Doğal reçine (Kolofan) kullanımının ağaç malzemenin su itici özellikleri üzerine etkisi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, çeşitli ağaç türlerinde su alımını azaltı cı -Fiziksel etkili yöntemler denenmiştir. Muamelede, iki iğne yapraklı agac CDogu Ladini (Picea orientalis L. Link), Sarıcam (Pinus sylvestris L.)3 ve iki yapraklı ağaç CDogu Kayını (Fagus orientalis L. Lipsky ), Adi Kızılağaç (Alnus glutinosa L. Geartn) 3 türlerinden 3x3x1.5 cm boyutlarında hazırlanan numuneler su alma deneylerinde kul lanılmıştır. Ayrıca mobilya yüzeyini temsil edecek boyutlarda (10x10x1 cm) hazırlanan numuneler zımparalanma ve kimyasal madde sızması deneyinde kullanılmıştır. Deneylerde, -fiziksel etkili altı su itici karışım ve üc yöntem kullanılmıştır. Deneylerde aynı yöntemler ve aşağıda gösterilen karışımlar kul lanı lmıştır. I. %3 Para-Fin V. `/.3 Parafin */.90 White spirit 7.10 Sentetik reçine II. 7.10 Doğal reçine '/.87 White spirit `/.90 Selülozik tiner VI. 7.3 Parafin III. 7.10 Sentetik reçine 7.10 Bezir yağı 7.90 White spirit 7.87 White spirit IV. 7.10 Bezir yağı 7.90 White spirit Birinci bölümde, bütün yöntemlerle muamele edilen numu nelerde çözelti absorpsiyon miktarı, tam kuru madde miktarı ve su alma miktarı belirlenmiştir. En -Fazla çözelti absorpsi- 3 yon miktarı Adi Kızılağaç türünde (39.27 Kg/m ) uzun süreli batırma yönteminde (24 saat) VI. çözeltiyle muamelede bulu nurken, en az ise Doğu Ladini türünde (1.96 Kg/m > kısa sü reli batırma yönteminde (20 dakika) I. çözelti ile muamelede bulunmuştur. En fazla tam kuru madde miktarı, Adi Kızılağaç türünde (7.9. ZZ), uzun süreli batırma yönteminde 1 1. çözeltiyle muamelede bulunurken, en az ise Sarıçam türünde C/.0.29) kısa süreli batırma yönteminde IV. çözeltiyle muamelede bulunmuştur. Daha sonra deney ve kontrol numuneleri, beş farklı zaman (15 dakika, 1, 4, 16 ve 24 saat) 'da saf suya batırılarak su alma miktarları belirlenmiştir. En fazla su alma miktarı, Adi Kızılağaç türünde (7.86.11) orta süreli batırma (3 saat) yön teminde II. çözeltiyle muamelede 24 saat'lık zamanda bulu nurken, en az ise Doğu Kayını türünde (M4.40) uzun süreli ba tırma yönteminde I. çözeltiyle muamelede 15 dakikalık zamanda bulunmuştur. VIIIBu bölümde elde edilen bulgularla istatistiksel analiz ler yapılmıştır (p<0,05). Buna göre ekonomik yönden en uygun türün Doğu Ladini, en uygun yöntemin kısa süreli batırma yön temi ve en etkin kimyasal madde karışımının I. çözelti olabi leceği belirlenmiştir. îkinci bölümde, bütün yöntemlerde numuneler önce zımpa ralanıp sonra emprenye edilmişlerdir. Buna göre, en -fazla çö zelti absorpsiyon miktarı Adi Kızılağaç türünde (26.40 l<g/ırıJ) uzun süreli batırma yönteminde VI. çözel tiyle__muamelede bulu nurken, en az ise Sarıcam türünde (0.86 Kg/m ) kısa süreli batırma yönteminde I. çözeltiyle muamelede bulunmuştur. En fazla tam kuru madde miktarı, Doğu Kayını türünde (%S.S3) uzun süreli batırma yönteminde II. çözeltiyle muamelede bulu nurken, en az ise Doğu Ladini türünde (°/.0.14) kısa süreli ba tırma yönteminde VI. çözeltiyle muamelede bulunmuştur. Sonra, deney ve kontrol numunelerinin zımparalanma mik tarları, numuneler emprenye edildikten sonra tekrar zımpara lanarak belirlenmiştir. En -fazla zımparalanma miktarı, Doğu Kayını türünde (%0.95) kısa süreli batırma yönteminde I. çö zeltiyle muamelede bulunurken, en az ise Sarıçam türünde C/.0.20) orta süreli batırma yönteminde III. çözeltiyle muame lede bulunmuştur. Daha sonra, kuru sıcaklık etkisine maruz bırakılan numu nelerin yüzeyinde kimyasal madde sızması, yapışma, renklenme ve parlaklık gibi yüzeyde görülen -Farklılıklar tesbit edil miştir. Numune yüzeyinde kimyasal madde sızması ve yapışması, Sarıçam türünde kısa süreli ve orta süreli batırma yönteminde II., III. ve IV. çözeltiyle muamelede görülmüştür. Adi Kızı lağaç türü hariç diğer türlerde ise uzun süreli batırma yön teminde aynı çözeltilerle muamelede yüzeyde sadece kimyasal madde sızması görülmüştür. Bu bölümde elde edilen bulgularla istatistiksel analiz ler yapılmıştır (p<0,05). Buna göre, zımparalanma miktarı ba kımından ve ekonomik yönden en uygun türün Sarıçam, en uygun yöntemin orta süreli batırma yöntemi ve en uygun kimyasal madde karışımının II. çözelti olabileceği belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Ağaç malzeme, Odun koruma, Parafin, Reçine, Su iticilik, Zımparalama, Sızma, Yapışma, Renklenme. IX

