Isı pompalarıyla çeşitli düşük sıcaklıklı jeotermal veya atık sulardan çekilebilecek ısı miktarlarının belirlenmesi üzerinde bir araştırma

Abstract

tv- ÖZET Bu araştırmada, ülkemizin çeşitli yörelerinde bol miktar da bulunan 15... 50 C sıcaklıklı, enerji amacıyla kullanı lamayan jeotermal sularla, yine aynı sıcaklık derecele rinde dışarıya atılan fabrika artığı sulardan, ısı pompa sı yardımıyla yararlanılabilirle imkanları üzerinde durul muştur. Isı pompası, ısı aktaran bir makinadır. Sistemin ısıtma ve soğutma olmak üzere iki çevrim kademesi vardır. Isıt ma çevrimi sırasında, belirli bir ortama yararlı olan ısı nın çekilmesi sağlanmaktadır. Soğutma çevrimi sırasında ise sistem bir soğutma makinası olarak çalışmaktadır. Bir ısı pompası, esas olarak, kompresör, eveparatör, kon- dansör ve ısı taşıyıcı akışkandan oluşmaktadır. Araştırmada', ısı pompası olarak Arçelik 265 model yerli yapım bir klima cihazından yararlanılmıştır. Klima ciha zının, havadan havaya ısı transferi yapabilecek tipteki eveparatör ve kondansörü ayrı ayrı su deposu içersine gö mülerek, sudan suya ısı transferi yapabilir duruma geti rilmiştir. Isı pompasının eveparatörüne 15 C ile 50 C'ler arasındaki 15 değişik sıcaklık derecesinde su gönderilmiştir. Her bir değer için, buradan transfer edilen ısı, kondansöre gönderilen ve deneme süresince sıcaklığı 9 ile 11 C ara sında değişen musluk suyuna aktarılmıştır. Kondansörden geçirilen musluk suyunun debisi, tartım yöntemiyle bulun muştur. Isı pompasının kompresörüne verilen enerji ise, pompa devresine bağlanan bir elektrik sayacından ölçül müştür. Bu değerlere bağlı olarak ısı pompasının ısıtma katsayısı her bir eveparatör sıcaklığı için.eşitliğinden tespit edilmiştir. Burada; E2 : Kondansörden alınan enerji/ E. : Kompresöre verilen enerjidir. Yapılan denemeler sonunda, eveparatöre gönderilen su sı-. caklığı (X) ile ısı pompasının ısıtma katsayısı (Y) ara sında regresyon analizi yapılmış ve bu ilci değişken ara sında düzgün doğrusal bir ilişki saptanmıştır. Bu iliş kinin regresyon denklemi, Y = 3,15 + 0,055 X olarak verilmiştir. Burada X = 15 C ile 50°C arasında değişmiş, buna karşılık Y değeri de 4,117 ilâ' 6,175 ara sında değişmiştir.