eğitimine yönelik çalışmalarda göz-el koordinasyonunun geleneksel yöntemle yapılan işlerden oldukça farklı olduğunu gördüğümüz bilgisayar, uzun yazılımlar ve bilgi-giriş cihazları ile bir arada kullanılabilen ve çok sayıda geleneksel uygulamayı taklit edebilen çok yönlü bir sistem olarak karşımıza çıkmaktadır, aynca `Dijital Tasanm'`ın kalem ya da boya gibi malzemelere alternatif olduğunu söylemek mümkün değildir. Ancak, bilgisayarın Temel Sanat Eğitimi derslerinde kullanılmasının bir takım avantajlar ile birlikte bazı dezavantajları da beraberinde getireceği sonucuna varılmış ve bunlar araştırmanın içeriği kapsamında açıklanmaya çalışılmıştır.