Hendek fidanlığında yetiştirilen kayın, karaçam, sarıçam ve göknar fidanlarında temel morfolojik özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Hendek Fidanlığında, Kasım 1993 tarihinde sökümü yapılan, değişik orijin ve yaşlı Kayın, Karaçam, Sarıçam ve Göknar fidanlarında bazı morfolojik özellikler belirlenmiş, elde edilen verilerden yararlanılarak, fidanların boy ve kalite sınıflaması yapılmıştır. Aynı türün değişik orijinlerinin fidanlıktaki gelişimi incelenmiş ve diğerlerine üstünlük sağlayan orijinler belirlenmiştir. Ölçümü yapılan morfolojik özellikler, fidan boyu, kök boğazı çapı, fidan boyu-kök boğazı çapı oranı, gövde taze ağırlığı, kök teze ağırlığı ve fidan taze ağırlığı, gövde-kök oranı, ana gövdeden çıkan yan dal sayısı, en uzun yan dal boyu ve son yıla ait terminal sürgün üzerindeki tomurcuk adedidir. Araştırmada fidanların genelde düşük boy sınıflarına dahil olduğu, kök boğazı çapı ve fidan boyu esas alınarak yapılan kalite sınıflamasında da, orijinlerin büyük çoğunluğunun çok yüksek ıskarta fidan düzeyine sahip oldukları görülmüştür. Fidanlık aşamasında gerçekleştirilen bu çalışmada Kayın türünde Karapınardere orijini ve Karaçam da ise Dlrgine orijini diğer orijinlere göre daha üstün bulunmuştur. Yine yapılan çalışma kapsamında şaşırtılmış fidanların, çıplak köklü fidanlara oranla daha kaliteli olduğu belirlenmiştir. Anahtar Sözcükler : Fidan, Morfolojik Özellik, Sınıflandırma

In the present study, some morphological properties of Oriental beech, Scotch pine, Anatolian black pine and Uludağ tir nursery stocks lifted during November 1993, different aged from various provenances were firstly determined and compared with available Turkish standards. Secondly, tie nursery stocks were defined quality classes by the use of height, root collar diameter, fresh weights of the root, shoot and seedling, ratios of the shoot: root and height: diameter, the number of lateral branches from the stem and buds on the terminal shoot, lenght of the longest lateral branch using randomised blocks ANOVA and multiple range test of DUNCAN. Consequently, the majority of the nursery stocks was connected with small height class according to the Turkish Standards. More importantly, the greater part of the seedlings was discarded considering root collar diameter. Because undiscarded seedlings must have the root collar diameter of a minimum of 3 mm. Besides, the Karapmardere provenance of Fagus orientaiis and Dirgine provenance of Plnus nigra were found better than the others. The transplants were as usual, more quality than untransplanted nursery stocks. Key Words: Nursery Stock, Morphological Property, Grading. VI