Borlu atıksuların Kırka (Eskişehir) yöresi yüzey sularına etkileri

Abstract

IV ÖZET Bu tez kapsamında ülkemizde geniş alanlarda yayılım gös teren bor yataklarının isletilmesi sırasında ortaya çıkan su kirlenme sorunu üzerinde durulmuştur. Çalışma alanı olarak seçilen Kırka (Eskişehir) yöresinde işletilmekte olan bor yatakları ve konsantre tesisi atıklarının yüzey suları üzerine etkileri incelenmiştir. Bu amaçla değişik dönemlerde örnekleme yapılarak suların bor ana lizleri gerçekleştirilmiştir. isletmeye yakın konumda seçilen örnekleme noktalarında bor derişimi oldukça yüksek bulunmuştur. Bu yüksek kon santrasyon Kırka çıkısında alınan örneklerde büyük oranda düştüğü görülmektedir. Sulama amacıyla yapılmış baraj çıkışlarında (Çatören ve Kunduzlar) bor derişiminin dayanıklı bitkiler için verilen üst sınır olan 4 mg/l'in altında olduğu görülmüştür. Esas sulama alanı olarak planlanan Seyitgazi ilçesi yakınında alınan su örnekle rinde bor derişimi ortalama 1.3 mg/1 bulunmuştur ki, bu değerde bor içeren sular, bora çok hassas bitkiler dışın da sulama suyu olarak kullanılabilir.

SUMMARY « Within the content of this study, emphasize has been given to the water pollution problem cropping out in the exploitation of the borate deposits covering large areas in the country. The impacts on the surface waters created by the wastes of borate deposits and concentration plants which are operated in selected site of Kirka (Eskişehir) area have been investigated. For this purpose, sampling campaigns in various periods have been run and water chemistry analyses in terms of the boron concentration have been carried out. Boron concentration of the sampling points near the operation site has been detected to be significantly high. However this high concentration of boron decreases significantly in the water samples collected from the surface water after its passage through the township Kırka. Boron concentration of the samples taken from the downstream of the irrigation dams (Çatören ve Kunduzlar) has been detected to be lawer than the upper limit of 4 mg/1 proposed for the lasting plants. Water samples collected near the Seyitgazi township which is considered as the primary irrigation area reveal an average boron content of 1.3 mg/1, implying that waters of such boron concentration can be used for irrigation except for the cases where plants that are extremely sensitive to boron are present.