Anadolu selçuklu medereselerinin yeni fonksiyonla yüklenmesi üzerine bir deneme

Abstract

ÖZET Islam dininin ortaya çıkışı ile birlikte başlayan öncelikle Islami ve ilmi eğitim, ilk dönemlerde camilerde verilmeye başlanmıştır. M.S. II. yüzyılda ise camilerdeki eğitim ile birlikte, yanlızca eğitim amaçlı yapılar halinde ortay çıkan medreseler, İslamiyeti kabul eden ve önderliğini yapan Türklerle bu tip yapıların en güzel örneklerini, Anadolu'nun ve yaşadıkları bölgelerin her köşesinde vermişlerdir. Bugün bir çoğu harap bir halde bulunan, iyi durumda olanları ise belli bir amaca hizmet etmeyen yapılar görünümündedir. Bu çalışmada bu medreselerin, Anadolu'da XI. ve XIII. yüzyıllar arasında yapılmış en güzel örneklerini konu alarak, tanıtılan koruma yöntemlerinden biri olan ve diğer yöntemlerin amacını teşktil eden `yeniden kullanıma` ait öneriler getirilerek, koruma kavramının temel amacı olan kamu yararına sunulması hedeflenmiştir. Çalışmanın sonunda seçilen örnekler üzerinde yapılan mekansal analizlere bağlı olarak yeniden kullanım önerileri getirlmesi hedeflenmiştir. Anahtar Kelimeler : Koruma, Selçuklu, Medrese, Yeniden İşlevlendirme. VI

SUMMARY AN ESSAY ON GIVING NEW FUNCTION TO ANATOLIAN SELJUK MEDRESSE In this study, new functions which are assigned to old building will be considered. Major parts of the study are the definition of theory, and introduction of some medresse buildings of particular periods in Anatolia (Asia Minor). At the early periods of Islam, Islamic and scientific education was given in mosques. Besides mosques in 7nd century (A.D.), some type of buildings designated just for educational purposes. Turks who embraced Islam gave good examples of the educational buildings all over Anatolia. Most of these buildings are ruined today, and few of them are in good shape but do not have same function. Examples for this study are chosen from 1 1th and 13th century. At the end of the study, new proposals are given for old buildings by giving them ` new functions` which is one of the preservation methods. Some spatial analyses are done for the buildings for future public utulization. Key words: preservation, seljuk, medresse, new function VII