Kaymakam Kayası (Gerze-Sinop) ve Tonya (Trabzon) yöreleri üst kretase istiflerinin heterohelicid ve küçük bentomik foraminifer faunası

Abstract

ÖZET Bu çalışmada Sinop (Gerze) ve Trabzon (Tonya) bölgelerinde yaygın yüzeylenen üst Kretase yaşlı istiflerin ayrıntılı biyostratigraf ik çalışması amaçlanmıştır. Sinop-Gerze yöresinde yüzeylenen ve yaşı üst Maastrihtiyen- Doniyen olarak belirlenmiş (Gedik-Korkmaz, 1984; Dobrucalı, 1985). Akveren Formasyonundan örnekler Dobrucalı ' dan alın mıştır. Dobrucalı adı geçen örnekleri ilgili formasyonun Kaymakam kayası kesitinden sağlamış ve sadece globotrunco- nid faunasını çalışmıştır (1985). Tonya Ust Kretase istifindeki örnekler, Vakf ıkebir-Tonya Karayolu üzerinde, Tonya 'ya 1 km uzaklıktaki Orta Mahalle kesitinden sağlanmıştır. Böyle toplam olarak Akveren Formasyonundan 254, Tonya yöre sinden 68 örnek çalışılmıştır. Çalışma sonucunda foramini- fer faunasında Heteroheiix türlerinin baskın olduğu görülmüş tür. Ayrıca Trabzon (Tonya) bölgesine ait örneklerde fora- minifer faunasında Heteroheiix türlerinin yanında küçük bentik foraminif erlerden Bolivinoides, Spiroplectammina, Gyroidina, Haplophragmoides, Neofiabeiıina, Goveiineiia ve Buiimina cinsleri de saptanmıştır. Ayrıntılı paleontolojik çalışmalar sonucunda Sinop (Gerze) yöresindeki istifte daha önceki çalışmalarda planktik fora- miniferlere dayalı iki foiyozon ayırtlanmıştır (Dobrucalı,,1985). üstte : Globoratalia pseudobulloides biyozonu Altta : Abathomphalus mayaroensis biyozonu ' İÜBu iki biyozondan alttaki en üst Maastrihtiyeni üstteki, Daniyen'i belirtmektedir. Bu iki biyozondan sağlanan ve tanımları yapılarak bu çalış mada tanıtılan diğer planktonik türler ise aşağıdadır. Heterohelix globulosa (EHRENBERG) Heterohelix pulchra (BROTZEN) Heterohelix punctulata (CUSHMAN) Heterohelix reussi (CUSHMAN) Heterohelix striata (EHRENBERG) Pseudoguembelina palpebra BRONNIMAN ve BROWN Pseudoguembelina sp. Pseudotextularia elegans (RZEHAK) Pseudotextularia sp. Ventilabrella eggeri' CUSHMAN Ventilabrella globrata CUSHMAN Trabzon (Tonya) bölgesinden sağlanan ve tanımları yapılarak tanıtılan türler aşağıdaki gibidir. Heterohelix globulosa (EHRENBERG) Heterohelix striata (EHRENBERG) Pseudoguembelina sp. Pseudotextularia elegans (RZEHAK) Pseudotextularia sp. Bolivinoides decoratus (JONES) Bolivinoides draco (MARSSON) Bulimina sp. Gavelinello sp. Gyruidina depressa (Alth) Gyıoidina beisscli WHITE Haplophrogmoides menitens KRASHENINNIKOV Haplophragmoides pseudoKirki KRASHENINNIKOV Neoflabellina rugosa (D'ORBIGNY) Spiroplectamraina jarvisi CUSHMAN Sonuçta, Sinop (Gerze) yöresi istif yaşı planktonik forami- niferlerle de korele edilerek üst Maastrihtiyen olarak sap tanmıştır. Trabzon (Tonya) yöresi istif yaşı ise yine plank- tik foraminiferlerle korele edilerek Üst Kampaniyen-Alt Maastihtiyen olarak belirlenmiştir. iv

SUMMARY In this study, detailed biostragraphical, investigation of the Upper Cretaceous sequences which extensively out crop around Gerze (Sinop) and Tonya (Trabzon) regions, are aimed. The studied samples of Akveren Formations, which are dated by Gedik and Korkmaz 1984 and Dobrucali 1985, as Upper Cretaceous, are taken from Dobrucali' s collection. Dobru cali collected her samples from the Kaymakam kaya section of the Akveren Formation and studied only the Globotrunca- nid fauna (Dobrucali, 1985). The samples, which are belong the Tonya Upper Cretaceous sequence, are collected from Orta Mahalle place, along side the high road, which is 1 km out of Tonya. Totarly, 254 samples from Akveren Formation and 68 samples from Tonya region are studied. The study indicated that Heteroheiix is the dominant species in the foraminifera fauna. Besides the Heteroheiix, small benthic foraminiferas such as Bolivinoides, Spiroplectonunina, Gyroidina, Haplophragmoides, Neoflabellina, Govelinella and Buiimina genus are determined in the samples collected from Tonya area. Dobrucali, 1985 distinguished two biozones in the Gerze region basing on planktonic foraminiferas; Upper : Gioborataiia pseudobuiioides biozone o'f Danian age Lower : Abothomphaius mayaroensis biozone of Maastrichtian age Other planktonic species, which are obtained from these biozones, are determined as follows: Heteroheiix globulosa (EHRENBERG) Heteroheiix pulchra (BROTZEN) Heteroheiix punctulata (CUSHMAN) VHeterohelix reussi (CUSHMAN) Heterohelix striata (EHRENBERG) Pseudoguembelina palpebra BRONNIMAN ve BROWN Pseudoguembelina sp. Pseudotextularia elegans (RZEHAK) Pseudotextularia sp. Ventilabrella eggeri CUSHMAN Ventilabrella glabrata CUSHMAN The determined species, which are collected from Tonya area, are as follows: Heterohelix globulosa (EHRENBERG) Heterohelix striata (EHRENBERG) Pseudoguembelina sp. Pseudotextularia elegans (RZEHAK) Pseudotextularia sp. Bolivinoides decoratus (JONES) Bolivinoides draco (MARSSON) Bulimina sp. Gavelinella sp, Gyroidina depressa (ALTH) Gyroidina beisscli WHITE Haplophragmoides menitens KRAŞHENINNIKOV Haplophragmoides pseudokirki KRAŞHENINNIKOV Neoflabellina rugosa (D'ORBIGNY) Spiroplectammina jarvisi CUSHMAN Correlating with the planktonic foraminiferas depositional age of the Gerze and Tonya area are suggested as Upper Maast- richtian and Lower Maastrichtian respectively. VI