Ankara-Mogan gölünün (Gölbaşı) kirlenmesi

Abstract

IV ÖZET Güncelliğini koruyan ve zaman geçtikçe önemi daha da artan en önemli konulardan birisi çevre kirlenmesidir. Kendi içinde bir dengeye sahip olan doğa, çevresel kirlenmeyi bir dereceye kadar arıtıma tabi tutabilse de, bu çevrede yasayan ve onu kullanan insanın kendi yapısından kaynaklanan ve zamanla artan kirletme faktörleri, doğanın ekolojik dengesini bozmaktadır. Mogan ve bu gölün kirlenmesiyle doğrudan etkilenecek olan Eymir gölünde bugüne kadar oluşmuş ve halen devam etmekte olan kirlenmenin belirlenebilmesi amacı ile yapılan çalışmada, Mogan gölünden, Eymir gölü giriş ve çıkışlarından ve Mogan gölünü besleyen akarsulardan, oldukça homojen bir dağılım gösteren 25 adet örnekleme noktasında, Agustos-1988 - Agustos- 1989 döneminde su örnekleri alınarak, değişik kirlilik parametrelerinin analizi yapılmış, ayrıca bu parametrelerin yer ve zamana göre değişimleri incelenmiştir. Toplanan veriler hidrojeolojik açıdan değerlendirilerek, Türk Standartları Enstitüsü ve Çevre Genel Müdürlüğü standartlarıyla karşılaştırılmış ve bu standartlara göre gölün mevcut su kalitesi belirlenmiştir. Ankara-Mogan gölünden alınan örneklerin analiz sonuçlarına göre, gölde doğal kirlenmenin yanısıra halen, evsel, besi, tarımsal ve göl çevresindeki sazlıkların ilaçlanmasından oluşan atıklar tarafından kirlenme meydana geldiği ve göldeki suyun elektriksel iletkenlik, çözünmüş oksijen içeriği, pH gibi parametreler açısından, sudaki canlı hayatını etkileyecek derecede düşük kalitede oldugu görülmüştür. Ayrıca çalışma kapsamında, Ankara'nın önemli günübirlik dinlenme alanlarından olan Mogan ve Eymir göllerinin hızla devam etmekte olan kirlenmesinin azaltılmasına yönelik olarak, inşaatı halen devam etmekte olan kanalizasyon şebekesinin ivedilikle bir arıtım tesisine bağlanmasının yanısıra diğer gerekli önlemler hakkında öneriler getirilmiştir.

SUMMARY At present, environmental pollution is one of the most important problems of our time, and its importance is increasing continuously. Although the nature has an internal balance and it has a self purification capacity to a certain degree, the pollutants which arise from the effects of human beings who use the nature and live in it, change the ecological balance of the nature. During the period extending from August-1988 to August-1989, water samples have been collected at 25 homogenously distributed sampling points which had been chosen on Mogan lake, on the upstream and the downstream of Eymir lake and on the side streams discharging into Mogan lake. During this study whose aim is to determine the existing and still increasing pollution of Mogan lake which also cause the pollution of Eymir lake, various water parameters have been analyzed, and their areal and time distributions have been examined. After the data have been evaluated from the point of views of hydrogeology and water chemistry, the results have been compared with the allowable limits of Institute of Turkish Standards and General Directorate of Environment and, consequently, the present water quality have been determined with respect to these standards. According to the results of analyses of the samples taken from the lake, it was found out that the lake was polluted, not only naturally, but also by domestic, nutrient and agricultural wastes and according to the measurements of electrical conductivity, pH and dissolved oxygen content, the water quality was so low, that the ecosystem of the lake is being negatively affected. Also, within the framework of this study some suggestions on the necessary preventive measures and the need for a sewage treatment plant to be put in service in combination with the sewarage system that is under construction are made to reduce the existing environmental pollution to Mogan and Eymir lakes which are, almost the most important recreational areas of Ankara.