Sentetik pyretroidlerden decis ve sumicidinin civcivler (Broiler ırkı) üzerine etkilerinin morfolojik ve histolojik olarak incelenmesi

Abstract

Sentetik pyrethroidierden Decis 2,5, 12,5 ve 25 mg/kg ve Sumicidin 20, 100 ve 200 mg/kg dozları ağızdan, 60 gün süreyle Broiler ırkı civcivlere uygulanmıştır. Diğer grup deney hayvanlarına, kafeslerine 1 m -ye 2,5 mg decis ve 20 mg Sumici din püskürtme yöntemiyle uygulanmıştır. İlaçların, civcivlerde oluşturduğu etkiler morfolojik ve histolojik olarak incelenmiştir. Her iki ilaçlama yönteminde, ilaçlamadan sonra 50 dakika içinde fazla, daha sonra giderek azalan şekilde civcivlerde baygınlık, kanatlarda sarkma, tepkilerde azalma, ayakta durmada güçlük, ağızda salya artışı, deri renginde matlaşma, gaga ve ağız çevrelerinde morarmaya benzer koyulaşma, tüylerin cansız ve düzensiz oluşu gibi zehirlenme belirtileri saptanmıştır. Kafeslerine ilaç püskürtülen ve ağızdan ilaç verilen civcivlerin kontrollere göre alırlıklarında azalma görülmüştür. Morfolojik incelemede, iç organlar çevresinde yağlanma, karaciğerde hafif büyüme, iç organların damarlarında genişleme ve kanlanmanın yaygın olduğu tespit edilmiştir. Karaciğer ve böbrekte, verilen ilaç dozuna paralel olarak hücre çeperinde parçalanma, sitoplazmada ödem ve çekirdeklerin piknoza girdikleri, beyin nöronlarının çekirdekçiklerinde koyulaşma ve büyüme, bazı nöronlarda aşırı derecede koyulaşma olduğu saptanmıştır. Omurilik motor nöronlarının büzülüp koyulaştığı ve hücre çevresinde boşluk oluştuğu, bağırsak epitellerinde dökülmeyle, goblet hücrelerinin aşırı salgı salgıladıkları tespit edilmiştir. Kalp ve taşlıktaki kas dokuda bazı hücrelerin sitoplazmasınm parçalanması sonucu hücre çekirdekleri bir arada görülmüştür. Decis ve Sumicidinin fasulye bitkisi üzerine bu çalışma koşullarında herhangi bir fitotoksik etkisi gözlenmemiştir.

The synthetic pyrethroids Decis and Sumicidine are given by oral administration to Broiler strain chicks, for sixtv days at doses of 2.5, 1 2. 5 and 25mg/kg Decis and 20, 100 and 200mer/kg Sumicidin. Another group of experimental animals were placed in the cages sprayed by 2.5 mg Decis and 20 mg Sumicidin per 2 1m area. The morphological and histoioaicai effects of these insecticides on chicks have been investigated. In both group following the application in the first 50 minutes mild effect and later on decreasing effect of the druas on chicks have been observed. The poisoning symptoms were fainting, failing wings, decreased response, diffuculty in standing up profuse salivation faint skin color, ecimoses around the eyes and beaks and lifeless and disordered feather. In both group of the chicks decreased body weight have been observed compared with the controls. In the morphological evaluation, lipid accumulation around the visceral, organs, slight enlargement of the liver, expansion in the blood vessels and wide spread hemorracre, have been detected. Damages in cell membrane, cytoplasmic odema and picnosis of the nucieous in the liver and kidney ceils have been observed by increase of the doses applied. Picnosis and enlargement of the nucleus and in some neurons hypercoioration in brain neur ons, constriction and empty spaces around the cell in the spi nal chord motor neurons have been detected. There was damage and increased mucus secretion of goblet ceils in the intestinal epi.thel.ial ceils. As a result of cytoplasmic and membrane damage nucleus have been gathered in some of the cardiac and gizzard muscle ceils. No phy.totoxicoiogical effect of Decis and Sumicidin on bean plants were observed in the course of these experiments.