Çelik parçaların elektroliz yöntemi ile nikel ve krom kaplanması

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, çelik parçalar elektroliz yöntemiyle nikel ve krom kaplanarak, akım yoğunluğu ve banyo sıcaklığının kaplama hızına, kaplama tabakasının yapışma, sertliğine' ve yapışma kalitesine etkileri incelendi. Ayrıca, nikel ve krom kaplanmış numunelerle, hiç kaplanmamış numunelerin korozyon dirençleri karşılaştırıldı. Nikel ve krom kaplama işlemlerinde, kaplama hızının akım yoğunluğu ile doğru orantılı olarak arttığı görüldü. Ayrıca, banyo sıcaklığı ile nikel kaplama hızının doğru orantılı, krom kaplama hızının ise ters orantılı olarak değiştiği belirlendi. Banyo sıcaklığı arttıkça nikel kaplama tabakasının tane boyutunun azaldığı gözlendi. Yüksek akım yoğunluklarında iri taneli nikel kaplama tabakası elde edilirken, akım yoğunluğu düştükçe kaplama tabakasına ait tanelerin inceldiği görüldü. Düşük banyo sıcaklıklarında yapılan krom kaplamalarda mikro çatlakların oluştuğu, banyo sıcaklığı arttıkça çatlak miktarının azaldığı ve yüksek sıcaklıklarda yapılan kaplamalarda ise çatlak meydana gelmediği gözlendi, öte yandan, akım yoğunluğu arttıkça nikel kaplama tabakasının sertliğinin azaldığı, krom kaplama tabakasının serdiğinin ise arttığı görüldü. Banyo sıcaklığı arttıkça, hem nikel hem de krom kaplama tabakasının sertliğinin azaldığı belirlendi. Musluk suyu ve deniz suyu ortamlarında yapılan korozyon deneyleri sonucunda, nikel ve krom kaplamaların çelik parçaların korozyon direncini artırdığı ve krom kaplanmış numunelerin nikel kaplanmış numunelerden daha üstün korozyon direncine sahip olduğu belirlendi. Anahtar Kelimeler: Nikel ve krom kaplama, kaplama hızı, kaplama kalitesi. v

SUMMARY Nickel and Chromium Plating of Steel Parts Using Electrodeposition Technique In this work, the effect of current density and bath temperature on the rate of plating, structure of electrodeposits, adhesion quality and the hardness of deposit were determined for nickel and chromium plating of steel parts. In addition, the corrosion behavior of the electroplated and unplated specimens were compared. Plating speed was found to be proportional to the current density in both nickel and chromium plating. In addition, the rate of nickel plating was found to be proportional, but the rate of chromium plating was found to be inversly proportional to the bath temperature. In nickel plating, the grain size of the deposit found to be decreased with increasing bath temperature. In addition, coarse grain structure of nickel deposit was obtained at high current densities and vice versa. Microcracks were observed in chromium plating at low bath temperatures. Howewer, as the bath temperature increased number of microcracks were decreased and at very high bath temperatures crack-free platings were obtained. As the current density increased the hardness of nickel deposit decreased, but the hardness of chromium deposit increased. It was also observed that, the hardness of both nickel and chromiun deposits was decreased with increasing bath temperature. As a result of corrosion tests carried out in tap water and sea water, it was observed that nickel or chromium plating greatly increased the corrosion resistance of the steel parts, and chromium plated specimens showed higher corrosion resistance than the nickel plated specimens. Key Words : Nickel and chromium plating, plating rate, plating quality. VT