Trabzon İli Karadere ve Küçükdere yöresindeki orman ekosistemlerinde kestane `Karakabuk` ağacının ekolojik durumuna ilişkin araştırmalar

Abstract

ÖZET Trabzon ili Karadere ve Küçükdere Yöresindeki Orman Ekosistemlerinde Kestane (Castanea sativa (Mili.)) Ağacının Ekolojik Durumuna İlişkin Araştırmalar adlı bu çalışmada, kestane büklerinin gelişimi ile bazı toprak özellikleri ve konum etmenleri arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Araştırma sahası, Türkiye'nin Doğu Karadeniz Bölgesi'nde, Trabzon'a 35-50 km. uzaklıkta, Karadere ve Küçükdere havzalarında bulunmaktadır. Araştırmalar iki havzada seçilen 34 örnek alanda yürütülmüştür. Örnek alanlar kare şeklinde ve 400m2 büyüklüğünde alınmıştır. Örnek alanlarda hakim 4 ağacın boyu ve göğüs yüksekliğindeki çapları ölçülmüştür. Ayrıca yükselti, bakı, eğim, yamaç üst kenarından uzaklık gibi konum etmenleri belirlenmiştir. Toprak özelliklerinin belirlenmesi amacıyla da örnek alanlarda toprak çukurları açılmış, çukurlardan horizonlara göre toprak örnekleri alınmıştır. Analizler sonucunda toprak tepkimesi, organik madde, kum, toz ve kil oranlan, taşlılık, mutlak toprak derinliği, tarla kapasitesindeki nem, solma noktasındaki nem, faydalı su tespit edilmiştir. Belirlenen bu konum etmenleri ve toprak özellikleri ile kestane büklerinin gelişimi arasındaki ilişkiler istatistik analizler yardımıyla araştırılmıştır. Araştırma sonucunda; konum etmenlerinden yükselti ile verimlilik arasında negatif, toprak özelliklerinden; mutlak toprak derinliği, B horizonunun kil miktarı ve solma noktasındaki nem ile pozitif, B horizonunun kum miktarı ile negatif bir ilişki saptanmıştır. Anahtar Kelimeler : Yetişme Ortamı, Yetişme Ortamı Verimliliği, Yetişme Ortamı Etmenleri, Konum etmenleri ve Toprak Özellikleri VII

SUMMARY In this research the development of chestnut stands and relationships with edaphic and physiographic factors were studied. The study area, Karadere-Küçükdere, is located in the Eastern Black Sea Region, about 35-50 km.away from Trabzon, Turkey. 34 sample plots, square shaped and of 400 square meters each were laid out in the region. Top heights and diameters (duo) meausurements were done on four dominant trees in each sample plots. Physiographic characteristics of sample plots like altitude, exsposure, slope, distance from the top of hill were determined. In order to obtain the data related to edaphic factors, soil profiles were digged in sample plots. Soil texture, pH, organic matter, clay,sand,silt, soil skeletion, field moisture capacity, wilting point, available water, factors were determined on the soil samples taken. The relationships between these edaphic and physiographic factors and development of chestnut stands were defined by statistical analysis. From the conclusions of the statistical analysis (correlation, simple regression, stepwise regression analysis) applied; the ecological needs of Castanea sativa are put forth, the site factors effect the height increament of chestnut significantly. Positive correlation was found between wilting point, the clay quantity, soil depth factors and the productivity, whereas negative correlation was determined between altitude and the sand quantity factors and the productivity. Key Words: Site, Castanea Sativa (Mill)., Environmental Factors, Edaphic and Physiographic Factors. vin