Uzaktan algılama ve meteorolojik uygulaması

Abstract

Uzaktan algılama kavramı, özellikle teknolojideki gelişmelerle birlikte birçok dalda kendinden söz ettirmektedir, însan duyu organlarının hissedemediği çoğu şeyi hissedebilen akıllı algılayıcılar, milimetreden çok küçük boydaki uzaklıktan milyonlarca kilometre uzaklığa kadar olan mesafe içerisinde algılama yapabilmektedir. İnsan gözü sigara üzerindeki yazıları en fazla metrelerle ifade edilen uzaklık içerisinde okuyabilirken, uzaydaki bir uydu, yerdeki sigaranın çeşidini binlerce kilometre yükseklikten rahatlıkla seçebilmektedir. Uzaktan algılamanın sahip olduğu bu özellikleriyle, cisimlerin, canlıların veya çeşitli yaratıkların yanlarına gitmeden de onların renkleri, şekilleri, kimyasal bileşimleri, hareketleri, uzaklıkları gibi özellikleri hakkında bilgi edinmek çok kolay hale gelmiştir. Günümüz savaşlarında, uzaktan algılanan düşman uçakları, tankları, askeri silah depoları, asker sayısı ve harekat yönünün belirlenmesi, sonuca ulaşmada çok etkili olmaya başlamıştır. Tezin birinci kısmı giriş niteliğindedir. Burada uzak tan algılamanın geçmişi anlatılmıştır. İkinci bölümde cisimlerin yaydığı elektromanyetik ışıma ve bunların özellikleri incelenmiştir. Üçüncü bölümde, yayılan elektromanyetik enerjiye karşı atmosferin tepkilerinin ne olduğu anlatılmıştır. Yeryüzünden uzaydaki bir cisim, veya uzaydan yeryüzündeki bir cisim algılandığında, cisimden yayılan veya yansıyan elektromanyetik enerji atmosferi geçmek zorunda kalır. Bu geçiş sırasında elektromanyetik enerjinin ne tür değişimlere uğrayarak algılayıcıya geldiğinin bilinmesi çok önemlidir. Dördüncü bölüm elektromanyetik dalgaların yayılma prensip lerini ve algılanmalarını içerir. Algılama aygıtları hakkın da bilgiler verilmiştir. Beşinci bölümde meteorolojik kuru luşların genel tanıtımı, hava tahminlerinin yapılışı ve meteorolojik uydular incelenmiştir. Son bölümde meteorolojik Metar kodlarının kalite kontrolü için hazırlanmış kaynak program ve Vax-6000 bilgisayarından elde edilmiş sonuçlar verilmiştir.

In this technological development the terms of remote sensing is very popular in many feild. `Clever sensors` can sense an object from millimetre to millions of kilometers distance which human eye never can not. How near you should be for reading the cigarette mark only a few meters may be wheras a satellite from the space can distinguish Samsun from Maltepe on the earth. Remote sensing has the ability of determining objects living things and variety of things from a distance e.g. their colours, shape, chamical features, their movements, their distance. Today the enemy aircraft, tanks, their ammunition store, number of soldiers and their move can be estimated reliable. The first part of the thesis is intoduction which about the history of remote sensing. In the 2nd part, electromag netic radiation from objects and its features is examined. In the 3th part, the relationship between the electromagne tic energy and the atmosphere is being discussed. Electro magnetic energy comes to earth should pass the atmosphere through. In this journey how will the electromagnetic energy be effected is very important question. In the 4th part, the radiation principles of electromagnetic radiation and their sensing will be discussed. Ther will be some information about sensing devices. In the 5th part, the description of the meteorological institutions, the preparation of weather forecast and meteorological satellites are being examined. In the last part, the code of meteorological Metar for quality control and the source program and its results are being given. VI