Sarıveliler (Karaman) güneybatısındaki aladağ birliği`ne ait permiyen ve alt triyas yaşlı birimlerinin hidrokarbon kaynak kaya potansiyelinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmanın amacını, ülkemizin Orta Toroslar Bölgesinde yer alan Karaman iİline bağlı Sarıveliler ilçesinin güneybatısının jeolojisinin incelenmesi ve Permiyen-Alt Triyas yaşlı formasyonların ayrıntılı hidrokarbon kaynak kaya potansiyellerinin belirlenmesi oluşturur. Çalışma alanı 175 km2'li bir alanı kapsamaktadır. Saha çalışmaları sırasında dört ölçülü stratigrafi kesiti ve çalışma alanının aynntılı jeoloji haritası yapılmış ve altı formasyon (Aladağ Birliği'ne ait Üst Devoniyen yaşlı Akdere, Karbonifer yaşlı Dikenlidere, Permiyen yaşlı Cevizli, Triyas yaşlı Göktepe, Jura-Kretase yaşlı Çakozdağı formasyonlan ve Orta-Ost Miyosen yaşlı Mut Formasyonu) ve Kovalık Melanjı'nın serpantinitleri belirlenmiştir. Çalışma alanında hidrokarbon kaynak kaya potansiyeli, organik jeokimya (toplam organik karbon içeriği (TOC) ve Rock-Eval pirolizi) ve organik petrografi (kerpjen tipi, bağıl bolluktan ve spor renk indeksi) gibi yöntemler kullanılarak araştırılmıştır. Cevizli Formasyonu ve Göktepe Formasyonu'nun alt kesimlerinin TOC değerleri, sırasıyla 0.08-1.17 ve 0.09-0.26 arasındadır. Bu değerler, inceleme alanında potansiyel hidrokarbon kaynak kayaların olmadığını göstermekle birlikte Cevizli formasyonu'nda % 0.50'den büyük TOC değerleri sınırlı bir potansiyel kaynak kayayı da belirtmektedir. Cevizli Formasyonu'nda, şeyller için % 0.50 ve kireçtaşlan için % 0.30'dan büyük TOC değerleri belirlenen örneklerde yapılan piroliz analizi sonucunda Sı piki için 20-50 ppm, S2 piki için 30-380 ppm, Tmax. için 445-504 °C, hidrojen indeksi için 4-32 ppm/TOC ve üretim indeksi için 0.12-0.20 olarak belirlenmiştir. Tmax. değerleri Cevizli formasyonunun ısısal olgunluk evresinin olgun-' aşırı olgun evre olarak tanımlandığını göstermektedir. Kerojenler başlıca kömürsü ve daha az miktarlardaki odunsu ve otsu organik maddelerden oluşmuştur. 7-8 değerlerine sahip spor renk indeksi, Tmax. değerleri gibi, Cevizli formasyonunun olgun-aşırı olgun evrelerini göstermektedir.

ABSTRACT The purpose of the study is to determine the geology of the southwestern part of Sarıveliler (Karaman) in the Central Taurus Region of Turkey, and detailed hydrocarbon source rock potential of Permian and Lower Triassic formations. The study area comprises 175 km2. During the field studies, four stratigraphic sections and detailed geological mapping of this area were performed, and six formations (Upper Devonian Akdere, Carboniferous Dikenlidere, Permian Cevizli, Triassic Göktepe, Jurassic-Cretaceous Çakozdağı Formations in the Aladağ Unit and Middle-Upper Miocene Mut Formation), and serpantinites of Kovalık Melange have been determined. The hydrocarbon source rock potential of the area is investigated using some methods, such as organic geochemistry (total organic carbon content (TOC) and Rock-Eval pyrolysis) and organic petrography (kerogen type, its relative abundances, and spore colouration Index). The TOC values of the Cevizli Formation and the lower part of the Göktepe Formation are between 0.08-1.17 % and 0.09-0.26 %, respectively. These values show non-potential source rocks in the area, but some values with greater than 0.50 % TOC of the Cevizli Formation indicate marginal potential source rocks. The results of pyrolysis with grater than 0.50% TOC in shales and 0.30 %TOC in limestones from the Cevizli Formation are determined to be 20 to 50 ppm for Si peak, 30 to 380 ppm for S2 peak, 445 to 504 °C for Tmax, 4 to 32 ppm/TOC for hydrogen index, and 0.12 to 0.20 for production index. Tmax. values show that the thermal maturity stage of the Cevizli Formation was identified as a mature- overmature stage. The kerogens were composed of mainly coaly and less amount of woody and herbaceous organic matters. Spore colouration index with 7-8 as T^». values were also indicate a mature-overmature stage of the Cevizli Formation.