Stüdyo oyuncuları

Abstract

ÖZET Oyunculukla diğer sanatlar arasındaki aynm belirgindir.Ressam boyalan ve havaliyle, heykeltraş çamur ve taşla çalışırken oyuncunun elindeki tek enstrüman kendi bedenidir. Seyirciyle, kendi sesi ve bedeni aracılığıyla iletişim kurar. Bunların gerçekliği kadar, oyuncunun iyi eğitilmiş bir bedene ve sese gereksindiği de ortadadır. Bu eğitim, oyuncunun gehşiminde önemli olan diğer disiplinlerle de kesişecek biçimde verilmelidir. Senaristin ya da oyun yazarının öne sürdüğü koşullar içinde mantıklı davranan hayali bir karakterin yaratılması için, oyuncunun çalışmaya başlarken tüm potansiyelini kullanması esastır. Bugün Türkiye'de oyuncuların içinde bulundukları koşullar gelişmiş batılı ülkelere kıyasla çok daha zor. Oyunculuk profesyonel bir meslek olarak dahi kabul ediliyor diyemeyiz. Oyuncu olmanın konservatuarlardan başka 'resmi' hiçbir yolu yok. Esas altyapı, yetenek ve kendini yetiştirebilme ihtimalinden öteye gidiyor sayılamaz. Oyunculukta, aslında sanatsal problemin temelinde olduğu gibi, insan ilişkilerinin ne kadar büyük önem taşıdığı yadsınamaz. Bireysel üretimin mümkün olduğu diğer sanatlarla kıyaslandığında, önemli birer ekip çalışması olan sinema ve tiyatroda, oyuncuların yetiştirilmeye ve doğru yönetilmeye ihtiyaçları var. Bürokrasinin gerekleriyle belli formatlar arasında sıkıştuılmış diğer oyunculuk okullanmn yamsıra, insanların gidip kendilerini özgürce yetiştirebilecekleri alanlara ihtiyaçları var. Stüdyo Oyuncularının on üç yıllık varlığı da bunun bir kanıtı. irStüdyo 1988 yılı Şubat ayında Şahika Tekand ve Esat Tekand tarafindan kurulmuş ve yaklaşık on üç yıldır oyunculuk alanında eğitim almayı amaçlayan her yaş grubundan insana bu olanağı sağlıyor. 'Stüdyo Oyuncuları' filminde, orda varolan alternatif oyunculuk yöntemini ne yazık ki varolmayan sistematik bir tartışmaya dayandırmaktan çok Tekand'ın görüşlerine bağlı olarak ortaya koymayı amaçladım ve konunun tarihsel sürecim genel oyunculuk akımları bağlanımda irdelemeye çalıştım. Ülkemizde 80 sonrası hayatm gereklerinin uzağında durmaya çalışan topluluğun, bence hala varolabilmesinin en önemli nedeni bir tarafıyla da samimiyet çabası. Filmde bunun özellikle vurgulanmasına özen gösterildi. Stüdyoda bu güne dek binin üzerinde oyuncu yetiştirildi. Çoğu 'oyunu' kuralına göre oynamak zorunda kalarak 'dışarıdaki hayata' devam ettiler. Topluluğun şu anda yirmiye yakın, profesyonel bir oyuncu kadrosu var. Stüdyo Oyuncuları Topluluğu 92 'den bu yana sahnelediği oyunlarla da, çahşmalannı tez kapsamında 'amaç' başlığı alanda belirtilen düşünceler çerçevesinde sürdürüyor. Filmin düşünsel temelinde de bunların ortaya konması amaçlanmaktadır. Tekand' la yapılan bir röportajın etrafında örülen görsel malzeme, tamamıyla, konunun tüm yömerinin ayrı ayrı vurgulanabilmesi esasma dayalı olarak kurgulanmıştır. Beden ve ses çalışmaları, farklı dönem tiyatrolarından öğrenci icraları, karşı-gerçekçi çalışmalar, topluluğun IVprofesyonel sahnedeki oyunu 'Gergedanlaşma'dan konunun ideolojik yönünü ortaya çıkarabilmek için seçilmiş bölümler; filmin görsel içeriğim oluşturmaktadn-. V

SUMMARY There is an essential difference between acting and other arts. The painter works with pigments and canvas, the sculptor with clay and stone, but the actor is his own instrument. He communicates with an audience by playing upon his own voice and his own body. These truths are obvious. The actor's need for a well trained voice and body is equally obvious. This education must be carried on in conjunction with other disciplines which are also fundamental in actor's development. Creation of an imaginary character behaving logically in circumstances given by the playwright is the primary task of the actor, and his inner resources are a vital consideration as he begins his study. In Turkey the actor faces greater difEculties than any other actor in different parts of the world. We do not fully accept acting as a profession. There is in fact no formal way of entering the profession other than the conservators. The only common ground is talent and the possibility of improvement. Artistic problems in theatre and cinema always involve concrete problems of human relationship. Actors need other actors. They need training, direction and management. These problems have been met in the Studio Players Theatre by a minimum of formal organization. It's survival of thirteen years attests the efficacy of this approach. VIThe Studio Players Theatre was founded by Şahika Tekand and Esat Tekand in February 1988. And till that time it has been a real alternative to people who wish to be educated in the field of acting. In selecting material to illustrate the general ideas that undoubtedly underlie Tekand' s comments, I was aware of the danger of seeming to present a systematic discussion that actually does not take place. At that point, I decided to preserve the occassional nature of Tekand' s discussion while simultaneously presenting her general ideas. On the other hand, I have also collected some general discussions of the world theatre, because they serve concrete purpose of attempting to relate the work of Studio Players Theatre. Among other things, one of the basic reasons for the success of the group is, its policy of seperation from the 'life style' offered in our country after 80 's. The Studio could not have come to existance and could never have continued without efforts of literally hundreds of people. Some continued their careers 'outside'. The professional cast includes twenty actors now and yet the group is on stage since 1992. 1 also tried to include many of the ideas that had become influential in the performances of the group. vn