Doğu Karadeniz bölgesinde tesis edilen Avrupa ladini (Picea abies (L.) karst.) orijin denemelerinin on yıllık sonuçlarının değerlendirilmesi

Abstract

Doğu Karadeniz yöresinin asli ağaç türü olan doğu ladini ( Picea orientalis ( L. ) Link. ) ormanlarının %70-75'inin suni gençleştirmeye obje olması; bu alanlarda hızlı büyüme yaparak, gençleştirmede büyük sorun olan diri örtüye karşı mücadele verebilen Avrupa ladini ( Picea abies ( L. ) Karst. )'ni akla getirmektedir. Ayrıca doğu ladinine oranla iki kat daha fazla ürün vermesi ve ekolojik koşulları doğu ladini ile benzer olan Picea abies ((L.) Karst. Orijin Denemeleri sonucunda; değişik ülkelerden BRD, DDR, ROM, ROMy ÇEK ve FRA ) temin edilen herbir orijinin yetişme mu hitlerine göre adaptasyon kabiliyetleri belirlenerek, uygulamada a- ğaçlandırma ve suni gençleştirme.çalışmalarında faydalanılması amaç - lanmıştır. Orijinlerin boy büyümesi üzerinde, orijinin genotipi kadar yetişme muhitinin etkisi olduğundan farklı yükseltilerde seçilen deneme alanlarında 13. yaş sonunda; ( fidanlık yaşı + arazi yaşı ) Araklı deneme alanında 122/72, Kapuköy deneme alanında 78/71, Yeniköy deneme alanında 87/71, Devrik saha deneme alanında 24/72 ve Sürmene deneme alanında ise 128/72 no'lu orijinler en iyi gelişmeyi göstermişlerdir. Deneme alanları arasında, orijinlerin boylanmaları yönünden de önemli derecede farklılık tesbit edilmiştir. Deneme alanları arasında en fazla boylama Kapuköy 'de tesbit edilmiş olup, bunu takiben Yeniköy, Devrik saha, Araklı ve Sürmene deneme alanlarında boylanma bakımından iyiden kötüye doğru bir sıralanış tesbit edilmiştir. Orijin denemelerinin 13. yıldaki sonuçlarına göre; Doğu Karadeniz yöresinin 250-1500 m'leri arasında seçilen deneme alanları nın temsil ettiği yetişme muhiti ağaçlandırmalarında %10-15 oranında 122/72, 78/71, 87/71, 24/72 ve 128/72 no'lu orijinlerin kullanımı önerilebilir. IV

70-75% of the forest area of oriental spruce ( Picea orientalis ( L. ) Link. ) is the subject of artificial regeneration. Oriental spruce is the main tree species in the Estren Black Sea forest region. This tree species grows very slowly in its juvenile stage, whereas, Norway spruce ( Picea abies ( L. ) Karst. ) grows rapidly in the same period. In the forest region of oriental spruce; weeds are very strong and aggressive, for this reason, slow growing oriental spruce seedlings can not compete with this weeds, and regeneration of oriental spruce ( Picea orientalis ( L. ) Link. ) forest is a big problem. Growing rate of Norway spruce is more than twice that of oriental spruce and ecological features of orientalis spruce and Norway spruce are similar. The provenance trials were done on the origin of West Germany, East Germany, Romania, Czechoslovakia and France. In this research, it is found that every origin has different growth rate in different site. It is aimed that the best origin was chose in accordance with the afforestation and reforestation areas. Genetic inheritance and site conditions effect the height growth of origins. The best growing origins, determined in the end of 13 years age of seedlings which were established in different altitude were as follows: Araklı 122/72, Kapuköy- 78/71, Yeniköy - 87/71, Devrik saha-24/72, Sürmene-1 28/72. V