Profesyonel basketbol oyuncularının solunum fonksiyonları ve fiziksel uygunluk parametrelerinin sedanter kontrollerle karşılaştırılması

Abstract

Düzenli yapılan egzersizler sonucu vücutta doku seviyesinde, dolaşım-solunum sistemlerinde ve vücut kompozisyonunda birçok adaptasyon meydana gelir. Aerobik ve anaerobik enerji sistemlerini etkili kullanma kapasitesi artar. Bu nedenle düzenli spor yapan bireyler sağlıkla ve sporla ilişkili birçok parametrede sedanterlerin önüne geçer. Profesyonel düzeyde spor yapan sporcularda solunum kas yorgunluğu merkezi sinir sistemi (MSS)'ne duyu girdisi artışına sebep olur. Bu artış metaborefleks mekanizmayı aktifleştirerek lokomotor kaslara giden kan akışının azaltır ve egzersiz performansını düşürür. Solunum kas kuvveti ve dayanıklılığındaki artışla metaborefleks mekanizmanın aktifleşmesi ertelenebilmekte ve daha az yorgunlukla daha uzun süre egzersiz yapılabilmektedir. Bir basketbol oyununda oyuncuların performansı müsabaka boyunca yüksek şiddetli aktiviteleri en az yorgunlukla aynı kalitede tekrar edebilmesine bağlıdır. Çalışmanın amacı profesyonel basketbolcular ile sedanter kontrolleri solunum kas kuvveti, solunum kas enduransı ve fiziksel uygunluk parametreleri yönünden karşılaştırmak ve basketbolcularda solunum fonksiyonları ile fiziksel uygunluk parametreleri arasındaki ilişkiyi incelemekti. Çalışmaya profesyonel basketbol oynayan 21 kadın basketbolcu ile yaş ve cinsiyet açısından benzer 21 sedanter birey dahil edildi. Bireylerin yaş, spor yaşı gibi özellikleri kaydedildi. Bireylerin değerlendirilmesinde ağız içi basınç ölçümü (maksimal inspiratuar basınç-MIP ve maksimal ekspiratuar basınç-MEP), solunum kas enduransı testi, 20 m mekik koşu testi, T-Drill testi, 20 m sürat testi ve el reaksiyon sürat testi kullanıldı. Çalışmanın sonucunda, basketbolcuların MIP, MEP, solunum kas enduransı, mekik koşu mesafesi, maksimal oksijen tüketimi (VO2max) sedanter bireylerden anlamlı olarak daha yüksekti (p<0,05). T-Drill testi, 20 m sürat testi, el reaksiyon sürat testi sonuçları ise sedanterlerden anlamlı şekilde daha düşük bulundu (p<0,05). Basketbolcuların vücut yağ oranı ölçümleri ile 20 m sürat testi ve T-Drill testi değerleri istatiksel olarak anlamlı negatif yönde orta düzeyde ( r= -0,648 p= 0,002 ve r= -0,480 p= 0,028) korelasyon gösterdi. Yağsız vücut kütlesi (FFM) değerleri ile MIP ve MEP değerleri arasında istatiksel olarak anlamlı pozitif yönde orta düzeyde korelasyon ( r=0,450 p=0,041) vardı. Basketbolcuların solunum kas enduransı ile mekik koşu mesafesi ve VO2max değerleri arasında istatiksel olarak anlamlı pozitif yönde ilişki bulundu (r= 0,811 p<0,001 ve r= 0,644 p=0,002). MIP değerleri ile mekik koşu mesafesi ve VO2max değerleri arasında istatiksel olarak anlamlı pozitif yönde orta düzeyde ( r= 0,518 p=0,016 ve r=0,560 p=0,008) ve MIP değerleri ile el reaksiyon sürat testi ve T-Drill testi arasında ise istatiksel olarak anlamlı negatif yönde ( r= -0,489 p=0,024 ve r= -0,465 p=0,034) ilişki vardı. Sonuç olarak, basketbol oynamak gibi düzenli sportif aktivitelerin solunum fonksiyonları ve fiziksel uygunluk parametrelerini pozitif yönde geliştirdiği görüldü. Ayrıca solunum kas kuvveti ve enduransı daha iyi olan basketbolcuların bazı fiziksel uygunluk parametrelerinde daha başarılı oldukları görülmektedir. Bu nedenle sporcuların antreman programlarına solunum kas eğitimi eklenmesi önerilebilir.

As a result of regular exercises, many adaptations occur in the body at the tissue level, circulatory-respiratory systems and body composition. The capacity to use aerobic and anaerobic energy systems increases. For this reason, regular sports individuals in many health-related and sports-related parameters to prevent sedentary. Respiratory muscle fatigue causes sensory input to the central nervous system (CNS) in professional athletes. This increase activates the metaboreflex mechanism, which reduces blood flow to the locomotor muscles and reduces exercise performance. With the increase in respiratory muscle strength and endurance, activation of the metaboreflex mechanism can be postponed and exercise can be performed for longer periods with less fatigue. In a basketball game, players' performance depends on the ability to repeat high intensity activities of the same quality with the least fatigue throughout the competition. The aim of the study was to compare the professional basketball players and sedentary controls in terms of respiratory muscle strength, respiratory muscle endurance and physical fitness parameters and to investigate the relationship between respiratory function and physical fitness parameters in basketball players. The study included 21 female professional basketball players playing professional basketball and 21 sedentary individuals with similar age and gender. The characteristics of the subjects such as age and sports age were recorded. Mouth pressure measurement (maximal inspiratory pressure-MIP and maximal expiratory pressure-MEP), respiratory muscle endurance test, 20 m shuttle run test, T-test, 20 m speed test and hand reaction speed test were used in the evaluation of the individuals. As a result of the study, basketball players' MIP, MEP, respiratory muscle endurance, shuttle run distance, maximal oxygen consumption (VO2max) were significantly higher than sedentary individuals (p <0.05). T-Drill test, 20 m speed test and hand reaction speed test results were found to be significantly lower than sedentaries (p <0.05). Basketball players' body fat ratio measurements and 20 m speed test and T-Drill test values showed statistically significant negative correlation (r1 = -0.648 p = 0.002 and r2 = -0.480 p = 0.028). There was a statistically significant positive correlation (r = 0.450 p = 0.041) between fat free mass (FFM) values and MIP and MEP values. A statistically significant positive correlation was found between basketball players' respiratory muscle endurance and shuttle run distance and VO2max values (r1 = 0.811 p <0.001 and r2 = 0.644 p = 0.002). There was a statistically significant positive correlation between MIP values and shuttle run distance and VO2max values (r1 = 0.518 p = 0.016 and r2 = 0.560 p = 0.008), and between MIP values and hand reaction speed test and T-Drill test. There was a negative correlation (r1 = -0.489 p = 0.024 and r2 = -0.465 p = 0.034). As a result, regular sporting activities such as playing basketball positively improved respiratory functions and physical fitness parameters. In addition, basketball players with better respiratory muscle strength and endurance were found to be more successful in some physical fitness parameters. Therefore, it may be recommended to include respiratory muscle training in the athletes' training programs.