SUMMARY This study deals with evaluations of water repellent treatments which are physically effectual in di-F-Ferent tree speciess. In this study, wood samples of 3x3x1.5 cm and 10x10x1 cm were prepared -From Oriental spruce, Scots pine, Oriental beech and Black alder woods. The -following systems were used as water repellent formulations: I. 3% Paraffin wax V. 3% Paraffin wax 97`/. White spirit 10% Synthetic resin II. 107. Oleorssin (colophan) 07% White spirit 90% Cellulosic thinner VI. 3% Paraffin wax III. 10% Synthetic resin 10% Linseed oil (long chained a Iky d resin) 87% White spirit 90% White spirit IV. 10% Linseed oil 90% White spirit These six solutions were applied by three methods of dipping (20 minutes, 3 hours and 24 hours). In the wood samples of 3x3x1.5 cm, amounts of absorbed chemical matter and amounts of dry matter were calculated in the wood samples impregnated by the six water repellent for mulations in all the methods of dipping. Amount of absorbed chemical matter was determined on the Black alder species 3 (39.27 Kg/in ) with the treatment of VI. solution by dipping of 24 hours as maximum. It was determined on the Oriental spruce species. ( 1. 96 Kg/m`) with the treatment of I. solut ion by dip ping of 20 minutes as minumum. Amount of dry matter were de termined on the Black alder species (9.33%) wiht the treat ment of II. solution by dipping of 24 hours as maximum. It was found on the Scots pine species (0.29%) with the treatment of IV. solution by dipping of 20 minutes as minumum. After treatments, amounts of water uptake for each treated and control samples were measured by soaking in distilled water for different testing times (15 minutes, 1, 4, 16 and 24 hours). The highest amount of water uptake of impregnated wood samples were found on the Black alder species (86.11%) by soaking in distilled water for 24 hours with the treatment of II. solution. It was found on the Oriental spruce species (4.40%) by soaking in distilled water for 15 minutes with the treatment of I. solution as the lowest.In the wood samples o-F 10x10x1 cm, all the wood samples were sanded by sanding paper before treatments, and then it was impregnated with the water repellent -Formulations. The highest amount of absorbed chemical matter -For sanded wood samples were determined on the Black alder species (26.40 3 Kg/m ) with the treatment of VI. solution by dipping of 24 hours. It was found on the Scots pine species (0.86 Kg/m ) with the treatment of I. solution by dipping of 20 minutes as the lowest. The amount of absorbed dry matter was found on the Oriental beech species (8.83%) with the treatment of II. solution by dipping of 24 hours as the highest. It was deter mined on the Oriental spruce species (0.147.) with the treat ment of VI. solution by dipping of 20 minutes as the lowest. Then, amount of sand dust for each treated and control samples were calculated by sanding the wood samples after treatments. The highest amount of sanding was found on the Oriental beech species (0.95%) with the treatment of I. solu tion by dipping of 20 minutes and it was found on the Scots pine species (0.20%) with the treatment of III. solution by dipping of 3 hours as the lowest. After being sanded of wood samples, differences were seen on wood samples surface (blooding, sticking, coloring... etc) were evaluated by appling the blooding tests for each treated and control samples. The blooding and sticking on wood surface were determined on the Scots pine species with the treatment of II., III. and IV. solutions by dipping of 20 minutes. Blooding was only observed on the wood surface of the other species treated with the same solutions by dipping of 24 hours, exluding Black alder wood specimens. According to the results of statistical analysis, in the wood samples of 3x3x1.5 cm, statisticaly significant diffe rences (p<0,05) were found between the dipping methods, the tree species and the water repellent formulations. It has been obtained that the Oriental spruce, the dipping of 20 minutes and I. solution were the economically optimal. In the wood samples of 10x10x1 cm, statisticaly significant diffe rences were determined between the water repellent formula tions and the tree species but the dipping methods. It has been obtained that the Scots pine species, the dipping of 3 hours and II. solution were the economically most appropriate as sanding trials. Keywords: Wood, Wood preservative, Paraffin wax, Resin, Water repellency, Sanding, Blooding, Sticking. XI