Ülkelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik göstergelerine göre gelişme düzeyleri üzerine bir çalışma

Abstract

Bu çalışmada, ülkelerin sosyo- ekonomik göstergelere göre gelişmişlik düzeyleri sıralaması yapılması amaçlanmıştır. Araştırma kapsamına,nüfusu 1 milyonun üzerindeki 98 ülke alınmıştır.Çalışmada, 1984 ve 1985 yıllarına ait 98 ülkenin çeşitli yönlerini yansıtan 47 sosyo-ekonomik gösterge kullanılmıştır. Bu ülkeler için 47 sosyo-ekonomik göstergenin tümüne ait bilgi elde edilememiştir.Bu nedenle, temel göstergelerin seçimi İçin korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Korelasyon analiziyle, ortalama korelasyonu önemli olan 28 gösterge temel göstergeler olarak seçilmiştir. Seçilen bu 28 temel göstergenin ülkelere ait eksik bilgilerini elde etmek için, her yönde tutarlı olduğuı görülen ''Uygunluk'' sistemi yönteminden yararlanılmıştır. Eksik bilgilerin elde edilmesinden soara, seçilen 28 temel göstergenin, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeleri en iyi şekilde ayırt edip etmiyeceğini incelemek amacıyla k- ortalamalar kümeleme yönteminden yararlanılmıştır. Bu yöntem kullanılarak ülkeler, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler olarak iki kümeye ayrılmışlardır. Ülkelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyleri sıralaması için, Temel Faktörler Analizi kullanılmıştır. Temel faktör analizi sonucunda, döndürmeden önce bir, döndürmeden sonra iki, farklı şekilde gelişmişlik düzeyleri sıralaması yapılmıştır. Bu farklı sıralamalar arasındaki sıra korelasyon katsayıları bulunarak test edilmiş ve ülkelerin genel sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyini veren bir denklem elde edilmiştir.

İT SUMMARY The objective of this study is to rank the development level of nations by socio-economic indicators. The study covers 98 countries that have populations above 1 million Forty-seven socio-economic indicators about these countries for the years 1984 and 1985 are used. But data about all of the 47 indicators couldn't be obtained, For this reason,correlation analysis is used to select the basic indicators. With this analysis. 28 indicatore whith significant mean correlation are selected and used as basic indicators. Correspondence method is used the obtain the deficient information of these 28 indicators about the countries. After obtaining the deficient knowledge k-means oluster analysis was used in order to examine whether these 28 indicators could select the developed and developing nations or not. By this method the countries were grouped into two olusters as developing and developed countries. `Principle Factor Analysis ` is used to rank the countries according to their socio-economic development levels.At the end of the `Principal Factor Analysis`, one type of ordering with respect to socio-economic development was made before rotation and two different types of orderings were made after the rotation. The rank correlation cosfficent between these different orderings was found and tested, and a function is obtained which shows the general socio- economic development level of nations.